Tổng thống của Mỹ và Mexico hôm thứ Hai (27/8) đã thông báo rằng hai quốc gia đã đạt được một hiệp định thương mại sơ bộ. Thỏa thuận song phương này sẽ thay thế cho Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) nếu Canada không cùng tham gia, theo Epoch Times.

Embed from Getty Images

Ông Trump thông báo về thỏa thuận thương mại sơ bộ vừa đạt được với Mexico.

Tổng thống Donald Trump cho biết thỏa thuận mới nêu trên sẽ được gọi là Hiệp định Thương mại Mỹ – Mexico. Ông Trump vốn hay gọi NAFTA là “thỏa thuận kinh tế tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ” đã nói với báo giới rằng tên cũ này mang đến nhiều ý nghĩa tiêu cực.

Đây là một ngày trọng đại cho thương mại. Đây là một ngày trọng đại cho đất nước chúng ta. Nhiều người nghĩ rằng chúng ta sẽ không thể đạt được điều này vì tất cả chúng ta đàm phán cứng rắn. Chúng ta đã làm được. Mexico cũng làm được. Và đây là một điều tuyệt vời”, ông Trump nói.

Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer mô tả thỏa thuận thương mại Mỹ – Mexico sơ bộ vừa đạt được là “cực kỳ tuyệt vời” với khả năng tạo ra việc làm mới ở cả Mỹ và Mexico. Thỏa thuận này cũng bao gồm những điều khoản hiện đại và có thể thực thi về yêu cầu lao động, sở hữu trí tuệ, dịch vụ tài chính và thương mại ôtô, những điều khoản được cho là tốt hơn bất kỳ thỏa thuận nào khác trong lịch sử.

Ông Lighthizer nói rằng ông dự kiến vào cuối tuần này sẽ chuyển thư tới Quốc hội để giới thiệu tóm tắt về thỏa thuận. Hiệp định thương mại mà Mỹ ký với bất kỳ nước nào cần phải được Quốc hội Mỹ thông qua. Đại diện Thương mại Mỹ nói thêm rằng ông hy vọng thỏa thuận này sẽ được ký chính thức vào tháng Mười Một.

Epoch Times, dẫn theo một quan chức cao cấp Nhà Trắng, cho biết nếu Canada đạt được thỏa thuận với Mỹ trước khi ông Lighthizer gửi thư tới Quốc hội, thì ngôn ngữ trong thư sẽ thể hiện đây là thỏa thuận ba bên. Ngược lại, nếu chưa đàm phán thành công với Canada, lá thư trên sẽ mô tả đây là thỏa thuận song phương Mỹ – Mexico và để mở cho Canada tham gia.

Được biết, 90 ngày sau khi thư giới thiệu về thỏa thuận thương mại được gửi tới Quốc hội, Tổng thống sẽ ký thông qua thỏa thuận. Một quan chức Nhà Trắng giấu tên nói rằng ông tin tưởng thỏa thuận này sẽ nhận được sự ủng hộ của đa số nghị sĩ ở cả hai viện Quốc hội Mỹ vì nó cải thiện về mọi vấn đề trong NAFTA và bao gồm cả những điều khoản về lao động mà phe Dân chủ đề xuất.

Tôi nghĩ đây là thời điểm lịch sử trọng đại. Tôi nghĩ rằng chúng ta đã có thỏa thuận NAFTA không hiệu quả, dẫn tới thâm hụt thương mại và điều này cần được cập nhật, nó cần hiện đại hóa phù hợp với cách thức mà nền kinh tế đang vận hành”, ông Lighthizer nói.

Hiệp định thương mại Mỹ – Mexico có điều khoản hoàng hôn (thời điểm hết hạn và gia hạn) để cho phép các bên thường xuyên đàm phán xem xét lại, nâng cấp và gia hạn hiệp định. Hiệp định này sẽ kéo dài 16 năm và được rà soát lại mỗi 6 năm/lần. Nếu rà soát mỗi 6 năm bao gồm kết luận về việc thỏa thuận nên được sửa lại mới, thỏa thuận sẽ được gia hạn thêm 16 năm khác tính từ thời điểm sửa mới. Nếu kết luận rà soát quyết định rằng cần phải đàm phán lại thỏa thuận, các bên tham gia thỏa thuận sẽ gặp nhau hàng năm để đàm phán đi đến thỏa thuận về gia hạn thêm 16 năm nữa.

Điều khoản hoàng hôn cũng có ý nghĩa để bảo vệ các nhà đầu tư, những người luôn mong muốn hiệp định thương mại phải ổn định.

Trao đổi với các phóng viên có mặt tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng hôm 27/8, ông Trump nói rằng quyết định về việc Canada có tham gia vào thỏa thuận thương mại này hay không vẫn chưa chắc chắn.

Chúng tôi sẽ xem liệu có hay không việc chúng tôi sẽ quyết định thúc đẩy Canada [tham gia thỏa thuận] hoặc chỉ đàm phán một thỏa thuận riêng rẽ khác với họ nếu họ muốn thực hiện thỏa thuận. Thỏa thuận đơn giản nhất ít nhiều đã được thực hiện”, ông Trump nói.

Từ Mexico City, Tổng thống Nieto cho biết thỏa thuận thương mại sơ bộ Mỹ – Mexico vừa đạt được là “điều rất tích cực” cho cả hai nước và ông cũng tán dương ông Trump vì giải pháp chính trị của ông ấy. Ông Nieto nói rằng ông hy vọng Canada sẽ quay lại bàn đàm phán để biến thỏa thuận này thành một hiệp định ba bên.

Đó là mong muốn của chúng tôi, tôi và Ngài Tổng thống [Mỹ], rằng Canada bây giờ cũng sẽ có thể kết hợp vào tất cả điều này. Và tôi cho rằng họ sẽ tiến hành các cuộc đàm phán về các vấn đề song phương nhạy cảm giữa Canada và Mỹ”, ông Nieto nói. Những phát biểu của ông Nieto có kết nối trực tiếp với phòng Bầu dục tại Nhà Trắng và được mở loa ngoài giống như một cuộc họp báo chung.

Nếu Canada tham gia vào thỏa thuận thương mại Mỹ – Mexico vừa đạt được, ba nước sẽ quyết định đặt một tên mới cho thỏa thuận, chắc chắn tên NAFTA sẽ bị xóa bỏ.

Theo Epoch Times, thị trường chứng khoản Mỹ đã có phản ứng tích cực với thông tin về thỏa thuận sơ bộ Mỹ – Mexico. Chỉ số Dow Jones tăng 1% ngay sau khi hai vị tổng thống thông báo về thỏa thuận và chỉ số NASDAQ cũng cán một mốc cao kỷ lục mới.

Yên Sơn

Xem thêm: