Tại họp báo thường niên của Quốc hội Mỹ hôm 4/5, hai quan chức tình báo cấp cao nhất của Mỹ đã cảnh báo: Trong những năm tới, vấn đề đe dọa từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và khả năng xảy ra chiến tranh Mỹ – Trung liên quan đến vấn đề Đài Loan là nguy cơ thực sự đối với nước Mỹ.

Avril Haines
Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines (Ảnh chụp màn hình video)

Giám đốc Tình báo Quốc gia Haines (Avril Haines) nói với Ủy ban Quân sự Thượng viện Mỹ rằng dựa trên tình trạng bi quan của các nhà lãnh đạo ĐCSTQ về tương lai quan hệ Mỹ-Trung, và việc Bắc Kinh thường đóng cửa các kênh đối thoại trong những lúc khủng hoảng, bà lo ngại rằng tính toán sai lầm hoặc leo thang đối đầu quy mô nhỏ có thể dẫn đến đến chiến tranh Mỹ-Trung.

Nói với các nhà lập pháp Mỹ, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc phòng là Trung tướng Scott David Berrier cho rằng có ít nhất 4 giai đoạn, bắt đầu từ năm 2025, để lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình có thể ra lệnh hành động quân sự đối với Đài Loan.

Các quan chức tình báo Mỹ còn cung cấp cho Quốc hội về cuộc khảo sát thường niên vấn đề các mối đe dọa toàn cầu, theo đó đe dọa từ Trung Quốc chiếm vai trò thống trị, bao gồm các cuộc tấn công không gian vào vệ tinh, và tấn công mạng vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ nếu xảy ra xung đột trong tương lai xảy ra. Các đe dọa khác do hai quan chức tình báo Mỹ đưa ra, bao gồm nguy cơ leo thang xung đột ngày càng tăng giữa Nga và Ukraine trong cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine; các chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân của Triều Tiên ngày càng lớn; và tiềm năng chế tạo vũ khí hạt nhân ngày càng tăng của Iran.

Bà Haines cho biết, phân tích từ tình báo Mỹ cảnh báo ĐCSTQ sẽ tiếp tục nỗ lực trong năm tới để đưa Trung Quốc trở nên đặc biệt hơn ở Đông Á và là một cường quốc toàn cầu chủ chốt. Bà nói: “Có lẽ đáng lo ngại nhất là ĐCSTQ ngày càng tin rằng họ có thể thông qua các công cụ quyền lực cùng thực lực kinh tế, làm cho Chính phủ Mỹ chấp nhận các yêu sách vô lối của họ, như yêu sách về lãnh thổ, biển và không phận trong khu vực, trong vấn đề chủ quyền Đài Loan”.

Hồi tháng 3, ông Tập Cận Bình đã trực tiếp cáo buộc Mỹ cố gắng ngăn chặn sự phát triển của Trung Quốc. Bà Haines cho biết đó là lời chỉ trích công khai và trực tiếp nhất đối với Mỹ của một nhà lãnh đạo ĐCSTQ mà tình báo Mỹ thấy được, phản ánh triển vọng hợp tác thực sự giữa Bắc Kinh và Washington ngày càng bi quan hơn. Bà thừa nhận “rất lo ngại về cuộc chiến không cần thiết” giữa Mỹ và Trung Quốc do thông tin sai lệch hoặc các sự cố nhỏ leo thang thành các cuộc đối đầu lớn.

“Chúng ta cần cảnh giác cao nhất có thể để giúp các nhà hoạch định chính sách, những người ra quyết định của chúng ta, cùng tất cả hiểu rõ hơn về những gì đang thực sự diễn ra, để không xảy ra tình trạng leo thang ngoài ý muốn hoặc tính toán sai lầm như vậy”, bà Haines nói. Bà cũng cảnh báo một vấn đề là các nhà lãnh đạo ĐCSTQ có xu hướng “hạn chế” liên lạc với Mỹ trong khi khủng hoảng, ví dụ như chuyện đã xảy ra vào tháng 2 về vấn đề Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu giám sát bị nghi là của Trung Quốc bay qua lục địa Mỹ.

Còn Trung tướng Berrier cho biết, ông Tập Cận Bình ngày càng trở nên hung hăng trong những tuyên bố về vấn đề chủ quyền Đài Loan. Các chỉ huy quân sự Mỹ nói rằng việc ĐCSTQ đẩy mạnh các cuộc diễn tập khiêu khích xung quanh Đài Loan cho thấy họ đang chuẩn bị cho hành động quân sự nhắm vào hòn đảo này.

Vào tuần trước, Tướng John Christopher Aquilino, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đã làm chứng trước Quốc hội Mỹ rằng ông Tập Cận Bình đã ra lệnh cho quân đội sẵn sàng tấn công vào trước năm 2027. Trong khi đó, Tướng Michael Minihan, Tư lệnh Cơ động Không quân Mỹ, tiết lộ trong một bản ghi nhớ vào tháng 1 rằng “trực giác báo cho tôi rằng chúng ta sẽ chiến đấu vào năm 2025”.

Tướng Berrier cho biết có nhiều dự đoán khác nhau về khả năng hành động quân sự chậm nhất là từ năm 2025 đến năm 2049. “Tôi nghĩ điểm mấu chốt là ông Tập đã ra lệnh cho quân đội sẵn sàng, còn chúng tôi không chắc tại sao và khi nào”, ông nói. Tướng Berrier đồng thời lưu ý rằng Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ đang theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu chuẩn bị của quân đội Trung Quốc.

Bà Haines cho biết tình báo Mỹ đã đánh giá ông Tập muốn kiểm soát Đài Loan mà không cần hành động quân sự. “Nhưng thực tế là ông ấy đã chỉ đạo quân đội cho ông ấy lựa chọn quân sự, để về cơ bản ông ấy có thể thực hiện ý định mà không cần quan tâm đến vấn đề can thiệp của chúng tôi”, bà nói.

Tổng thống Biden đã nhiều lần cảnh báo Mỹ sẽ can thiệp quân sự nếu ĐCSTQ tấn công Đài Loan, quan điểm này được Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết không phải là chính sách mới của Mỹ.

Cả hai quan chức hàng đầu của tình báo Mỹ đều nhấn mạnh xung đột quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Đài Loan sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế Mỹ và toàn cầu, bao gồm cả việc làm gián đoạn việc cung cấp các vi mạch tiên tiến, trong số đó có đến 90% được sản xuất tại Đài Loan. Cụ thể về chi phí, bà Haines cho biết chi phí của cuộc chiến tranh Đài Loan có thể dao động từ 600 – 1000 tỷ USD.