Lầu Năm Góc tiết lộ, Hoa Kỳ và Philippines sẽ chia sẻ thông tin tình báo thời gian thực về hoạt động quân sự của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

Embed from Getty Images

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và người đồng cấp Philippines Carlito Galvez đã ký thỏa thuân Hướng dẫn Phòng thủ Song phương vào ngày 3/5.

Như một phần của thỏa thuận đó, hai quốc gia sẽ tăng cường phối hợp quân sự và khả năng tương tác, bao gồm “cố gắng chia sẻ thông tin thời gian thực” “mở rộng chia sẻ thông tin về các dấu hiệu ban đầu về các mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh của cả hai quốc gia.”

Hai bên cũng khẳng định, thỏa thuận phòng thủ chung của họ sẽ áp dụng đối với bất kỳ cuộc tấn công nào nhắm vào một trong hai quốc gia ở trong khu vực Thái Bình Dương, nghĩa là một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Philippines sẽ dẫn đến việc đáp trả quân sự từ Hoa Kỳ và ngược lại.

Các hướng dẫn cũng mở rộng việc phòng thủ chung giữa hai nước sang các lĩnh vực mới và đang nổi lên như tấn công mạng và xung đột vùng xám.

Bản hướng dẫn nhấn mạnh: “Các hướng dẫn tái khẳng định, một cuộc tấn công ở Thái Bình Dương, bao gồm bất kỳ nơi đâu ở Biển Đông, nhằm vào các tàu công vụ, máy bay, hoặc lực lượng vũ trang của một trong hai bên, bao gồm cả Lực lượng cảnh sát biển của họ, sẽ dẫn đến các cam kết phòng thủ chung của họ theo Điều IV và V của Hiệp ước Phòng thủ Chung Hoa Kỳ – Philippines năm 1951.”

“Nhận thấy các mối đe dọa có thể phát sinh trong một số lĩnh vực, bao gồm đất liền, trên biển, trên không, không gian, và không gian mạng, và tiến hành dưới dạng chiến tranh bất đối xứng, kết hợp, bất quy tắc cũng như chiến thuật vùng xám, các hướng dẫn vạch ra một hướng đi để xây dựng khả năng tương tác trong cả lĩnh vực truyền thống và phi truyền thống.”

Lãnh đạo của hai bên cũng thảo luận về các biện pháp để phối hợp chặt chẽ hơn  với các đối tác trong khu vực, bao gồm Úc và Nhật Bản, để cùng nhau “tăng cường các nguyên tắc chung, bao gồm thượng tôn pháp luật, tự do hàng hải và tôn trọng chủ quyền lãnh thổ.”

Trung Quốc tiếp tục gây hấn

Các hướng dẫn quốc phòng mới được ban hành ngay sau cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr tại Nhà Trắng vào ngày 1/5, nơi hai bên đã đồng ý tăng cường phối hợp quân sự.

Trong cuộc gặp đó, cả hai nhà lãnh đạo đã đồng thuận về việc Hoa Kỳ sẽ chuyển ba máy bay C-130 cho Philippines, đồng thời xem xét khả năng gửi các tàu tuần tra hàng hải cho Manila. Hướng dẫn Phòng thủ Chung sẽ thực hiện điều đó bằng cách lập ra chương trình hiện đại hóa quân sự chung kéo dài 5 năm cho hai quốc gia.

Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ – Philippines kéo dài bốn ngày diễn ra trong thời kỳ căng thẳng gia tăng ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, với việc chính quyền cộng sản Trung Quốc nhiều lần vi phạm quyền và chủ quyền của Philippines bằng cách đánh bắt cá trái phép trong vùng biển của quốc gia này và thậm chí còn làm mù tạm thời một thành viên Lực lượng cảnh sát biển Philippines với tia laser cấp độ quân sự.

Trong cuộc họp báo hôm 30/4 về hội nghị thượng đỉnh, một quan chức cấp cao của chính quyền Biden lưu ý: “Gần đây những gì chúng ta chứng kiến là một loạt hành động khiêu khích liên tục của Trung Quốc khi nghiên cứu và thăm dò trong vùng biển của Philippines, ở những khu vực mà Philippines quan tâm sâu sắc.”

Quan chức này nhận định, mặc dù trước đây Tổng thống Marcos không muốn tham gia vào cuộc cạnh tranh ngày càng mở rộng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, nhưng giờ đây nhà lãnh đạo này đang bị buộc phải đa dạng hóa sự ràng buộc an ninh của Philippines với các nước khác trước sự gây hấn liên tục của Trung Quốc.

Ngoài các tranh chấp đánh bắt cá, sự gây hấn của Trung Quốc hiện mở rộng sang lĩnh vực đe dọa trực tiếp đến cuộc sống của người Philippines

Tuần trước, ông Huang Xilian, đại sứ Trung Quốc tại Philippines, đã nhấn mạnh trong một phát biểu tại Philippines, chính quyền cộng sản Trung Quốc sẽ không từ bỏ việc sử dụng vũ lực để chiếm lấy Đài Loan, nơi có gần 150.000 người Philippines đang sinh sống ở đó.

Ông yêu cầu Manila phải ngừng hợp tác quốc phòng với Hoa Kỳ “nếu Philippines quan tâm đến 150.000 kiều bào [người Philippines ở Đài Loan].”

Phát biểu của Đại sứ Huang ám chỉ đến việc mở rộng Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao (EDCA)  giữa Washington và Manila được công bố vào đầu năm nay, trong đó Philippines cho phép quân đội Mỹ tiếp cận thêm bốn căn cứ quân sự của mình, qua đó tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ tại nước này. 

Trong một thông báo vào thời điểm đó, Lầu Năm Góc giải thích, việc sử dụng các căn cứ này sẽ cho phép các lực lượng của Hoa Kỳ và Philippines tăng cường hỗ trợ nhanh chóng cho các thảm họa nhân đạo trong khu vực và đối phó với “các thách thức chung” khác.  

Tuy nhiên, Bắc Kinh chỉ trích, việc tiếp cận các căn cứ của Philippines có thể cho phép Hoa Kỳ bảo vệ Đài Loan, một quốc đảo dân chủ có quân đội và tiền tệ riêng mà ĐCSTQ luôn cho rằng là một tỉnh ly khai cần phải được thống nhất với Trung Quốc đại lục bằng mọi cách cần thiết, bao gồm cả việc sử dụng vũ lực.

Tổng thống Marcos đã trấn an Trung Quốc, Philippines sẽ không được sử dụng như một điểm chuẩn bị cho các hành động quân sự. Điều phối viên về Truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby lưu ý, việc Hoa Kỳ tiếp cận bốn căn cứ EDCA chỉ là một khía cạnh của một liên minh rộng lớn hơn nhiều.

Trong cuộc họp báo hôm 1/5, ông Kirby tuyên bố: “Đối với liên minh này và mối quan hệ song phương này, còn có nhiều khía cạnh khác hơn nữa, chứ không chỉ bối địa điểm này. Liên minh này không tồn tại chỉ vì một quốc gia khác … nó không được thiết kế cho mục đích này.”

Gia Huy (Theo The Epoch Times)