Hơn 75 người đã chết trong cuộc đàn áp của chính quyền Iran trong 11 đêm bất ổn sau khi hàng loạt cuộc biểu tình nổ ra trước cái chết của Mahsa Amini, theo một nhóm nhân quyền.

Embed from Getty Images

Số người chết chính thức của chính quyền Iran vẫn ở mức 41 người kể từ hôm thứ Bảy (24/9), bao gồm một số thành viên của lực lượng an ninh, khi đất nước bị rung chuyển bởi làn sóng biểu tình lớn nhất trong gần ba năm.

Những người biểu tình đã tiếp tục xuống đường vào tối thứ Hai như họ vẫn làm hàng đêm kể từ cái chết của Amini vào ngày 16/9, sau khi cô bị bắt vì bị cáo buộc vi phạm các quy định nghiêm ngặt của đất nước về khăn trùm đầu hijab và cách ăn mặc, các nhân chứng nói với AFP.

Tại Sanandaj, thủ phủ của tỉnh Kurdistan, quê hương của Amini, phụ nữ trèo lên nóc ô tô để xé khăn trùm đầu trước đám đông cổ vũ, trong khi không thấy cảnh sát, theo hình ảnh được công bố bởi nhóm Nhân quyền Iran (IHR) có trụ sở tại Oslo.

Trong khi đó, những đám đông ở Tehran đã hét lên “cái chết cho kẻ độc tài”, kêu gọi chấm dứt sự cai trị hơn ba thập kỷ của nhà lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei, 83 tuổi.

Video quay từ trên cao ở thành phố Tabriz cho thấy người biểu tình đối mặt với hơi cay do lực lượng an ninh bắn.

IHR cho biết ít nhất 76 người đã thiệt mạng trong các cuộc đàn áp biểu tình trong bối cảnh những hạn chế được chính quyền áp dụng trên internet, bao gồm cả các lệnh chặn Instagram và WhatsApp.

Các quan chức cho biết hôm thứ Hai rằng họ đã thực hiện hơn 1.200 vụ bắt giữ. Những người bị bắt bao gồm các nhà hoạt động, luật sư và nhà báo cũng như những người biểu tình.

Hãng thông tấn Fars của Iran đưa tin, tại tỉnh Semnan, phía đông Tehran, trong số 155 người bị bắt có 26 phụ nữ.

Hãng thông tấn Tasnim cho biết tại tỉnh Gilan, một điểm nóng của các cuộc biểu tình gần đây trên bờ biển Caspi, lực lượng tình báo của Lực lượng Vệ binh Cách mạng đã bắt giữ 12 người.

Tổ chức Freedom House của Mỹ hôm thứ Ba đã lên án hành động “đàn áp người dân” của Iran và kêu gọi “các chính phủ khác đứng về phía những người biểu tình can đảm này và buộc các quan chức Iran phải chịu trách nhiệm về những hành vi lạm dụng của họ”.

Căng thẳng với các cường quốc phương Tây gia tăng khi Pháp hôm thứ Hai đưa ra “lời lên án mạnh mẽ nhất” đối với “sự đàn áp bạo lực” của lực lượng an ninh, trong khi Đức triệu tập đại sứ Iran và Canada công bố các lệnh trừng phạt.

Một ngày trước đó, Liên minh châu Âu đã lên tiếng về cuộc đàn áp và Tehran cho biết họ đã gọi điện cho các phái viên của Anh và Na Uy.

Giám đốc IHR Mahmood Amiry-Moghaddam cho biết: “Chúng tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế thực hiện các bước thiết thực và dứt khoát để ngăn chặn việc giết hại và tra tấn người biểu tình.”

Có những video cho thấy cảnh sát đã bắn đạn thật vào đám đông người biểu tình, theo IHR, trong khi cảnh sát chống bạo động mặc áo giáp đen đã đánh những người biểu tình bằng dùi cui, và các sinh viên đã xé những bức ảnh lớn về nhà lãnh đạo tối cao và người tiền nhiệm quá cố của ông Ayatollah Ruhollah Khomeini, trong đoạn video được AFP công bố gần đây.

Theo Ủy ban Bảo vệ Nhà báo, ít nhất 20 nhà báo đã bị bắt.

Giám đốc tư pháp Iran, Gholamhossein Mohseni Ejei, đã nhấn mạnh “sự cần thiết phải có hành động dứt khoát mà không cần sự khoan hồng” đối với “những kẻ chủ mưu biểu tình.”

Lê Vy (theo AFP)