Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Bảy (18/4) đã kêu gọi Trung Quốc hãy ngừng “hành vi bắt nạt” trên Biển Đông. Washington bày tỏ quan ngại về các báo cáo cho thấy “những hành động khiêu khích” của Bắc Kinh đối với các hoạt động khai thác dầu khí của các nước khác trên Biển Đông. 

Tàu Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc.
Tàu Địa Chất Hải Dương 8 của Trung Quốc. (Ảnh: Cơ quan Khảo sát địa chất Trung Quốc)

Mỹ quan ngại về các báo cáo cho thấy những hành động khiêu khích lặp đi lặp lại của Bắc Kinh đối với hoạt động khai thác dầu khí của các nước khác [trên Biển Đông]”, Reuters dẫn tuyên bố qua email của Bộ Ngoại giao Mỹ trả lời câu hỏi về sự hiện diện của Tàu Địa Chất Hải Dương 8 Trung Quốc trên Biển Đông, gần Malaysia.

Trong trường hợp này, Trung Quốc nên chấm dứt hành vi bắt nạt và không tham gia vào kiểu hành vi khiêu khích và gây bất ổn này”, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ nói.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhấn mạnh rằng những hành động của Trung Quốc đã đe dọa tới an ninh năng lượng khu vực và gây tổn hại cho thị trường năng lượng khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và cởi mở.

Reuters dẫn ba nguồn tin an ninh khu vực nói rằng hôm thứ Sáu (17/4) tại vùng biển gần Malaysia, một tàu khảo sát địa chất của chính phủ Trung Quốc đang bám theo một tàu khai thác do công ty dầu mỏ nhà nước Malaysia Petronas vận hành.

Trong khi đó, một nguồn tin an ninh Malaysia nói với Reuters rằng Tàu Địa Chất Hải Dương 8 vào một thời điểm trong ngày 17/4 đã được hơn 10 tàu Trung Quốc tháp tùng, trong đó có một số chiếc thuộc biên chế trong dân quân hàng hải và hải cảnh Trung Quốc. Nguồn tin này nói thêm rằng một tàu của Việt Nam thời điểm đó cũng đã bám theo tàu của công ty Petronas.

Dữ liệu trên Marine Traffic, trang web chuyên theo dõi hành trình tàu biển, cho thấy tàu Địa Chất Hải Dương 8 ngày 18/4 vẫn ở trong Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) Malaysia, nằm gần khu vực mà cả Việt Nam, Trung Quốc và Malaysia đều tuyên bố chủ quyền.

Trước đó, Reuters dẫn thông tin từ trang Marine Traffic cho biết hôm thứ Ba (14/4), tàu Địa Chất Hải Dương 8 Trung Quốc đã xuất hiện tại vùng biển nằm trong EEZ Việt Nam, cách bờ biển Việt Nam 158km. Ít nhất có một tàu Hải cảnh Trung Quốc đi theo hộ tống tàu Hải Dương 8.

Dữ liệu từ trang Marine Traffic cũng cho thấy thời điểm đó đã có ít nhất ba tàu Việt Nam di chuyển giám sát tàu khảo sát địa chất Trung Quốc.

Động thái điều tàu Hải Dương 8 Trung Quốc vào vùng biển Việt Nam đến sau sự kiện một tàu Hải cảnh của chế độ Bắc Kinh đã đâm chìm một tàu cá Việt Nam ở vùng biển Hoàng Sa mà Trung Quốc chiếm đóng trái phép.

Trước đó vào cuối tháng Ba, Việt Nam cũng lần đầu tiên gửi công hàm tới Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc phản đối yêu sách của Trung Quốc trên Biển Đông.

Mỹ cũng đã lên tiếng bảo vệ Việt Nam trong vụ tàu cá Việt Nam bị tàu Hải cảnh Trung Quốc đâm chìm tại Hoàng Sa. Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố họ “quan ngại sâu sắc” về thông tin cho thấy tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam.

Chúng tôi kêu gọi PRC [Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa] duy trì tập trung vào các nỗ lực quốc tế ứng phó với đại dịch [virus corona] toàn cầu, và chấm dứt khai thác sự mất tập trung hoặc dễ bị tổn thương của các quốc gia khác để mở rộng những tuyên bố bất hợp pháp của mình trên Biển Đông”, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong một tuyên bố gần đây.

Năm ngoái, tàu Địa Chất Hải Dương 8 Trung Quốc cũng đã có mặt tại EEZ của Việt Nam trong nhiều tháng. Thời điểm đó, ít nhất một tàu Hải cảnh Trung Quốc đã nhiều tuần có mặt tại vùng biển gần một giàn khoan dầu do công ty Rosneft của Nga đang quản lý khai thác theo thỏa thuận hợp tác với Việt Nam.

Như Ngọc

Xem thêm: