Truyền hình nhà nước Iran hôm thứ Năm (27/7) thông báo nước này vừa thử thành công tên lửa có thể mang theo vệ tinh vào quỹ đạo. Hoa Kỳ lên án đây là hành động vi phạm nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) vì Teheran có khả năng sử dụng công nghệ này để phát triển tên lửa đạn đạo.

Reuters cho hay truyền hình nhà nước Iran đã chiếu một đoạn video về quá trình phóng tên lửa nêu trên. Hỏa tiễn này được đặt trên một bệ phóng mang hình ảnh của ông Ayatollah Ruhollah Khomeini – người sáng lập, lãnh tụ tối cao của nhà nước Cộng hòa Hồi giáo.

Iran thử tên lửa tầm trung Shahab-3 vào ngày 28/9/2009

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, bà Heather Nauert hôm thứ Năm (27/7) nói rằng việc phóng tên lửa này đã vi phạm Nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an LHQ.

Nghị quyết 2231 thừa nhận thỏa thuận hạt nhân 2015 giữa Iran và các cường quốc thế giới, trong đó yêu cầu Iran không tiến hành các hoạt động liên quan đến tên lửa đạn đạo có khả năng mang theo vũ khí hạt nhân, bao gồm cả các vụ phóng sử dụng công nghệ phóng vệ tinh.

Bà Nauert nói trong một tuyên bố ngắn khi được các phóng viên hỏi về phản ứng của Hoa Kỳ sau vụ phóng tên lửa của Iran: “Chúng tôi sẽ xem xét đó là vi phạm nghị quyết 2231. Chúng tôi đánh giá đó là hành động tiếp tục phát triển tên lửa đạn đạo…Chúng tôi tin rằng sự vụ diễn ra đêm qua (giờ Iran) là không tuân thủ nghị quyết của Hội đồng Bảo an”.

Tehran phủ nhận nước này có tên lửa thiết kế để mang theo đầu đạn hạt nhân.

Truyền hình nhà nước Iran nói rằng: “Trung tâm Vũ trụ Imam Khomeini đã chính thức khai trương với việc thử nghiệm thành công phương tiện phóng mang tên Simorgh (Phượng Hoàng). Bệ phóng này có thể đặt một vệ tinh nặng tới 250 kg và đưa nó tới quỹ đạo 500 km”.

Cơ quan truyền thông Teheran cho biết thêm rằng: “Trung tâm Vũ trụ Imam Khomeini…là một khu phức hợp lớn, trong đó có tất cả các giai đoạn của việc chuẩn bị, phóng, kiểm soát và dẫn hướng vệ tinh”.

Tờ BBC cho hay vụ phóng vừa qua là lần thứ 5 từ năm 2009, Teheran cho phóng vệ tinh sản xuất trong nước lên quỹ đạo.

Gần đây, Mỹ cũng đã có những lời lẽ và hành động cứng rắn hơn với Iran so với thời Tổng thống Barack Obama. Trong tháng này, Hoa Kỳ đã đề xuất các biện pháp trựng phạt kinh tế mới lên Iran vì chương trình tên lửa đạn đạo của nước này và nói rằng “các hành động độc hại” của Teheran ở Trung Đông đã cắt đứt bất kỳ “đóng góp tích cực” nào theo hiệp định 2015 về hạn chế chương trình hạt nhân của nước này.

>>Tàu Hải quân Mỹ bắn cảnh cáo tàu Iran

Tổng thống Donald Trump trong một cuộc phỏng vấn với tờ Nhật báo Phố Wall (WSJ) được công bố tuần này nói rằng Hoa Kỳ đã “cực kỳ tốt đẹp” với Iran khi vẫn nói rằng Teheran đã tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận.

Ông Trump nói ông nghĩ Mỹ sẽ tuyên bố Iran không tuân thủ thỏa thuận hạt nhân 2015 vào thời hạn tới, đó là vào tháng Mười. “Họ không tuân thủ. Tôi sẽ ngạc nhiên nếu họ tuân thủ”. Tổng thống nói với WSJ.

Bà Nauert, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, hôm thứ Năm đã gọi vụ Iran phóng tên lửa là “hành đông khiêu khích”, vi phạm “tinh thần” của thỏa thuận hạt nhân.

Trong khi đó, Iran vẫn nói chương trình vũ trụ của nước này là hòa bình, nhưng các chuyên gia phương Tây đặt nghi vấn rằng đó có thể chỉ là vỏ bọc cho việc phát triển các công nghệ tên lửa quân sự.

Hôm thứ Hai (24/7), ông Scott Kripowicz, thuộc ban giám sát các vấn đề quốc tế tại Cơ quan Phòng thủ Tên lửa của Bộ Quốc phòng Mỹ, phát biểu tại một hội nghị ở Israel: “Các hoạt động phóng vệ tinh vào vũ trụ liên quan đến các hệ thống đa giai đoạn, có thể tiếp tục phát triển công nghệ cho các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) đang trở thành mối đe dọa ngày càng thực tế hơn. Trong khu vực này, Iran đã phóng thành công các vệ tinh nhỏ và thông báo kế hoạch đưa lên quỹ đạo một vệ tinh lớn hơn bằng cách sử dụng phương tiện phóng Simorgh, có thể được cấu hình để trở thành một ICBM”.

Ông Kripowicz nói thêm rằng: “Tiến bộ trong chương trình vũ trụ của Iran có thể rút ngắn con đường tới việc sở hữu ICBM, vì các phương tiện vệ tinh sử dụng các công nghệ tương tự như tên lửa đạn đạo, chỉ khác biệt về tải trọng”.

Ở phương diện ngoại giao, Iran cũng đã tuyên bố sẽ phản ứng lại các lệnh trừng phạt mới nhất mà Hoa Kỳ áp đặt lên nước này. Trong đó, Mỹ nhắm mục tiêu trừng phạt 18 thực thể và các cá nhân Iran đã ủng hộ chương trình tên lửa đạn đạo của chế độ Teheran hoặc Lực lượng Cảnh vệ Cách mạng của nhà nước Cộng hòa Hồi giáo.

Vào đầu tháng này, Quốc hội Iran đã bỏ phiếu thông qua một dự luật nhằm tăng quỹ cho chương trình tên lửa của nước này và của Lực lượng Cảnh vệ Cách mạng.

Xuân Thành

Xem thêm: