Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thúc giục Trung Quốc định hướng lại quan điểm của mình đối với Nga và sử dụng ảnh hưởng chính trị và kinh tế của mình để giúp chấm dứt cuộc chiến đang diễn ra ở đất nước của ông.

Embed from Getty Images

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ South China Morning Post (SCMP) của Hồng Kông được công bố hôm thứ Năm, ông Zelensky cho biết ông đã tìm cách nói chuyện trực tiếp qua điện thoại với người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu hơn 160 ngày trước, nhưng không thành công.

“Tôi muốn nói chuyện trực tiếp. Tôi đã có một cuộc trò chuyện với [Chủ tịch] Tập Cận Bình cách đây một năm”, ông nói với SCMP. “Kể từ khi [Nga] bắt đầu hành động gây hấn quy mô lớn vào ngày 24 tháng 2, chúng tôi đã đề nghị được chính thức đối thoại, nhưng chúng tôi (chưa có) bất kỳ cuộc trò chuyện nào với Trung Quốc mặc dù tôi tin rằng điều đó sẽ hữu ích.”

Trước đó, một cố vấn của nhà lãnh đạo Ukraine đã nói với tờ Newsweek vào đầu tháng 3 rằng Kyiv đang mong đợi các cuộc đàm phán giữa ông Zelensky và ông Tập “sẽ diễn ra rất sớm,” nhưng cuộc gọi đó đã không xảy ra.

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nói chuyện với ông Tập ít nhất hai lần kể từ ngày 24 tháng 2, theo các bài báo được Moscow và Bắc Kinh công bố.

Cuộc trò chuyện được công bố đầu tiên diễn ra chưa đầy 24 giờ sau khi Nga xâm lược Ukraine. Sau đó, Đại sứ quán Nga tại Bắc Kinh cho biết ông Tập đã bày tỏ sự “tôn trọng” đối với quyết định tấn công Ukraine của ông Putin. Cuộc trò chuyện được công bố thứ hai diễn ra vào tháng 6, và Điện Kremlin cho biết nhà lãnh đạo Trung Quốc tán thành “tính hợp pháp của các hành động của Nga nhằm bảo vệ các lợi ích quốc gia cơ bản”.

Văn phòng Nhân quyền Liên Hợp Quốc hôm thứ Hai cho biết ít nhất 5.327 dân thường đã thiệt mạng và 7.257 người bị thương nữa kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. Trong khi đó, một cuộc kiểm đếm của Cơ quan Người tị nạn LHQ cho thấy hơn 6,3 triệu người Ukraine đã phải chạy khỏi đất nước tính đến ngày 3/8.

TT Zelensky đang đề nghị Bắc Kinh thông cảm hơn với hoàn cảnh của mình.

“Người Nga là những kẻ xâm lược … đây là một cuộc chiến tranh trên lãnh thổ của chúng tôi, họ đến để xâm lược. Trung Quốc, với tư cách là một quốc gia lớn và hùng mạnh, có thể đi tới và dàn xếp với Liên bang Nga,” ông nói. “Tất nhiên, tôi rất muốn Trung Quốc xem xét lại thái độ của mình đối với Liên bang Nga.”

Ông Tập và ông Putin đã củng cố quan hệ đối tác địa chiến lược Trung – Nga trong những tuần trước khi cuộc xâm lược bắt đầu. Bắc Kinh và Moscow cũng là 2 trong số 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, gắn kết với nhau để chống lại trật tự quốc tế bị ảnh hưởng bởi phương Tây nói chung và sự lãnh đạo của Mỹ nói riêng.

TT Zelensky tin tưởng giới lãnh đạo Trung Quốc cũng hiểu rằng biến động kinh tế do cuộc chiến của ông Putin gây ra cũng sẽ không có lợi cho Bắc Kinh.

“Đó là một đất nước rất hùng mạnh. Đó là một nền kinh tế hùng mạnh … Vì vậy, (họ) có thể ảnh hưởng về mặt chính trị, kinh tế đối với Nga”, ông Zelensky nói với tờ SCMP.

Ông nói: “Tôi tự tin, tôi chắc chắn rằng nếu không có thị trường Trung Quốc cho Liên bang Nga, Nga sẽ cảm thấy bị cô lập hoàn toàn về kinh tế. “Đó là điều mà Trung Quốc có thể làm – hạn chế thương mại (với Nga) cho đến khi chiến tranh kết thúc.”

Ông Zelensky và ông Tập đã nói chuyện lần cuối vào năm 2021. Đầu tháng 1 năm nay, hai nhà lãnh đạo đã trao đổi vui vẻ qua Telegram để đánh dấu 30 năm quan hệ song phương chính thức giữa hai nước. Theo một tài liệu được Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố vào thời điểm đó, ông Tập nói với ông Zelensky rằng hai đất nước mong muốn “tăng cường sự tin cậy lẫn nhau về chính trị.”

“Tôi rất coi trọng sự phát triển của quan hệ đối tác chiến lược Trung Quốc – Ukraine”, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói vào thời điểm đó và mô tả mối quan hệ là “trưởng thành, ổn định và kiên cường.” Ba tuần sau, Bắc Kinh lần đầu tiên công khai đứng về phía Điện Kremlin chống lại NATO.

Xuân Lan (theo Newsweek)