Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad vừa thông báo Malaysia đã đình chỉ các dự án với Bắc Kinh vì lo vỡ nợ.

Theo tờ Straits Times của Singapore, trong cuộc họp báo hôm 21/8 tại Bắc Kinh sau khi kết thúc chuyến thăm 5 ngày tại Trung Quốc, Thủ tướng Mahathir Mohamad cho biết ông đã thông báo với các lãnh đạo Trung Quốc rằng Malaysia sẽ không thể tiếp tục hợp tác với Trung Quốc trong các dự án hạ tầng đắt đỏ.

malaysia 2
Thủ tướng Malaysia Mahathir bin Mohamad (phải) và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị trong chuyến công du của ông Mahathir tại Trung Quốc hôm 17/8/2018 (ảnh chụp màn hình youtube)

Ông Mahathir tuyên bố hai dự án hợp tác với Trung Quốc có chi phí hơn 22 tỷ USD, bao gồm dự án đường sắt phía đông bán đảo Malaysia và dự án hai đường ống dẫn khí, đã bị đình chỉ, vì khả năng tài chính của Malaysia không đủ để thực hiện.

“Họ hiểu quan điểm của chúng tôi. Họ hiểu vấn đề của chúng tôi. Họ hiểu tại sao chúng tôi phải giảm nợ nần”, Thủ tướng Malaysia nói với phóng viên trong buổi họp báo được truyền hình trực tiếp.

Ông Mahathir đưa ra thông báo này trong bối cảnh có các cáo buộc rằng chính quyền tiền nhiệm của ông Najib Razak đã cố tình ký vào các thỏa thuận tồi tệ với Trung Quốc để che đậy việc biển thủ công quỹ và để có tiền tiếp tục duy trì quyền lực.

“Chúng tôi không muốn có một tình huống mà một kiểu chủ nghĩa thực dân kiểu mới xảy ra bởi vì các nước nghèo không thể cạnh tranh với các nước giàu”, Thủ tướng Malaysia nói tại Đại Lễ Đường Nhân Dân tại Bắc Kinh, sau cuộc gặp ông Lý Khắc Cường, Thủ tướng Trung Quốc.

Đây là chuyến công du Trung Quốc đầu tiên của ông Mahathir sau khi ông đắc cử vào tháng 5 với cam kết sẽ kéo Malaysia ra khỏi tình trạng nợ công ngập đầu lên đến 250 tỷ USD. Ông cũng là người mạnh mẽ  chỉ trích các dự án vay nợ Trung Quốc “làm phương hại đến chủ quyền quốc gia” của Malaysia cũng như việc Bắc Kinh kiên quyết quân sự hóa Biển Đông.

Chi tiết về việc đình chỉ hai dự án, trong đó có vấn đề bồi thường, sẽ được thảo luận sau. Nhật báo The Straits Times cho biết ưu tiên hiện nay của Malaysia giảm nợ công và cắt bớt các khoản vay.

Ông Mahathir 93 tuổi, từng làm thủ tướng Malaysia vào năm 1981, tái đắc cử sau khi cựu thủ tướng Najib Razak vướng vào bê bối tham nhũng khiến ông này rớt đài. Thủ tướng Malaysia đặc biệt chống những thỏa thuận mà các công ty Nhà nước Trung Quốc đã ký với chính phủ của thủ tướng tiền nhiệm.

Tuy nhiên theo nhận xét của báo giới quốc tế, khi đến thăm Trung Quốc lần này, ông Mahathir có giọng điệu bớt gay gắt hơn. Ông đã tuyên bố với báo chí: “Chúng tôi có nhiều điều phải học từ Bắc Kinh. Tôi tin tưởng vào hợp tác với Trung Quốc, vì Trung Quốc mang lại cho chúng tôi rất nhiều thứ. Khi hội đàm với chủ tịch Tập Cận Bình, thậm chí ông còn kêu gọi Trung Quốc gia tăng đầu tư vào Malaysia”.

“Việc này hoàn toàn là về chuyện vay quá nhiều tiền mà chúng tôi không đủ khả năng và không trả được bởi vì chúng tôi không cần các dự án này ở Malaysia”, ông Mahathir nói.

Tân Bộ trưởng Tài chính Malaysia Lim Guan Eng nhắc đến ví dụ Sri Lanka, nơi mà chính phủ đã phải bán một cảng nước sâu cho Trung Quốc trong 99 năm sau khi bị sa lầy vào nợ nần và mất khả năng chi trả.

“Chúng tôi không muốn một tình huống như Sri Lanka, họ không thể trả nợ và người Trung Quốc cuối cùng đã chiếm lấy dự án”, ông Lim nói.

Đức Trí (T/h)

Xem thêm: