Các Lực lượng Vũ trang Miền đông Libya cho biết 10 thùng phuy chứa khoảng 2,5 tấn uranium tự nhiên đã được tìm thấy, chỉ 1 ngày sau khi truyền thông đăng tin IAEA phát hiện chúng mất tích khỏi một nhà kho ở miền nam Libya, Reuters đưa tin 17/3.

shutterstock 1916469041
Tripoli, Libya, ảnh minh họa 2021. (Nguồn: Hussein Eddeb / Shutterstock)

Khaled Mahjoub, người đứng đầu đơn vị truyền thông của Quân đội Quốc gia Libya (LNA), lực lượng quân sự chính ở miền đông, cho biết trong một tuyên bố rằng 10 thùng quặng uranium bị mất đã được tìm thấy, mặc dù một video riêng mà ông gửi cho thấy đã đếm được 18 thùng.

Theo một văn bản mà Reuters có được do cơ quan giám sát hạt nhân của LHQ, IAEA, bí mật gửi các quốc gia thành viên, thì lượng uranium nêu trên đã mất tích. IAEA đã không tìm thấy chúng khi kiểm tra tại một địa điểm không được nêu tên ở Libya vào Thứ Ba. Việc kiểm tra lẽ ra được thực hiện từ năm ngoái, nhưng đã bị hoãn lại do tình hình an ninh.

Ông Mahjoub nói địa điểm này là một nhà kho hướng tới biên giới với Chad mà IAEA đã đến vào năm 2020, và niêm phong bằng sáp đỏ. Ông cho biết thêm, những chiếc thùng này được tìm thấy cách nhà kho khoảng 5 km.

Ông đưa ra suy đoán rằng một nhóm từ Chad đã đột kích vào nhà kho và lấy đi những chiếc thùng với kỳ vọng chúng có thể chứa vũ khí hoặc đạn dược, nhưng đã bỏ rơi chúng.

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA cho hay họ đã biết, đã ra thông báo cho các phương tiện truyền thông rằng vật liệu này đã được tìm thấy, và đang làm việc để xác minh chúng.

IAEA nói với các quốc gia thành viên rằng tinh quặng uranium đã ở một địa điểm không nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ, đòi hỏi phải tiếp cận hậu cần phức tạp. IAEA cho biết uranium bị mất tích có thể gây ra mối lo ngại về an ninh hạt nhân và phóng xạ.

LNA, do Khalifa Haftar chỉ huy, đã gây chiến với các lực lượng phương Tây từ năm 2014–2020 và tiến hành một cuộc tấn công vào Tripoli vào năm 2019 để cố gắng giành quyền kiểm soát chính phủ ở đó.

Kể từ khi cuộc xung đột đó kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn, tiến trình chính trị nhằm thống nhất Libya đã bị đình trệ và các phe phái phía đông bác bỏ tính hợp pháp của chính quyền được quốc tế công nhận ở Tripoli.

LNA được hỗ trợ trong cuộc xung đột bởi Tập đoàn Wagner của Nga, nhóm chuyên gia của LHQ cho biết vào năm 2020 đã triển khai tới 1.200 máy bay chiến đấu ở Libya. LNA đôi khi cũng chiến đấu bên cạnh các chiến binh từ Chad.

Nhật Tân