LSQ Trung Quốc tại Houston đã cố đánh cắp vắc-xin virus corona của Mỹ?

Chính quyền Tổng thống Trump cho biết chiêu bài của Trung Quốc trong việc sử dụng Lãnh sự quán tại Houston hòng đánh cắp các bí mật khoa học và công nghệ của Mỹ là đặc biệt liều lĩnh và cũng đặc biệt thành công. 

Embed from Getty Images

Thứ Sáu vừa rồi, các quan chức chính quyền Trump cho hay Trung Quốc có thể đã sử dụng Lãnh sự quán (hiện đang đóng của) tại Houston để làm “hang ổ” cho các hoạt động gián điệp công nghiệp của mình khi nước này đang tìm cách trở thành quốc gia đầu tiên tung ra thị trường một loại vắc-xin mới cho virus corona.

Trụ sở tại Houston nằm gần khu phức hợp y tế lớn nhất thế giới và một loạt các trường đại học nghiên cứu cùng các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng. Các quan chức Mỹ cho biết trong 10 năm qua, Lãnh sự quán Trung Quốc đã được trưng dụng ít nhất 50 lần nhằm chiêu mộ thành viên cho “Chương trình ngàn nhân tài” – một nỗ lực của Bắc Kinh nhắm vào các chuyên gia người Hoa và chuyên gia nước ngoài hàng đầu đến từ khắp nơi trên thế giới với mưu đồ chuyển giao “chất xám” của họ về Bắc Kinh. 

Những năm gần đây, Trung Quốc đã nỗ lực phối hợp với các công dân trong nước lẫn các chuyên gia nước ngoài nhằm vượt lên trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ. Các quan chức Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston còn trực tiếp tham gia liên lạc với các nhà nghiên cứu và hướng dẫn họ về các loại thông tin cần thu thập, theo giới chức Mỹ. 

Trả lời phóng viên hô thứ Sáu, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói: “Nếu ngồi vào vị trí của tôi và nhìn vào những gì xảy ra với sự bùng phát dịch corona tại Trung Quốc trong năm 2019, thật không khó để nhìn ra ý định rất rõ ràng của họ, trở thành quốc gia đầu tiên đưa vắc-xin ra thị trường, và hệ thống kết nối y tế ở đây vẫn còn nằm trong tầm quan sát của tôi. Mạng lưới y tế tại Houston khá là đặc biệt.” Hiện vẫn chưa thể làm rõ ngay lập tức những bí mật thương mại mà Trung Quốc có ý định nhắm vào từ trụ sở Houston là gì.

Được Bộ Ngoại giao ra lệnh vào thứ Ba, Trung Quốc đã trả đũa việc đóng cửa Lãnh sự quán nước này tại Hoa Kỳ bằng cách ra lệnh đóng cửa Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành Đô, Trung Quốc hôm thứ Sáu. 

Cũng trong ngày thứ Sáu, nỗ lực chống lại “nạn” gián điệp Trung Quốc của Hoa Kỳ đã tiến thêm một bước, sau khi chính quyền Mỹ bắt giữ một nhà nghiên cứu bị truy nã, đồng thời là sĩ quan Không Quân ẩn mình của Trung Quốc – bà Juan Tang. Juan từng trốn tránh trong lãnh sự quán Trung Quốc tại San Francisco.

Bà này có thể sẽ phải ra Tòa án Quận Hoa Kỳ vào thứ Sáu, sau khi FBI đầu tuần này đã bắt giữ ba cá nhân khác bị buộc tội gian lận visa và nói dối khi làm việc cho Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.

Các quan chức cho biết, cũng giống các cơ sở lãnh sự khác, Lãnh sự quán Houston từ lâu đã được trưng dụng như một cơ sở hoạt động cho các dịch vụ tình báo Trung Quốc, vì vị thế của họ là lãnh thổ có chủ quyền ở Hoa Kỳ. Nhưng một quan chức tình báo cấp cao cho biết, những người thu thập thông tin khoa học và công nghệ từ khu vực Houston là những người “đặc biệt liều lĩnh và đặc biệt thành công”. Đầu tháng này, Giám đốc FBI Christopher Wray tiết lộ rằng cứ khoảng 10 giờ đồng hồ, cơ quan này lại phát hiện được một vụ gián điệp mới của Trung Quốc.

Vào tháng 7 năm 2019, một doanh nhân ở Houston, tên Shan Shi, bị kết tội âm mưu đánh cắp bí mật thương mại từ một công ty tại Texas chuyên sản xuất thiết bị khoan cho ngành công nghiệp dầu mỏ. Shi, một công dân nhập tịch Hoa Kỳ, sau đó được tha bổng trước tội danh âm mưu  thực hiện các hoạt động gián điệp kinh tế cho Trung Quốc. 

Cũng trong năm ngoái, ba nhà khoa học đã bị trục xuất khỏi Trung tâm Ung thư MD Anderson của Đại học Texas  – một trong những trung tâm nghiên cứu ung thư hàng đầu thế giới, sau khi Viện Y tế Quốc gia nêu lên mối lo ngại về vấn đề xung đột lợi ích hay các nguồn thu nhập mập mờ từ nước ngoài của một số giảng viên. Quốc tịch của ba nhà khoa học đã không được công khai, nhưng các báo cáo điều tra đã đề cập đến Trung Quốc và các tổ chức của Trung Quốc. Gần đây hơn, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ đã cáo buộc các nhóm tin tặc người Nga đang cố gắng đánh cắp các nghiên cứu vắc-xin cho virus corona, bao gồm cả nhóm Cozy Bear, nhóm này liên quan đến các cuộc tấn công mạng vào Ủy ban Quốc gia Dân chủ vào năm 2016.

“Mục tiêu số 1 của họ là những nghiên cứu và tài sản công nghệ của chúng tôi. Họ có một sự thèm thuồng vô độ đối với bất kỳ sáng kiến công nghệ nào cao cấp hơn họ, bởi vì họ đã xác định rằng ăn cắp thì dễ dàng hơn là tự phát triển.” James Olson, cựu giám đốc cơ quan phản gián của CIA và hiện là giáo sư tại Đại học A&M Texas cho hay.

Trong những năm gần đây, Texas đã trở thành một điểm nóng về các loại hình gián điệp từ Trung Quốc tấn công vào lợi ích của Hoa Kỳ .

Tháng trước, tờ Foreign Policy đưa tin rằng chính quyền Trump đã quyết định không chặn một công ty Trung Quốc có quan hệ với cơ quan Quân đội Giải phóng Nhân dân xây dựng một trang trại điện gió gần Căn cứ Không quân  Laughlin – trung tâm đào tạo phi công lớn nhất của quân đội Hoa Kỳ. Đầu tháng này, các Thượng nghị sĩ Cộng hòa Texas, Ted Cruz và John Cornyn, cùng với Đại diện Will Hurd đã yêu cầu Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin tổ chức một cuộc họp mật về việc liệu dự án này có vi phạm các tuyến huấn luyện bay của Không quân hay không.

Nhưng ngay cả khi Tổng thống Donald Trump tăng cường kêu gọi chống Trung Quốc sau sự kiện đóng cửa Lãnh sự quán Houston, một số nghị sĩ Đảng Dân chủ tại Quốc hội vẫn cho rằng Nhà Trắng đã quá dễ dãi với Trung Quốc trong các vấn đề chiến lược quan trọng, bao gồm việc bàn lui đối với các hành động chống lại hai công ty viễn thông ZTE và Huawei, và việc cố gắng ngăn chặn các lệnh trừng phạt đối với các quan chức Trung Quốc liên quan đến cuộc đàn áp ở Hồng Kông vào thời đầu. 

Thượng nghĩ sĩ Đảng Dân chủ Chris Van Hollen đã chia sẻ với tờ Foreign Policy: “Chúng ta thấy rõ những gì Tổng thống đang cố gắng làm sau khi chiều lòng ông Tập Cận Bình trong một thời gian dài. Tổng thống đã quyết định sẽ chơi cứng với Trung Quốc, đặc biệt trong việc cáo buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho sự lây lan của virus corona.”

“Một mặt, Tổng thống muốn vỗ ngực ta đây là kẻ rất cứng rắn với Trung Quốc, nhưng tất cả các hành động của ông, ít nhất là trong các lĩnh vực nhân quyền và dân chủ, về cơ bản vẫn còn rất nhân nhượng Chủ tịch Tập Cận Bình và chính phủ Trung Quốc”.  Ông Van Hollen nói.

Hoàng Thu (theo Foreign Policy) 

Xem thêm: