Hôm thứ Ba (14/6), Hoa Kỳ cho biết, họ ủng hộ việc Đài Loan khẳng định eo biển ngăn cách đảo quốc này với Trung Quốc Đại lục là một tuyến đường hàng hải quốc tế. Đây là động thái phản bác mới nhất của Washington trước việc Bắc Kinh tuyên bố thực thi chủ quyền đối với tuyến đường chiến lược này.

Embed from Getty Images

Eo biển này đã thường xuyên trở thành tâm điểm xảy ra căng thẳng quân sự kể từ khi chính phủ Trung Hoa Dân Quốc chạy sang Đài Loan sau thất bại trong cuộc nội chiến trước những người cộng sản.

Những năm gần đây, các tàu chiến của Mỹ, và đôi khi của các quốc gia đồng minh phương Tây như Anh và Canada, đã quá cảnh eo biển này, khiến Bắc Kinh rất tức giận.

Hôm thứ Hai (13/6), Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh, nước này “có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với Eo biển Đài Loan”. Đồng thời bộ này còn chỉ trích tuyên bố của một số quốc gia là “sai lầm khi các quốc gia này coi Eo biển Đài Loan là ‘vùng biển quốc tế’”.

Hôm thứ Ba (14/6), trong một email gửi cho Reuters, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price lưu ý: “Eo biển Đài Loan là một tuyến đường hàng hải quốc tế, có nghĩa là Eo biển Đài Loan là một khu vực mà các quyền tự do đi lại trên trên vùng biển chung, bao gồm tự do hàng hải và hàng không, được đảm bảo theo luật pháp quốc tế.”

Ông Price tiếp tục, thế giới có “sự quan tâm sâu sắc đối với hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan, và chúng tôi coi việc này là trọng tâm đối với an ninh và sự thịnh vượng của khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương rộng lớn hơn.”

Ông nhắc lại mối quan ngại của Hoa Kỳ trước việc Trung Quốc có “những lời lẽ gây hấn và hoạt động cưỡng ép đối với Đài Loan”. Đồng thời ông Price khẳng định, Hoa Kỳ “sẽ tiếp tục bay, đi thuyền và hoạt động tại bất kỳ nơi đâu mà luật pháp quốc tế cho phép, bao gồm cả việc đi qua Eo biển Đài Loan”.

Đầu ngày 14/6, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đài Loan Joanne Ou đã chỉ trích quan điểm của Trung Quốc là một “sự ngụy biện”.

Chính quyền cộng sản Trung Quốc chưa bao giờ từ bỏ phương án sử dụng vũ lực để chiếm Đài Loan nhằm đưa đảo quốc này về dưới sự kiểm soát của mình. ĐCSTQ luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình mặc dù đảo quốc này từ lâu đã được quản lý một cách dân chủ, có quân đội và tiền tệ riêng.

Đài Loan lên án, Trung Quốc không có quyền lên tiếng cho Đài Loan hoặc tuyên bố chủ quyền đối với đảo quốc này, chỉ người dân Đài loan mới có thể quyết định tương lai của chính họ và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa chưa bao giờ kiểm soát bất kỳ phần nào của đảo quốc này.

Gia Huy (Theo Reuters)