Giám đốc CIA William Burns đã tái khẳng định đánh giá của mình rằng Trung Quốc “bất an” trước cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine, nhưng ông không tin rằng những rắc rối của Moscow sẽ thay đổi quyết tâm chiếm Đài Loan của Bắc Kinh.

Embed from Getty Images

Ông Burns cho biết tại một sự kiện của Financial Times hôm thứ Bảy rằng, Bắc Kinh đang cân nhắc chi phí – lợi ích của họ dựa trên các sự kiện ở châu Âu. “Rõ ràng ban lãnh đạo Trung Quốc đang cố gắng xem xét cẩn thận những bài học mà họ nên rút ra từ Ukraine về tham vọng của họ ở Đài Loan.”

Chỉ vài tuần trước khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh cho các lực lượng xâm lược nước láng giềng Ukraine, ông đã có mặt tại Bắc Kinh để ký một tuyên bố chung dài 5.000 từ với người đồng cấp Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình, tuyên bố quan hệ đối tác Nga – Trung là “không có giới hạn”.

Các quan chức ở Bắc Kinh nói rằng họ không biết về kế hoạch của ông Putin và rằng xung đột không vì lợi ích của Trung Quốc. Tuy vậy, các quan chức Mỹ tin rằng Bắc Kinh biết về chiến dịch quân sự sắp tới nhưng có khả năng không lường trước được quy mô của nó.

Jörg Wuttke, chủ tịch Phòng Thương mại EU tại Trung Quốc, gần đây mô tả ông Tập đã “tự đưa mình vào hai ngõ cụt cùng một lúc.”

“Ông ta không thể thay đổi chính sách [zero-COVID] của mình và ông ta không thể thay đổi bất cứ điều gì về tình bạn của mình với Vladimir Putin,” ông Wuttke nói.

Tại Washington, Giám đốc CIA cho biết ông Tập “hơi bất an trước những tổn hại về danh tiếng có thể đến với Trung Quốc do liên quan đến sự tàn bạo trong hành động gây hấn của Nga đối với người Ukraine.”

Chủ tịch Trung Quốc chắc chắn là bất ổn về tình hình kinh tế bị ảnh hưởng bởi chiến tranh, đặc biệt là vào năm 2022, khi trọng tâm chính của ông Tập là việc nắm chắc quyền lãnh đạo tối cao của đất nước tại đại hội đảng lớn vào tháng 11 sắp tới, ông Burns nói. “Và tôi nghĩ Trung Quốc cũng lo lắng bởi thực tế là những gì ông Putin đã làm lại thúc đẩy người châu Âu và người Mỹ xích gần nhau hơn.”

Ông Burns nói, các nhà lãnh đạo Trung Quốc rất ngạc nhiên trước khả năng của quân đội Nga và sự phản kháng “toàn xã hội” của Ukraine. “Tôi nghĩ rằng họ đã bị bất ngờ bởi cách mà, đặc biệt là NATO, đã cùng nhau áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế lên Nga do hậu quả của hành động gây hấn đó.”

Mặc dù có một số bài học đáng chú ý cần rút ra, ông Burns tin rằng ông Tập vẫn chưa nản lòng với mục tiêu cuối cùng của mình.

“Tôi không có một phút nào nghĩ rằng điều đó [chiến tranh] sẽ làm xói mòn quyết tâm của ông Tập trong thời gian tới để giành quyền kiểm soát Đài Loan, nhưng tôi nghĩ [chiến tranh] ảnh hưởng đến tính toán của họ về cách thức và thời điểm họ sẽ thực hiện điều đó.”

Ông đã đưa ra đánh giá tương tự khi điều trần tại Quốc hội vào tháng Ba.

Tại một cuộc điều trần về ngân sách vào tuần trước, Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, cho biết Trung Quốc dự định phát triển khả năng quân sự để chiếm Đài Loan vào năm 2027 – kỷ niệm một trăm năm của Quân đội Giải phóng Nhân dân.

Lê Vy (theo Newsweek)