Reuters đưa tin, Nga đã triệu tập đại sứ của Liên minh châu Âu tại Moscow vào ngày 21/6, sau khi phát hiện ra điều mà họ gọi là phong tỏa đường sắt bất hợp pháp đối với một tiền đồn của Nga trên Biển Baltic, hành động trừng phạt mới nhất được áp đặt đối với Nga trước cuộc chiến ở Ukraine.

Embed from Getty Images

Kaliningrad nằm trên bờ biển Baltic giữa Lithuania và Ba Lan (Ảnh minh họa: Getty Images)

Trên khu vực đất liền ở miền Đông Ukraine, các lực lượng ly khai của Nga cho biết họ đang tiến về pháo đài chiến trường chính của Kyiv. Một quan chức Ukraine mô tả thời gian tạm lắng trong chiến đấu ở đó là “sự bình tĩnh trước cơn bão”.

Cuộc khủng hoảng ngoại giao gần đây nhất đang diễn ra quanh lãnh thổ Kaliningrad – khu vực chiến lược nơi Hạm đội Baltic của Nga đồn trú – không có biên giới với lục địa Nga. Vùng lãnh thổ này có khoảng 500.000 dân, nằm trên bờ biển Baltic giữa Lithuania và Ba Lan. Kaliningrad nhận hàng hóa và khí đốt từ Nga thông qua đường sắt và đường ống chạy qua lãnh thổ Lithuania.

Lithuania, một thành viên NATO, đã cấm vận chuyển hàng hóa bị Liên minh châu Âu (EU) cấm vận trên lãnh thổ nước này, gồm các mặt hàng như than đá, kim loại, vật liệu xây dựng, sản phẩm công nghệ cao…  theo các lệnh trừng phạt có hiệu lực từ ngày 18/6. Điều này đồng nghĩa Nga sẽ không thể vận chuyển những hàng hóa trong danh sách cấm vận bằng đường sắt từ nước này qua lãnh thổ Lithuania đến vùng Kaliningrad.

Nga gọi hành động này là hành động phong tỏa bất hợp pháp và đe dọa trả đũa không xác định đối với Lithuania. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố: “Quyết định này thực sự chưa có tiền lệ. Nó vi phạm mọi nguyên tắc. Chúng tôi coi đây là hành động bất hợp pháp. Tình hình đã trở nên nghiêm trọng hơn, chúng tôi cần phân tích kỹ lưỡng để có đáp trả thích hợp.”

Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev cảnh báo, “các biện pháp thích hợp” sẽ được thực hiện “trong tương lai gần”.

Đặc phái viên EU Markus Ederer đã xuất hiện tại Bộ Ngoại giao Nga hôm 21/6. Theo phát ngôn EU Peter Stano, ông Ederer “giải thích rằng Lithuania đang thực hiện các biện pháp trừng phạt của EU và không có lệnh phong tỏa, đồng thời yêu cầu Nga kiềm chế các bước leo thang và hùng biện.”

Bộ Ngoại giao Nga đã triệu tập đại diện ngoại giao của Lithuania ở Moscow để trao công hàm phản đối, cáo buộc quốc gia Baltic này vi phạm các thỏa thuận quốc tế.

Đáp lại, Bộ Ngoại giao Lithuania giải thích, Lithuania không đơn phương áp đặt hay áp đặt bổ sung lệnh cấm vận chuyển hàng hóa của Nga, mà hoàn toàn tuân thủ lệnh trừng phạt của EU. Lithuania khẳng định, việc vận chuyển hành khách và những hàng hóa không trong danh mục trừng phạt vẫn diễn ra bình thường.

Lệnh cấm sẽ áp dụng từng giai đoạn đối với từng loại hàng hóa và ước tính, chưa đến một nửa số hàng hóa thường xuyên vận chuyển qua Lithuania đến Kaliningrad bị ảnh hưởng.

Trưởng ban chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell đã bảo vệ quyết định của Lithuania, cho rằng quốc gia này chỉ đang thực thi chính sách trừng phạt của khối. Tuy nhiên, ông cũng lo ngại các biện pháp đáp trả của Nga.

Nhật Minh (T/h)