Một nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Tư (9/9) cho biết chính quyền Trump đã thu hồi thị thực của hơn 1000 công dân Trung Quốc. Washington cho rằng những người này gây rủi ro cho an ninh quốc gia Mỹ.

Embed from Getty Images

Theo Reuters, quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Chad Wolf trước đó đã nói rằng Washington đang đình chỉ thị thực “của các sinh viên đại học và các nhà nghiên cứu Trung Quốc có quan hệ với chiến lược thâm nhập của quân đội Trung Quốc, nhằm ngăn chặn những người này đánh cắp và chiếm đoạt nghiên cứu nhạy cảm”.

Trong một bài phát biểu, ông Wolf đã nhắc lại việc Mỹ buộc tội Trung Quốc thực hành kinh doanh bất công và gián điệp công nghiệp, trong đó có những nỗ lực đánh cắp nghiên cứu về virus corona. Ông cũng cáo buộc Bắc Kinh lạm dụng chính sách thị thực sinh viên để khai thác lợi ích từ nền học thuật Mỹ.

Quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa nói rằng Mỹ cũng đang “ngăn chặn hàng hóa do lao động nô lệ sản xuất nhập vào thị trường của chúng tôi và yêu cầu Trung Quốc phải tôn trọng nhân phẩm của mỗi người”. Động thái này của Mỹ rõ ràng nhắm tới việc Trung Quốc đang bị cáo buộc lạm dụng các nhóm thiểu số Hồi giáo tại Tân Cương, đặc biệt là người Duy Ngô Nhĩ.

>> Mỹ: Kêu gọi chặn hàng dệt may Trung Quốc nhập khẩu vì vấn đề Tân Cương

Một nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hành động thu hồi thị thực mà Mỹ vừa triển khai là căn cứ theo một tuyên bố tổng thống được ông Trump loan báo vào ngày 29/5 như một phần trong chuỗi phản ứng của Mỹ đáp trả việc Trung Quốc gia tăng kiềm chế nền dân chủ tại Hồng Kông.

Nữ phát ngôn viên nói: “Tính đến ngày 8/9/2020, Bộ Ngoại giao đã thu hồi hơn 1000 thị thực của công dân Trung Quốc, những người bị phát hiện là đối tượng bị điều chỉnh bởi Tuyên bố Tổng thống 10043 và theo đó không còn đủ điều kiện sở hữu thị thực [Mỹ]”.

Tuy nhiên, nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cũng lưu ý rằng “những học giả nghiên cứu và các sinh viên đại học rủi ro cao” chỉ đại diện cho “một nhóm nhỏ” công dân Trung Quốc học tập và nghiên cứu tại Mỹ và khẳng định những sinh viên và học giả chính đáng vẫn sẽ tiếp tục được chào đón đến Mỹ.

Phía Trung Quốc chưa lên tiếng về loan báo mới nhất của Bộ Ngoại giao Mỹ. Song từ hồi tháng Sáu, Bắc Kinh đã nói rằng họ cực lực phản đối mọi động thái của Mỹ nhằm hạn chế sinh viên Trung Quốc học tập tại Mỹ, đồng thời thúc giục Washington cần làm việc nhiều hơn nữa để tăng cường trao đổi và hiểu biết song phương.

Theo Reuters, hiện nay có khoảng 360.000 công dân Trung Quốc học tập tại Mỹ, đem lại nguồn thu đáng kể cho các trường học xứ cờ hoa. Dù vậy, do ảnh hưởng từ đại dịch virus corona Vũ Hán, nên việc học tập bị gián đoạn và nhiều sinh viên Trung Quốc chưa thể quay lại trường để theo học kỳ học mùa thu này.

Ngay từ cuối tháng Năm, Fox News đã đưa tin chính quyền Trump đang có kế hoạch hủy thị thực của hàng nghìn sinh viên đại học người Trung Quốc có liên quan tới Quân Giải phóng Nhân dân (PLA).

Chính quyền Trump thậm chí đã thảo luận về động thái thu hồi thị trực nêu trên trước cả khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia mới lên Hồng Kông.

Bản tin của Fox News khi đó cho biết việc hủy thị thực này có thể ảnh hưởng đến tối thiểu 3000 người trong số khoảng 360.000 sinh viên Trung Quốc đang học tập tại Mỹ.

Trong khi đó, theo Reuters, một số sinh viên Trung Quốc đã đăng ký theo học tại các trường đại học Mỹ hôm 9/9 cho biết họ đã nhận được thư điện tử từ Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh hoặc các Lãnh sự quán của Mỹ khắp Trung Quốc thông báo rằng thị thực của họ đã bị hủy.

Gần 50 sinh viên đang có thị thực học thuật F-1, trong đó có sinh viên cao học và sinh viên đại học đã nói trên một phòng chat của mạng xã hội WeChat rằng thông báo của Đại sứ quán và Lãnh sự quán Mỹ tuyên bố rằng những công dân Trung Quốc này phải nộp đơn xin thị thực mới nếu họ muốn tới Mỹ.

Nhiều người trong phòng chat nêu trên cho biết họ đang theo học các chuyên ngành như khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Một số nói họ là nghiên cứu sinh đã nhận bằng cử nhân tại các trường đại học Trung Quốc có liên quan tới PLA.

Như Ngọc