Để đáp lại lệnh hành pháp do Tổng thống Trump ký vào ngày 6/8/2020, Bộ Thương mại Mỹ đã chính thức thông báo cấm các giao dịch liên quan đến ứng dụng di động WeChat (phiên bản tại Trung Quốc gọi là Weixin) và TikTok (phiên bản Trung Quốc gọi là Douyin) để bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ. Trước đó, Tencent đã công khai làm rõ mối quan hệ giữa WeChat và Weixin.

tiktok shutterstock 1797495583
Nền tảng video ngắn Trung Quốc TikTok thuộc sở hữu của ByteDance, bị nghi ngờ có nguy cơ đánh cắp thông tin cá nhân và sẽ đối mặt với số phận bị sáp nhập bởi các công ty Mỹ. (Ảnh: MAYUMI NASHIDA / Shutterstock).

Mỹ chính thức cấm sử dụng WeChat và TikTok

Ngày 18/9, trang web chính thức của Bộ Thương mại Mỹ đã tuyên bố Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã thể hiện các mối đe dọa đến an ninh quốc gia chính sách đối ngoại và nền kinh tế  của Mỹ thông qua các ứng dụng như WeChat và TikTok. Do đó, Bộ Thương mại chính thức tuyên bố cấm sử dụng hai ứng dụng này từ ngày 20/9/2020.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cho biết: “Hành động hôm nay một lần nữa chứng minh rằng Tổng thống Trump sẽ cố gắng hết sức để bảo vệ an ninh quốc gia của chúng ta và bảo vệ người Mỹ khỏi mối đe dọa từ ĐCSTQ.” “Theo chỉ thị của Tổng thống, chúng tôi đã có các hành động lớn để chống lại việc Trung Quốc thu thập dữ liệu cá nhân và thông tin của công dân Mỹ một cách ác ý.”

Theo báo cáo, mặc dù WeChat và TikTok cấu thành các mối đe dọa đối với an ninh quốc gia Mỹ ở các mức độ khác nhau, nhưng phương thức của chúng tương tự nhau. Nó sẽ thu thập lượng lớn dữ liệu thông qua tài khoản người dùng, bao gồm hoạt động mạng, dữ liệu vị trí, lịch sử duyệt và tìm kiếm. Do đó dẫn đến việc mỗi một người dùng trong quá trình sử dụng những ứng dụng này, đã trở thành bị cưỡng chế phải hợp tác với cơ quan tình báo của ĐCSTQ.

Từ ngày 20/9/2020, các giao dịch dưới đây sẽ bị cấm

  1. Tải xuống hoặc duy trì ứng dụng di động WeChat hoặc TikTok thông qua cửa hàng ứng dụng di động tại Mỹ, bất cứ các dịch vụ như soạn mã hoặc cập nhật ứng dụng, v.v.;
  2. Bất kỳ dịch vụ nào được cung cấp qua ứng dụng di động WeChat với mục đích chuyển tiền hoặc xử lý thanh toán trong phạm vi lãnh thổ Mỹ.

Ngoài ra, lệnh cấm này cũng cấm bất kỳ dịch vụ mạng và phát triển phần mềm nào tại Mỹ cung cấp tính năng tối ưu hóa chức năng ứng dụng di động.

Nghiệp vụ của công ty Tencent bị ảnh hưởng

Tối ngày 6/8, (theo giờ Mỹ), Tổng thống Trump đã ký hai lệnh hành pháp, 45 ngày sau đó sẽ cấm bất kỳ công dân Mỹ hoặc công ty Mỹ tiến hành bất kỳ hoạt động thương mại nào với TikTok (công ty mẹ Bytedance) và WeChat (công ty mẹ Tencent). Vào ngày 7/8, giá cổ phiếu của Tencent đã giảm mạnh và giá trị thị trường của công ty này đã bốc hơi hơn 250 tỷ nhân dân tệ (khoảng 36,149 tỷ đô la Mỹ).

Ngày 13/8, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc điều hành của Tencent là Mã Hóa Đằng cùng các quản lý cấp cao khác của Tencent đã liên tục thanh minh tại cuộc họp hoạt động của công ty. Họ nói rằng WeChat và Weixin là hai ứng dụng khác nhau. Vì không thể đoán trước được động thái tiếp theo của Mỹ, do đó, đang tìm cách để thanh minh với Mỹ.

Vào ngày 17/8, SynoPay đã đưa ra thông báo “Chú ý: THÔNG BÁO VỀ VIỆC ĐỔI TENPAY (WeChat pay)”. Thông báo cho biết do lệnh hành pháp do Tổng thống Mỹ Trump ký vào ngày 6/8, các dịch vụ thanh toán của khách hàng SynoPay liên quan đến thanh toán Tenpay / WeChat có thể bị ảnh hưởng. Do đó, SynoPay sẽ không còn cung cấp Tenpay (WeChat pay) và các dịch vụ thanh toán liên quan đến Tenpay sau ngày 18/9/2020. Trước ngày 18/9/2020, công ty sẽ cung cấp dịch vụ Tenpay (WeChat pay) thông thường. SinoPay nhắc nhở và khuyến nghị khách hàng chuyển sang Alipay càng sớm càng tốt.

Theo thông tin công khai, Tenpay là một nền tảng thanh toán trực tuyến được Tencent thành lập vào tháng 9/2005. Hoạt động kinh doanh cốt lõi của nền tảng này là cung cấp dịch vụ cho khách hàng và các công ty thực hiện giao dịch trên Internet để hoàn thành thanh toán và nhận tiền thanh toán. Thông qua việc hỗ trợ thanh toán ngân hàng trực tuyến của các ngân hàng lớn ở Trung Quốc, người dùng Tenpay có thể dễ dàng mua sắm trên nền tảng thương mại điện tử “PaiPai” của Tencent, đồng thời có thể tích hợp QQ chat, ví QQ, trò chơi Tencent và các dịch vụ mạng khác. Về lượng giao dịch, Tenpay đứng thứ hai với thị phần 20%, chỉ đứng sau Alipay (công ty con của Alibaba). WeChat pay là nền tảng thanh toán trực tuyến lớn thứ hai ở Trung Quốc Đại Lục, là một chức năng thanh toán được tích hợp vào WeChat, một ứng dụng do Tencent phát triển. WeChat Pay do Tenpay vận hành và cung cấp giấy phép thanh toán.

Vision Times đã nhận được thông tin từ độc giả cho biết, Tencent đang tìm kẽ hở thông qua các kênh pháp lý để đáp lại lệnh hành pháp của Tổng thống Trump và đang thực hiện một số biện pháp để xoa dịu các đối tác kinh doanh của mình. Qua đó công ty này chứng minh rằng lệnh hành pháp chỉ dành cho ứng dụng WeChat, không liên quan đến các công ty con của Tencent và các doanh nghiệp của họ ở Mỹ. Tenpay đã được sử dụng và thanh toán bình thường trước khi việc thực thi các lệnh hành chính liên quan của Bộ Thương mại Mỹ được ban hành.

Lệnh hành pháp của Tổng thống Trump sẽ ảnh hưởng thế nào đến nghiệp vụ Tenpay của Tencent tại Mỹ? Người Hoa tại Mỹ sử dụng Tenpay nên ứng phó thế nào về vấn đề này?

Tổ chức tư vấn độc lập “Kinh tế Chính trị Thiên Quân” (Tian Jun) đã bình luận và phân tích về vấn đề này. Đầu tiên, phải đợi đến khi Bộ Thương mại Mỹ giải thích chi tiết về “bất kỳ giao dịch nào liên quan đến WeChat” thì mới rõ. Hiện nay Tencent muốn tung ra hỏa mù, Tenpay là công nghệ thanh toán cơ bản nhất do Tencent cung cấp nên không thể phân biệt được mối quan hệ. Và WeChat khổng lồ đã tích hợp nhiều ứng dụng khác nhau, không thể tách rời.

Thứ hai, cũng là một điểm mấu chốt, Tencent là công ty có giấy phép tài chính đầy đủ nhất trong lĩnh vực tài chính Internet ở Trung Quốc, bao gồm thanh toán của bên thứ ba, bảo hiểm, chứng khoán, ngân hàng, quỹ, điều tra tín dụng và các khoản vay nhỏ. Tuy nhiên, nó không có giấy phép tài chính ở Mỹ, và quyền chủ động là nằm ở các tổ chức tài chính ở Mỹ, các tổ chức tài chính Mỹ chắc chắn sẽ có những biện pháp chủ động để các tránh rủi ro.

Cuối cùng, sự kiện này xảy ra trong cuộc đọ sức đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ, tài chính và các lĩnh vực khác. Mỹ nhất định phải thực hiện các hành động “thanh lọc” trong các lĩnh vực khác nhau. Các hạn chế đối với Tencent chỉ là mới bắt đầu mà thôi. Tin rằng trong tương lai gần, các biện pháp được đưa ra sẽ còn nhiều hơn nữa và chi tiết hơn. Tencent cho dù có ngụy biện thế nào thì cũng không giải quyết được vấn đề.

Người dùng Mỹ sẽ ảnh hưởng ra sao?

Lệnh cấm của Bộ Thương mại quy định rằng bắt đầu từ ngày 20/9, người dùng TikTok ở Mỹ sẽ không thể duy trì và nâng cấp ứng dụng. Nếu người dùng đã cài đặt TikTok trên thiết bị của mình, thì vẫn có thể tiếp tục sử dụng nó sau Chủ Nhật (ngày 20/9). Tuy nhiên, họ sẽ bị tạm ngừng sau ngày 12/11, trừ khi đạt được thỏa thuận mua bán trước đó hoặc Tổng thống Trump thu hồi lệnh hành pháp của mình.

Nếu không có sự tối ưu hóa và nâng cấp, tính khả dụng và tính thực tiễn của TikTok sẽ giảm xuống.

Có một biến số quan trọng liên quan đó là Bộ Thương mại Mỹ tuyên bố rằng Tổng thống Trump đã cho phép giải quyết các vấn đề an ninh quốc gia của TikTok trước ngày 12/11. Điều này có nghĩa là một khi điều kiện này được đáp ứng, Tổng thống Mỹ có thể dỡ bỏ lệnh cấm đối với TikTok.

Ảnh hưởng lớn hơn đối với người dùng WeChat tại Mỹ

WeChat có trung bình khoảng 19 triệu người dùng hoạt động tích cực mỗi ngày ở Mỹ. Nhiều sinh viên Trung Quốc và người nhập cư Trung Quốc đang sử dụng WeChat làm công cụ giao tiếp. Do đó lệnh cấm của Bộ Thương mại Mỹ ảnh hưởng trực tiếp đến những nhóm người Trung Quốc này. Bắt đầu từ ngày 20/9, tất cả các lượt tải xuống, thanh toán và chuyển tiền của WeChat đều bị cấm.

Các cửa hàng ứng dụng như Google Play và Apple App Store phải xóa WeChat và họ không thể cung cấp tải xuống, bảo trì và cập nhật WeChat nữa.

Đối với những người dùng đã và đang sử dụng WeChat, Bộ Thương mại cho biết sẽ không buộc họ phải xóa và ngừng sử dụng ứng dụng WeChat nhưng sẽ ngừng cập nhật và tải xuống.

Nhiều người Hoa đã quen sử dụng WeChat Pay để tiêu dùng và chuyển khoản, theo lệnh cấm, bắt đầu từ ngày 20/9, chức năng này sẽ không hoạt động. Bởi vì việc sử dụng WeChat để thanh toán và chuyển tiền trong phạm vi Mỹ bị cấm.

Có thể thấy rằng lệnh cấm của Bộ Thương mại Mỹ sẽ làm giảm đáng kể chức năng của WeChat, giảm đáng kể mức độ sử dụng và khả năng sử dụng, khiến nó dần bị đào thải.

Người dùng bên ngoài Mỹ không bị ảnh hưởng

Lệnh cấm của Bộ Thương mại sẽ không cấm các công ty Mỹ tiến hành kinh doanh thông qua WeChat bên ngoài lãnh thổ Mỹ.

Bộ trưởng Ross nói với Fox Business News rằng người Mỹ vẫn có thể sử dụng WeChat Pay ở Trung Quốc

Lệnh cấm cũng sẽ không cấm các giao dịch với các doanh nghiệp khác do Tencent nắm quyền kiểm soát, cũng như không cấm Apple, Google hoặc các công ty khác cung cấp ứng dụng TikTok hoặc WeChat ở bất kỳ nơi nào bên ngoài lãnh thổ Mỹ.

Trí Đạt (tổng hợp)

Xem thêm: