Mike Pompeo gặp Dương Khiết Trì tại Hawaii

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã gặp nhà ngoại giao cấp cao Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Hawaii vào thứ Tư (17/6), Bộ Ngoại giao Mỹ loan báo.

Ngoại trưởng Pomeo gặp ông Dương Khiết Trì – Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 17/6 trong bối cảnh quan hệ ngoại giao Mỹ – Trung được đánh giá là đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm qua.

Thời điểm hai nhà ngoại giao hàng đầu Mỹ – Trung gặp nhau có nhiều sự kiện liên quan đáng chú ý.

Thứ nhất, Tổng thống Donald Trump cùng ngày 17/6 đã ký thông qua Đạo luật Chính sách Nhân quyền Duy Ngô Nhĩ 2020, theo đó chính phủ Mỹ có thể chế tài các cá nhân và/hoặc tổ chức Trung Quốc chịu trách nhiệm đàn áp người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm dân tộc thiểu số khác tại Tân Cương, miền tây Trung Quốc.

>>TT Trump ký luật kêu gọi chế tài Trung Quốc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ

Thứ hai, các ngoại trưởng nhóm G7, trong đó có Ngoại trưởng Mike Pompeo, đã phát đi tuyên bố chung kêu gọi Trung Quốc không nên tiếp tục theo đuổi kế hoạch áp đặt luật an ninh quốc gia lên Hồng Kông.

Thứ ba, nước láng giềng của Trung Quốc là Bắc Hàn vừa cho nổ tung văn phòng liên lạc liên Triều tại thị trấn biên giới với Hàn Quốc. Bình Nhưỡng thậm chí đe dọa sẽ dùng quân đội để giải quyết mâu thuẫn với Seoul. Căng thẳng hai miền Triều Tiên leo thang sau khi Bắc Hàn đổ lỗi Hàn Quốc không quyết liệt ngăn chặn những người đào thoát từ miền Bắc đang sống trong miền Nam phát tán truyền đơn chống chính quyền về nước.

>>Bắc Hàn cho nổ tung văn phòng liên lạc Liên Triều

Thứ tư, đại dịch COVID-19 vẫn đang hoành trên toàn cầu với hơn 8 triệu người nhiễm. Thủ đô Bắc Kinh dường như đang phải hứng chịu làn sóng lây nhiễm thứ hai và giới chức tại đây đã thừa nhận “tình hình nghiêm trọng”.

>>COVID-19: Làn sóng thứ hai khiến Bắc Kinh phong tỏa 1/3 thành phố

Cả Mỹ và Trung Quốc đều không công bố về nghị trình làm việc tại Hawaii giữa ông Pompeo và ông Dương Khiết Trì. Theo nguồn tin riêng của Reuters, cuộc gặp này là do phía Trung Quốc đề nghị.

Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer trong cuộc điều trần tại Quốc hội gần đây đã nói rằng các quan chức Trung Quốc nhiều lần xác nhận cam kết mua thêm hàng hóa và dịch vụ Mỹ theo thỏa thuận Giai đoạn 1 mà hai bên đã ký kết hồi giữa tháng Một. Ông Lighthizer cho biết tính đến nay Bắc Kinh đã mua hàng Mỹ trị giá khoảng 10 tỷ USD.

Trước khi gặp ông Dương Khiết Trì, Ngoại trưởng Pompeo nổi lên là một trong những quan chức Mỹ chỉ trích Trung Quốc mạnh mẽ nhất. Ông Pompeo tuyên bố Hồng Kông không còn đủ quyền tự trị trước Trung Quốc để được hưởng đặc quyền thương mại của Mỹ. Ông cũng khẳng định Trung Quốc đáng lẽ đã có thể ngăn chặn được hàng trăm nghìn trường hợp tử vong trên toàn cầu nếu họ minh bạch thông tin về virus corona Vũ Hán trong giai đoạn đầu.

Trong khi đó, ông Dương Khiết Trì là một nhà ngoại giao kỳ cựu và có hiểu biết sâu sắc về nước Mỹ. Ông đã từng ba lần được chế độ Trung Quốc điều động làm việc tại Washington: lần đầu trong vai trò bí thư thứ hai tại Đại sứ quán Trung Quốc ở Mỹ 1983-1987; sau đó là làm tham tán từ năm 1993 đến năm 1995; và lần thứ ba làm Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ giai đoạn 2001-2005, dưới thời Tổng thống George W. Bush.

Lần gần nhất ông Dương gặp ông Pompeo là vào ngày 13/8/2019 tại thành phố New York. Các tuyên bố của cả Mỹ và Trung Quốc thời điểm đó chỉ nêu hai nhà ngoại giao “đã trao đổi các quan điểm về mối quan hệ Trung-Mỹ” mà không công bố thêm chi tiết cuộc gặp.

Từ đầu năm nay, ông Dương và ông Pompeo được chính thức đưa tin đã tổ chức ba cuộc điện đàm vào các ngày 29/1, 16/3 và 15/4.

Tuy nhiên, các cuộc điện đàm đó dường như không liên quan tới việc thay đổi các cuộc khẩu chiến trên truyền thông giữa hai nước. Washington cáo buộc Bắc Kinh không hoàn thành trách nhiệm về dịch virus corona bùng phát đầu tiên tại Trung Quốc vào cuối năm ngoái, trong khi Bắc Kinh chỉ ra sự thất bại của Mỹ trong việc ngăn chặn virus chết người này lây lan, khiến cho nước Mỹ trở thành quốc gia có số ca nhiễm COVID-19 nhiều nhất thế giới.

Như Ngọc

Xem thêm: