Thủ tướng Australia Scott Morrison đã phủ nhận cáo buộc “nói dối” của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, trong khi một tờ báo trích dẫn đoạn tin nhắn cho thấy Pháp đã đoán trước được “tin xấu” về thỏa thuận tàu ngầm hiện đã bị hủy bỏ giữa hai nước.

Embed from Getty Images

Ông Macron tuần này cáo buộc ông Morrison “đã nói dối” trong một bữa tối ở Paris vào tháng 6 về số phận của hợp đồng 5 năm với Tập đoàn Hải quân thuộc sở hữu nhà nước Pháp để đóng 12 tàu ngầm chạy bằng diesel.

Australia đã hủy bỏ thỏa thuận trên khi thành lập liên minh với Mỹ và Anh (AUKUS), theo đó mua một hạm đội gồm 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân được chế tạo bằng công nghệ Mỹ.

Ông Morrison nói với các phóng viên Australia đang tháp tùng ông tới Glasgow, Scotland, tham dự hội nghị về khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP26) rằng ông đã nói rõ với Tổng thống Macron trong bữa tối của họ vào tháng 6 rằng các tàu ngầm thông thường sẽ không đáp ứng được nhu cầu chiến lược đang phát triển của Australia.

Hai ngày trước khi các ông Morrison, Biden và Thủ tướng Anh Boris Johnson công bố thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân, ông Morrison đã cố gắng điện thoại cho ông Macron để thông báo tin tức, nhưng nhà lãnh đạo Pháp đã nhắn tin lại nói rằng ông không thể nhận cuộc gọi khi đó, tờ The Australia đưa tin.

Tin nhắn còn có đoạn ông Macron hỏi: “Tôi nên mong đợi tin tốt hay xấu cho tham vọng tàu ngầm chung của chúng ta?” tờ báo đưa tin vào thứ Ba.

Một nhà báo đã hỏi tại sao ông Morrison quyết định đưa ra đoạn tin nhắn sau khi ông Macron cáo buộc ông nói dối, nhưng Thủ tướng không trả lời câu hỏi trực tiếp.

Thay vào đó, ông Morrison nói: “đơn giản là thế này, chúng tôi đã cố gắng liên lạc, cố gắng thiết lập cuộc gọi, và ông ấy nói rõ ràng rằng ông ấy quan ngại đó sẽ là cuộc gọi mà có thể dẫn tới việc Australia quyết định không tiếp tục hợp đồng nữa.” 

Các quan chức Pháp cho biết chính phủ họ hoàn toàn không biết gì về việc hủy bỏ hợp đồng, trong đó Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian mô tả đó là “một cú đâm dao sau lưng”.

Trong tuần này, ông Macron cho biết sự đổ vỡ thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân là “tin rất xấu đối với uy tín của Australia, cũng như là tin rất xấu đối với sự tin tưởng mà các đối tác lớn có thể có với Australia”.

Ông Morrison đã phủ nhận việc nói dối, cho rằng lời buộc tội của ông Macron là một sự sỉ nhục chống lại Australia. Hầu hết các nhà quan sát Úc coi đó là một sự xúc phạm cá nhân đối với ông Morrison.

Trong khi đó, tại cuộc gặp mặt “xoa dịu” giữa Mỹ và Pháp, ông Biden đã nói với ông Macron rằng vụ việc liên quan tới tàu ngầm là “vụng về” và “không được xử lý tinh tế lắm.”

“Tôi tưởng rằng Pháp đã được thông báo từ rất lâu trước đó rằng thỏa thuận với [Pháp] sẽ không được thông qua. Tôi thề có Chúa rằng tôi không hề biết ông đã không nhận được thông báo từ trước,” ông Biden nói với ông Macron.

Nhưng một tài liệu dài 15 trang do Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng đàm phán với các quan chức Australia và Anh đã nêu chi tiết đến từng giờ việc thế giới sẽ được thông báo về thỏa thuận tàu ngầm ba bên như thế nào, tờ The Australian đưa tin.

Một nguồn tin giấu tên của Canberra nói với tờ báo rằng: “Mọi thứ đã được hẹn giờ và [các bên] hoàn toàn hiểu rõ.”

Tiến Minh (theo SCMP)

Xem thêm: