Vào thứ Sáu (24/6), Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã có một quyết định lịch sử khi lật ngược án lệ Roe kiện Wade vốn đã hợp pháp hóa việc phá thai trong 49 năm qua và trả lại việc quyết định vấn đề này cho các tiểu bang. Ngay sau phán quyết của Tòa, hàng loạt tiểu bang trên khắp nước Mỹ đã ban bố lệnh cấm phá thai ngay lập tức.

Embed from Getty Images

Missouri đã trở thành bang đầu tiên vào thứ Sáu chấm dứt việc phá thai sau khi Tòa án tối cao lật lại án lệ Roe kiện Wade.

Thống đốc bang Missouri Mike Parson thông báo ông đã ký một tuyên bố kích hoạt “Quyền được sống của Đạo luật Trẻ chưa sinh” sẽ chấm dứt việc phá thai tự chọn ở tiểu bang của ông. “Hôm nay, những nỗ lực của chúng ta đã tạo ra điều mà các thế hệ người Missouri đã làm việc và cầu nguyện: Hôm nay, chúng ta đã chiến thắng trong cuộc chiến bảo vệ cuộc sống vô tội,” ông Parson viết.

Tổng chưởng lý Missouri Eric Schmitt nói trong một bài đăng trên mạng xã hội rằng bang của ông đã trở thành tiểu bang “phò sự sống” (pro-life) nhất ở Mỹ.

Tại Arkansas, việc Tòa tối cao lật ngược án lệ năm 1973 đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.

Tổng chưởng lý bang Arkansas Leslie Rutledge tuyên bố trong một cuộc họp báo hôm thứ Sáu rằng “thực hiện việc phá thai sẽ là một trọng tội ở Arkansas.”

Thống đốc bang Arkansas là Asa Hutchinson đã tweet: “Trong nhiều thập kỷ, tôi đã nói Roe kiện Wade đã bị quyết định sai. Hôm nay, Tòa án Tối cao đã lật lại phán quyết phá thai và trả lại vấn đề cho các bang. Arkansas là một bang ủng hộ sự sống, và giờ đây chúng tôi có thể bảo vệ sự sống.”

Tại bang Kentucky, diễn biến xảy ra tương tự bang Arkansas khi phán quyết của Tòa tối cao đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang. Luật này được ký năm 2019 bởi cựu Thống đốc bang, quy định rằng tất cả các vụ phá thai sẽ ngay lập tức là bất hợp pháp nếu Roe kiện Wade bị lật lại.

Sẽ có rất ít trường hợp được phép phá thai, chẳng hạn như để ngăn chặn cái chết hoặc thương tích nghiêm trọng của người mẹ, nhưng theo Thống đốc Andy Beshear, điều này sẽ không bao gồm các trường hợp hiếp dâm hoặc loạn luân. Hiện tại, bất cứ ai ở Kentucky muốn phá thai sẽ phải rời khỏi tiểu bang.

Tại bang Texas, cơ quan lập pháp Texas đã thông qua “luật kích hoạt” vào năm 2021 quy định rằng 30 ngày sau khi Tòa án Tối cao lật lại vụ Roe kiện Wade, việc thực hiện phá thai ở Texas sẽ trở thành trọng tội.

Thống đốc Texas Greg Abbott cho biết trong một tuyên bố bằng văn bản: “Tòa án tối cao Hoa Kỳ đã lật ngược chính xác Roe kiện Wade và khôi phục quyền của các bang được bảo vệ những đứa trẻ vô tội. Texas là một bang ủng hộ sự sống và chúng tôi đã có những hành động quan trọng để bảo vệ sự thiêng liêng của cuộc sống.”

Luật quy định việc thực hiện, xúi giục hoặc cố gắng phá thai là một tội ác. Luật đưa ra các trường hợp ngoại lệ đối với tình trạng đe dọa tính mạng của người mẹ có thể dẫn đến cái chết hoặc thương tật nghiêm trọng trên cơ thể. Nếu việc phá thai dẫn tới cái chết của thai nhi sẽ làm tăng hành vi phạm tội lên mức trọng tội cấp độ 1. Người thực hiện phá thai cũng có thể bị phạt dân sự lên đến 100.000 USD cho mỗi lần vi phạm.

Các tiểu bang khác chắc chắn hoặc có khả năng cấm phá thai bao gồm:

  • Alabama: Đạo luật bảo vệ tính mạng con người năm 2019 đã có hiệu lực vào thứ Sáu. Việc “bất kỳ người nào cố ý thực hiện hoặc cố gắng thực hiện phá thai” là bất hợp pháp trừ khi “phá thai là cần thiết để ngăn ngừa nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng cho mẹ.”
  • Florida: Luật cấm phá thai khi thai được 15 tuần tuổi sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7.
  • Idaho: Luật cấm phá thai sẽ có hiệu lực 30 ngày sau khi Roe kiện Wade bị lật lại.
  • Iowa: Tòa án tối cao Iowa vào tháng 6 đã đảo ngược phán quyết của tòa án trước đó rằng hiến pháp bang bảo đảm quyền phá thai.
  • Lousiana: Bộ trưởng Tư pháp Louisiana, Jeff Landry, hôm thứ Sáu cho biết việc phá thai bị cấm tại tiểu bang sau khi luật kích hoạt có hiệu lực.
  • Mississippi: Đạo luật cấm gần như tất cả các ca phá thai sẽ có hiệu lực ngay sau khi Roe kiện Wade bị lật.
  • Nebraska: Thống đốc Pete Ricketts cho biết ông sẽ thúc đẩy cơ quan lập pháp tiểu bang thông qua lệnh cấm phá thai hoàn toàn nếu Roe kiện Wade bị lật đổ.
  • North Dakota: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
  • Ohio: Cấm phá thai khi thai đươcn 6 tuần tuổi có hiệu lực ngay lập tức vào thứ Sáu.
  • Oklahoma: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
  • South Dakota: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
  • Tennessee: Luật cấm phá thai sẽ có hiệu lực 30 ngày sau khi Roe kiện Wade bị lật lại.
  • Utah: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.
  • Wisconsin: Việc phá thai trở thành trọng tội sau khi Tòa án tối cao lật lại vụ án Roe kiện Wade.
  • Wyoming: Roe kiện Wade bị lật ngược đã kích hoạt luật cấm phá thai của tiểu bang.

Xuân Lan