Mỹ, EU và đồng minh đang tiến hành bước đi cứng rắn sau khi cựu điệp viên hai mang Sergei Skipal và con gái bị đầu độc tại Anh mà phương Tây cáo buộc Nga đứng sau “hành vi đê hèn” này. Cho tới nay, 22 nước đã thông báo trục xuất tổng cộng 136 nhà ngoại giao Moscow.

Embed from Getty Images

Mỹ đang đoàn kết cùng Anh trong vụ điệp viên hai mang người Nga bị Moscow hạ độc tại Anh. 

Fox News cho biết, riêng chính phủ Mỹ hôm thứ Hai (26/3) đã thông báo 60 nhà ngoại giao Nga được cho là các sĩ quan tình báo bí mật phải rời Mỹ trong vòng 1 tuần. Tổng thống Trump cũng ra lệnh đóng cửa Lãnh sự quán Nga tại thành phố Seattle – đây là địa điểm mà quan chức Mỹ cho rằng Nga cho lưu trú các điệp viên không gian mạng.

Đây là hành động mạnh mẽ nhất của Tổng thống Trump đối với nước Nga kể từ khi tỷ phú địa ốc trở thành ông chủ Nhà Trắng hồi tháng 1/2017. Trước nay, ông Trump vẫn bị các đảng viên Dân chủ và một số người trong chính đảng Cộng hòa phê bình vì không thực hiện các biện pháp đủ cứng rắn đối với Nga chiếu theo cáo buộc Moscow can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.

Trao đổi với báo giới về quyết định của Tổng thống Trump, phát ngôn viên Nhà Trắng Raj Shah cho hay: “Tổng thống muốn làm việc với người Nga nhưng những hành động của họ đôi khi không cho phép điều đó xảy ra. Việc hạ độc [điệp viên Skipal] tại Anh Quốc điều dẫn tới thông báo ngày hôm nay là hành động rất vô liêm sỉ. Đó là hành động liều lĩnh”.

Thủ tướng Anh Theresa May hoan nghênh động thái biểu thị sự đoàn kết cùng London của Mỹ và các đồng minh. Bà May nói rằng 18 nước đã thông báo kế hoạch trục xuất các nhà ngoại giao Nga, trong đó có 14 nước thuộc Liên minh Châu Âu (EU). Tổng tổng có hơn 100 nhà ngoại giao Nga bị trục xuất, đây là hành động trục xuất quan chức ngoại giao Nga lớn nhất của phương Tây kể từ thời đỉnh cao căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh.

Bà May nói rằng các biện pháp hợp tác như vậy đã gửi “thông điệp mạnh mẽ nhất tới Nga rằng họ không thể tiếp tục khinh nhờn luật  pháp quốc tế”.

Tiếp nối Mỹ và Tây Âu, giới chức Úc cũng đã xác nhận họ sẽ trục xuất hai nhà ngoại giao Nga được xác định là các điệp viên bí mật. Úc lên án việc Nga hạ độc điệp viên tại Anh là “hành động có chủ ý và liều lĩnh”. New Zealand cho biết họ chưa phát hiện điệp viên bí mật của Nga ở nước họ, nhưng cũng nói rằng họ sẽ tiến hành trục xuất nếu phát hiện việc này.

Ngoại trưởng Anh Boris Johnson hôm thứ Hai đăng tweet cho hay: “Phản ứng quốc tế phi thường của các đồng minh của chúng tôi đã đi vào lịch sử như là đợt trục xuất tập thể lớn nhất từ trước tới nay đối với các sĩ quan tình báo Nga và sẽ giúp bảo vệ an ninh chung của chúng ta”.

Về phía Nga, Bộ Ngoại giao nước này đã gọi hành động của phương Tây là “động thái khiêu khích”. Phát ngôn viên Điện Kremlin nói rằng phương Tây đang mắc “sai lầm” và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ sớm đưa ra quyết định cuối cùng về phản ứng của Nga.

Đại sứ Nga tại Mỹ Vassily Nebenzia gọi hành động của Mỹ là “động thái rất không thân thiện”.

Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố rằng họ sẽ làm việc về vấn đề này trong những ngày tới và sẽ có hành động đáp trả với tất cả các nước đã trục xuất nhà ngoại giao Nga.

Trước đó, vào tuần trước sau khi Anh Quốc tuyên bố trục xuất 23 nhà ngoại giao Nga, Moscow đã lập tức đáp trả bằng hành động tương tự.

Xuân Thành 

Xem thêm: