Truyền thông nhà nước Bắc Hàn hôm thứ Sáu (12/4) loan báo rằng phiên họp Quốc hội hôm thứ Năm (11/4) đã thêm cho lãnh đạo Kim Jong-un chức danh mới, chỉ định nguyên thủ quốc gia và thủ tướng mới. Động thái này được ngoại giới đánh giá là để củng cố vững chắc quyền lực của ông Kim Jong-un sau 8 năm kế nhiệm cố lãnh đạo Kim Jong-il.

Kim-Jong-un
Lãnh đạo tối cao Bắc Hàn Kim Jong-un (Ảnh: KCNA)

Thông tấn xã Bắc Hàn (KCNA) cho biết ông Kim Jong-un tiếp tục tái cử chức Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Bắc Hàn. Đáng chú ý, lần đầu tiên ông Kim được truyền thông nhà nước gọi với một chức danh mới là “Đại biểu tối cao của tất cả nhân dân Triều Tiên.” Theo hãng tin AP, chức danh mới này của ông Kim đã được chuẩn thuận bằng một chỉ thị đặc biệt vào tháng Hai, nhưng mãi tới 12/4 mới được truyền thông nhà nước loan báo.

Những thay đổi về chức danh nêu trên không rõ có được đưa vào hiến pháp hay không, nhưng các nhà phân tích quốc tế nói rằng việc tái tổ chức quyền lực lần này đã đưa ông Kim Jong-un hoàn thành nắm giữ quyền lực tối cao sau 8 năm kế nhiệm ông Kim Jong-il.

Ông Michael Madden, chuyên gia nghiên cứu về lãnh đạo Bắc Hàn tại Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington D.C cho biết: “Sự chuyển dịch và củng cố quyền lực của ông Kim Jong-un đã hoàn thành.”

“Đây có lẽ là đợt tái tổ chức chính phủ – đảng lớn nhất trong nhiều năm qua,” ông Madden nói.

Từ đầu năm 2018, ông Kim đã bắt tay vào thúc đẩy phát triển kinh tế và tham gia nhiều hơn vào quốc tế, trong đó có các cuộc họp thượng đỉnh với các lãnh đạo của Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Theo Tân Hoa Xã đưa tin hôm 12/4, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp chúc mừng ông Kim Jong-un tái cử Chủ tịch Bắc Hàn. Trong thông điệp này, ông Tập nói Trung Quốc đánh giá cao tình hữu nghị với Bắc Hàn và sẵn sàng thúc đẩy hướng tới các mối quan hệ song phương.

Trong cuộc họp quốc hội lần này, Bắc Hàn cũng bổ nhiệm một loạt các lãnh đạo mới.

Ông Choe Ryong-hae được chỉ định làm Chủ tịch Đoàn Chủ tịch của Hội đồng Nhân dân Tối cao Bắc Hàn (Quốc hội) thay thế cho ông Kim Yong-nam.

Hiến pháp Bắc Hàn quy định người đứng đầu Quốc hội là nguyên thủ quốc gia và thường đại diện cho đất nước trong các sự kiện ngoại giao. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết nguyên thủ quốc gia Bắc Hàn chỉ mang tính danh nghĩa và quyền lực thực tế nằm trong tay ông Kim Jong-un.

Ông Kim Jong-nam, sinh năm 1928, là một trong các quan chức cấp cao Bắc Hàn tại vị lâu nhất. Ông đã giữ chức Chủ tịch Đoàn Chủ tịch của Hội đồng Nhân dân Tối cao Bắc Hàn từ khi chức danh này được tạo ra năm 1998.

Người kế nhiệm ông Kim Jong-nam, ông Choe Ryong-hae trước đây đã từng phải “cải tạo” chính trị, nhưng trong những năm vừa qua dường như đã giành được nhiều ảnh hưởng hơn, đặc biệt sau khi được thăng chức Ủy viên Quân ủy Trung Ương vào tháng 10/2017.

Ông Choe là một trong ba quan chức Bắc Hàn bị Mỹ chế tài vào tháng Mười Hai năm ngoái vì cáo buộc lạm dụng nhân quyền.

Theo Reuters, một số quan chức đóng vai trò chính trong các cuộc đàm phán giữa Bắc Hàn và Mỹ, trong đó có bà Choe Son-hui và ông Kim Jong-chol cũng được thăng chức trong lần họp quốc hội này.

Một chuyển động đáng chú ý khác là Bắc Hàn đã thay thủ tướng, ông Pak Pong-ju – một quan chức là trung tâm của những nỗ lực khởi động nền kinh tế đất nước này.

Ông Pak Pong-ju đã giữ chức thủ tướng Bắc Hàn từ năm 2013. Theo các nhà phân tích tại NK News – một trang tin giám sát tình hình Bắc Hàn – ông Pak đã giúp giám sát tiến trình “cải cách triệt để” nền kinh tế đất nước để nó có thể tồn tại bất chấp các chế tài quốc tế.

NK News cho biết trong số những cải cách đó có việc nới lỏng kiểm soát các doanh nghiệp nhà nước, cho phép các công ty này hoạt động tự do hơn trên thị trường và tìm kiếm đầu tư tư nhân.

Ông Hong Min – chuyên viên cao cấp tại một viện nghiên cứu tại Seol, Hàn Quốc nói rằng ông Pak được thăng chức làm phó chủ tịch đảng Lao động Triều Tiên và điều này đồng nghĩa rằng những cải cách kinh tế của ông vẫn được chấp nhận.

Thay thế ông Pak là ông Kim Jae-ryong. Ông Kim Jae-ryong đang giữ chức bí thư tỉnh ủy Tỉnh Jagang – một tỉnh miền núi nơi đặt một số nhà máy sản xuất đạn.

Theo ông Hong Min, Tỉnh Jagang khá nổi tiếng trong nội bộ Bắc Hàn vì có tinh thần vượt khó và điều đó phù hợp với thông điệp của ông Kim Jong-un về kiên trì phát triển đất nước trước áp lực của chế tài quốc tế.

Ông Kim Jong-un đã đang đặt phát triển kinh tế làm trung tâm của chiến lược của ông và tuần này đã nói với các quan chức dưới quyền rằng việc xây dựng nền kinh tế tự cấp tự túc sẽ giáng một đòn mạnh vào “các thế lực thù địch” đã đang áp đặt chế tài lên Bắc Hàn.

Xuân Thành