Lực lượng an ninh Myanmar đã nổ súng vào một số cuộc biểu tình lớn chống lại sự cai trị của quân đội trong ngày Chủ nhật (2/5) vừa qua, khiến 8 người thiệt mạng, Reuters dẫn lời truyền thông trong nước đưa tin. Động thái này diễn ra chỉ hơn 1 tuần sau khi ASEAN cho biết đã đạt được “đồng thuận” với quân đội Myanmar về việc chấm dứt bạo lực.

Embed from Getty Images

Các cuộc biểu tình tại Myanmar hôm Chủ nhật đã được phối hợp với nhiều cuộc biểu tình trong các cộng đồng người Myanmar trên khắp thế giới, được gọi là “cuộc cách mạng mùa xuân Myanmar toàn cầu”.

“Hãy làm rung động thế giới với tiếng nói đoàn kết của người dân Myanmar”, những người tổ chức cho biết trong một tuyên bố.

Hãng tin Mizzima đưa tin, dòng người biểu tình, một số do các nhà sư Phật giáo dẫn đầu, đã đi qua các thành phố và thị trấn trên khắp đất nước, bao gồm cả trung tâm thương mại Yangon và thành phố thứ hai Mandalay, nơi hai người bị bắn chết.

Trang tin Irrawaddy trước đó đã đăng bức ảnh một người đàn ông được cho là nhân viên an ninh mặc thường phục đang ngắm bắn [người biểu tình] bằng súng trường ở Mandalay.

Hãng thông tấn Myanmar Now cho biết 3 người đã thiệt mạng ở thị trấn trung tâm Wetlet và 2 người thiệt mạng ở các thị trấn khác nhau ở bang Shan. Một người cũng thiệt mạng tại thị trấn khai thác ngọc bích phía bắc Hpakant, Kachin News Group đưa tin.

Những vụ sát hại diễn ra chỉ khoảng 10 ngày sau cuộc họp khẩn cấp của ASEAN hôm 24/4 tại Indonesia, nơi các nhà lãnh đạo cho hay họ đã đạt được 5 điểm “đồng thuận” với quân đội Myanmar, bao gồm: chấm dứt bạo lực, đối thoại mang tính xây dựng giữa các bên, việc bổ nhiệm một đặc phái viên ASEAN để tạo điều kiện cho đối thoại, cung cấp hỗ trợ nhân đạo và chuyến thăm của đặc phái viên đến Myanmar.

“[Kết quả] nằm ngoài sự mong đợi của chúng tôi”, Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin khi đó đã nói với các phóng viên sau cuộc họp.

“Chúng tôi đã cố gắng không buộc tội phe của ông ấy [tướng Min Aung Hlaing] quá nhiều vì chúng tôi không quan tâm ai là người gây ra điều đó”, ông Muhyiddin nói thêm. “Chúng tôi chỉ nhấn mạnh rằng bạo lực phải dừng lại. Quan điểm của ông ấy là chính phía bên kia mới gây ra các rắc rối. Nhưng ông ấy đã đồng ý rằng bạo lực phải dừng lại.”

Các cuộc biểu tình chỉ là một trong những vấn đề mà các tướng lĩnh gặp phải sau khi lật đổ chính phủ dân cử ngày 1 tháng 2 do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo.

Các cuộc chiến với quân nổi dậy dân tộc thiểu số ở các vùng biên giới xa xôi ở phía bắc và phía đông đã gia tăng đáng kể kể từ sau cuộc đảo chính, khiến hàng chục nghìn dân thường phải di tản, theo ước tính của Liên Hợp Quốc.

Ở một số nơi, dân thường với vũ khí thô sơ đã chiến đấu với lực lượng an ninh, trong khi ở các khu vực trung tâm, các cơ sở quân sự và chính phủ cũng đã bị tấn công bởi tên lửa và hàng loạt vụ nổ nhỏ không rõ nguyên nhân.

Không có tuyên bố nào về trách nhiệm cho các vụ nổ.

Hãng truyền thông Khit Thit đưa tin về một vụ nổ bên ngoài doanh trại cảnh sát ở Yangon vào sáng sớm Chủ nhật, khiến một số ô tô bốc cháy, nhưng không cung cấp thông tin về số lượng thương vong.

Sau đó, hai vụ nổ khác xảy ra trong thành phố, với một vụ nổ bên ngoài nhà của một quan chức chính quyền, khiến một người bị thương, Irrawaddy đưa tin. Một cổng thông tin ở bang Shan cũng đưa tin về một vụ nổ bên ngoài nhà của một doanh nhân nổi tiếng.

Đài truyền hình nhà nước do quân đội kiểm soát trong bản tin buổi tối hôm thứ Bảy đã đưa tin chi tiết về ít nhất 11 vụ nổ trong 36 giờ qua, chủ yếu ở Yangon.

“Một số kẻ bạo loạn không muốn sự ổn định đã ném những quả bom tự chế vào các tòa nhà chính phủ và trên các con đường công cộng”, đài truyền hình cho biết.

Nhóm vận động của Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị AAPP cho biết lực lượng an ninh đã giết chết ít nhất 759 người biểu tình kể từ cuộc đảo chính. 

Quân đội hồi giữa tháng 4 chỉ thừa nhận cái chết của 248 người biểu tình.

Các cuộc biểu tình và một chiến dịch đình công rộng khắp đã làm tê liệt nền kinh tế và làm dấy lên viễn cảnh 25 triệu người rơi vào cảnh nghèo đói, UNDP cảnh báo.

Lê Xuân (t/h)

Xem thêm: