Iran sẽ không tuân thủ cam kết giới hạn nước này làm giàu uranium, từ bỏ một yếu tố quan trọng trong thỏa thuận hạt nhân 2015 mà nước này ký với 6 cường quốc khác.

Embed from Getty Images

Thông báo nêu trên được truyền thông Iran đưa ra hôm Chủ Nhật (5/1). Động thái này đánh dấu bước rút lui mới nhất của Tehran khỏi những hạn chế mà họ đã đồng ý trong thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 với tên chính thức là “Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung” (JCPOA).

Theo hãng tin Iran Mehr News, tuyên bố của Iran nói rằng: “Cộng hòa Hồi giáo Iran, trong bước thứ năm về việc giảm cam kết của mình, loại bỏ thành phần quan trọng cuối cùng trong các giới hạn hoạt động của [Iran] trong JCPOA, đó là ‘giới hạn về số lượng máy ly tâm’”.

Như vậy, chương trình hạt nhân của Cộng hòa Hồi giáo Iran không còn phải đối mặt với bất kỳ hạn chế hoạt động nào, bao gồm năng lực làm giàu, tỷ lệ làm giàu, lượng nguyên liệu được làm giàu, và nghiên cứu và phát triển. Từ nay trở đi, chương trình hạt nhân của Iran sẽ được phát triển chỉ dựa trên nhu cầu kỹ thuật của nước này,” tuyên bố nói.

Bên cạnh đó, Iran nói thêm rằng họ sẽ tiếp tục hợp tác với các giám sát viên nguyên tử quốc tế.

Thông báo mới nhất của Iran đến vài ngày sau khi Mỹ không kích vào gần sân bay Baghdad tiêu diệt thành công Tướng Iran Qassem Soleimani.

>>Mỹ nói đã tiêu diệt Tư lệnh lực lượng Quds, cánh tay nối dài của Iran

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi hôm 5/1 nói với các hãng truyền thông quốc tế, trong đó có AP rằng cái chết của Soleimani là một nhân tố thúc đẩy Iran tiếp tục rút lui khỏi các điều khoản trong thỏa thuận hạt nhân 2015.

Trong môi trường chính trị, tất cả các diễn biến đều có tương tác với nhau,” ông Mousavi nói.

Theo New York Times, ông David Albright – chủ tịch của Viện Khoa học và An ninh Quốc tế, tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Washington DC, nói rằng thông báo của Iran đã giáng một đòn chí tử vào một thỏa thuận đã từng được hứa hẹn sẽ cắt giảm chương trình hạt nhân của Iran.

Nó đã kết thúc. Nếu không có giới hạn về sản xuất, thì không có thỏa thuận,” ông Albright nói với New York Times.

Chuyên gia về Iran, Mark Fitzpatrick viết trên Twitter rằng thông báo của Tehran là “mơ hồ”, vẫn có không gian cho “cả đàm phán và leo thang [căng thẳng]”.

Các nước Châu Âu là bên tham gia trong thỏa thuận hạt nhân 2015 gồm Anh Quốc, Pháp và Đức vẫn mong muốn cứu vãn JCPOA sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút Washington khỏi thỏa thuận này vào năm ngoái.

Sau thông báo mới nhất của Iran, các cường quốc Châu Âu kể trên chưa đưa ra tuyên bố chính thức về phản ứng của họ.

Trong khi đó, ông Trump hôm 6/1 đăng lên Twitter khẳng định rằng: “Iran sẽ không bao giờ có vũ khí hạt nhân”.

Đồng minh thân cận của Mỹ tại Trung Đông là Israel hôm 7/1 cũng đã lên tiếng nhắc lại cam kết của lãnh đạo nước này rằng Israel sẽ không bao giờ để cho kẻ thù truyền kiếp Iran có vũ khí hạt nhân.

Trao đổi với truyền thông Israel hôm 7/1, Bộ trưởng Năng lượng Israel Yuval Steinitz nhắc lại cam kết của Thủ tướng Benjamin Netanyahu rằng Israel sẽ không bao giờ để Iran có vũ khí hạt nhân.

Ông Yuval Steinitz cũng nói rằng hiện còn quá sớm để khẳng định liệu Iran có đang trên đường hướng tới sản xuất vũ khí hạt nhân hay không sau khi Tehran thông báo họ từ bỏ các giới hạn về làm giàu uranium.

Còn quá sớm để kết luận. Chúng ta phải đợi xem sao,” ông Yuval Steinitz nói.

Như Ngọc