Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Sáu (15/6) đã thông báo rằng Mỹ sẽ đánh thuế nhập khẩu lên 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, hoàn thành đe dọa mà ông đã đưa ra trong nhiều tháng qua. Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) cũng đã công bố danh sách 1.102 sản phẩm của Trung Quốc sẽ bị đánh thuế 25%.

trumpdonald danh thue Trung Quoc
(Ảnh qua Getty Images)

Trong tuyên bố về việc đánh thuế, ông Trump cho hay: “Tình bạn tuyệt vời của tôi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và mối quan hệ của đất nước chúng ta với Trung Quốc, cả hai đều rất quan trọng đối với tôi. Tuy nhiên, thương mại giữa hai nước đã rất không công bằng trong một thời gian dài. Tình huống này không tồn tại thêm nữa”.

Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã phát hành danh sách 1.102 sản phẩm Trung Quốc sẽ bị đánh thuế 25%.

Ông Lighthizer cho biết danh sách này “tập trung vào các sản phẩm trong ngành công nghiệp mà có đóng góp hoặc thu lợi từ chính sách công nghiệp ‘Made in China 2025’, bao gồm các ngành công nghiệp như hàng không vũ trụ, công nghệ thông tin và truyền thông, rô-bốt, máy móc công nghiệp, vật liệu mới và ôtô”.

Danh sách này không bao gồm các mặt hàng mà người tiêu dùng Mỹ đang mua nhiều của Trung Quốc như điện thoại di động hoặc TV, ông Lighthizer nói thêm.

Theo văn phòng USTR, vòng áp thuế đầu tiên lên 818 sản phẩm trị giá 34 tỷ USD sẽ có hiệu lực vào ngày 6/7. Vòng áp thuế thứ hai lên 284 sản phẩm còn lại với trị giá 16 tỷ USD sẽ trải qua đánh giá thêm.

Trong thông báo đánh thuế, ông Trump nói: “Cái này bao gồm các hàng hóa liên quan tới kế hoạch chiến lược ‘Made in China 2025’ của Trung Quốc để thống trị ngành công nghiệp công nghệ cao đang bùng nổ sẽ là động lực tăng trưởng kinh tế tương lai cho Trung Quốc, nhưng lại gây tổn hại tới tăng trưởng kinh tế của Mỹ và nhiều nước khác”.

Tổng thống Trump nói rằng Mỹ sẽ tiếp tục áp thuế bổ sung nếu Trung Quốc thực hiện các biện pháp trả đũa “ví như áp thuế mới vào hàng hóa, dịch vụ hoặc sản phẩm nông nghiệp của Mỹ; tăng hàng rào phi thuế quan; hoặc thực hiện các hành động trừng phạt đối với các nhà xuất khẩu Mỹ hoặc các công ty Mỹ đang hoạt động tại Trung Quốc”.

Ngay sau thông báo từ chính phủ Trump, Bộ Thương mại Trung quốc đã phát đi tuyên bố bày tỏ cực lực phản đối động thái của ông Trump và cáo buộc chính phủ Mỹ “thay đổi liên tục” và “kích hoạt một cuộc chiến tranh thương mại” bằng việc đánh thuế mạnh mẽ lên hàng hóa Trung Quốc.

Tuyên bố của phía Trung Quốc nói: “Động thái này không chỉ tổn hại tới lợi ích song phương mà còn phá hoại trật tự thương mại thế giới”.

Trung Quốc cho biết họ sẽ “lập tức giới thiệu các biện pháp thuế quan với quy mô và sự mạnh mẽ tương tự”.

Tất cả những thành quả kinh tế và thương mại mà hai bên đã đạt được trước đây vào thời điểm này sẽ không còn giá trị nữa”, Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh.

Giới chức Trung Quốc trước đây đã từng nói rằng họ sẽ đánh thuế lên hàng hóa Mỹ nếu ông Trump hiện thức hóa đe dọa đánh thuế cao hàng hóa Trung Quốc.

Giải thích về việc áp thuế này, ông Lighthizer cho hay: “Chúng tôi phải thực hiện hành động phòng vệ mạnh mẽ để bảo vệ sự dẫn dắt của Mỹ về công nghệ và đổi mới chống lại mối đe dọa chưa có tiền lệ xuất phát từ việc Trung Quốc đánh cắp tài sản trí tuệ Mỹ, ép các doanh nghiệp Mỹ chuyển giao công nghệ, và thực hiện tấn công mạng vào hệ thống máy tính Mỹ”.

Kế hoạch áp thuế của chính phủ Trump cũng vấp phải một số phản ứng dữ dội từ trong nước.

Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ Thomas Donohue cho biết: “Việc áp thuế cho thực tế thương mại không công bằng của Trung Quốc lại đặt chi phí lên chính người tiêu dùng, nhà máy sản xuất, nông dân và chủ trang trại Mỹ. Đây là cách tiếp cận không đúng”.

Ông Dean Garfield, Chủ tịch và CEO của Hội đồng Ngành Công nghệ Thông tin Mỹ (ITI) nói rằng: “Thuế quan là câu trả lời sai lầm cho các thực tiễn thương mại phân biệt đối xử và gây tổn hại liên tục của Trung Quốc”.

Chúng tôi thúc giục Tổng thống Trump đánh giá lại cách tiếp cận này, tham gia đàm phán thực sự với Trung Quốc và làm việc với các đồng minh để thay đổi chính sách của Trung Quốc”, ông Garfield nói thêm.

Các nhà lập pháp Cộng hòa cũng bày tỏ quan ngại về kế hoạch đánh thuế của Nhà Trắng.

Dân biểu Cộng hòa Kevin Brady, Chủ tịch một ủy ban chuyên soạn thảo thuế quan cho hay: “Thông điệp của tôi là nhất quán rằng chúng ta cần nhắm vào Trung Quốc và thực tế thương mại lừa đảo và gây hại của họ. Nhưng tôi quan ngại rằng việc áp thuế mới này có thể sẽ gây tổn hại cho nhà máy, nông dân, công nhân và người tiêu dùng Mỹ”.

Các Thượng nghị sĩ hàng đầu của Đảng Dân chủ lại bày tỏ ý kiến ủng hộ quyết định đánh thuế hàng Trung Quốc của ông Trump.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Charles Schumer cho biết: “Những hành động của tổng thống về Trung Quốc là hoàn toàn chính xác”.

Trung Quốc là kẻ thù thương mại thực sự của chúng ta, và hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ của họ và việc họ từ chối để cho các công ty của chúng ta cạnh tranh công bằng, đe dọa hàng triệu việc làm tương lai của người Mỹ”, ông Schumer khẳng định.

Yên Sơn

Xem thêm: