Một nhóm nghị sĩ lưỡng đảng hôm thứ Tư (3/4) đã đổ lỗi cho chính quyền Trump vì cho tới nay vẫn không áp đặt chế tài hành vi lạm dụng nhân quyền của Trung Quốc đối với cộng đồng thiểu số Hồi giáo. Những nghị sĩ này cũng kêu gọi các biên pháp trừng phạt với một quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và các công ty quốc doanh.

Embed from Getty Images

Các sĩ quan cảnh sát đi bộ cùng với hai phụ nữ tại khu Phố Cổ tại Kashgar, Khu Tự trị Tân Cương, Trung Quốc hôm 8/11/2018. (Ảnh: Bloomberg via GettyImages)

Theo Reuters, một nhóm hơn 40 nhà lập pháp từ cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa mới đây đã gửi thư cho các cố vấn cao cấp của Tổng thống Donald Trump, trong đó có Ngoại trưởng Mike Pompeo, Bộ trưởng Tài Chính Steven Mnuchin và Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross, nói rằng những hành động của Trung Quốc tại Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương “có thể cấu thành tội phạm phản nhân loại”. Trong thư, các nghị sĩ cũng thúc giục kiểm soát xuất khẩu hàng Mỹ chặt chẽ hơn để đảm bảo rằng các công ty Mỹ không hỗ trợ các hoạt động đàn áp của chính phủ Trung Quốc một cách trực tiếp hoặc gián tiếp.

Bức thư của các nghị sĩ Mỹ cũng yêu cầu chính quyền Trump đẩy mạnh các yêu cầu công khai tài chính để cảnh báo các nhà đầu tư Mỹ về sự hiện diện tại thị trường vốn Mỹ của các công ty Trung Quốc được cho là “đồng lõa với các hành vi lạm dụng nhân quyền.” Lá thư đặc biệt dẫn ra ví dụ về các công ty công nghệ Hikvision và Dahua – những doanh nghiệp sản xuất thiết bị nghe-nhìn có thể được sử dụng cho hoạt động giám sát công dân.

Thời gian qua Trung Quốc đã đang phải đối mặt với sự lên án mạnh mẽ từ các nước phương Tây và các nhóm nhân quyền vì Bắc Kinh thành lập các cơ sở mà các chuyên gia Liên Hiệp Quốc mô tả đó là những trại tập trung khổng lồ đang giam giữ hơn 1 triệu người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác.

Chế độ Bắc Kinh đã nói rằng những biện pháp của họ tại Tân Cương, bao gồm thiết lập trại tập trung và gia tăng giám sát công dân, là nhằm mục đích ngăn chặn mối đe dọa từ các chiến binh Hồi giáo. Giới chức Trung Quốc gọi các cơ sở giam giữ hoặc các trại cải tạo là các trung tâm dạy nghề.

Qua thư gửi các cố vấn chính phủ Mỹ, các nghị sĩ lưỡng đảng đã thúc giục họ nhanh chóng áp đặt chế tài lên Bí thư ĐCSTQ tại Tân Cương Chen Quanguo và các quan chức khác “đồng lõa với các hành vi vi phạm nhân quyền tàn bạo.”

Từ cuối năm ngoái, chính quyền Trump đã cân nhắc chế tài các quan chức Trung Quốc, trong đó có ông Chen và mặc dù Washington đã lên tiếng chỉ trích hành vi của giới chức Trung Quốc, nhưng cho tới nay họ vẫn trì hoãn việc áp đặt các chế tài. Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo rằng họ sẽ trả đũa “tương ứng” đối với bất kỳ chế tài nào của Mỹ.

Trong thư các nhà lập pháp Mỹ nói: “Chúng tôi thất vọng về việc cho tới nay chính quyền [Trump] chưa áp đặt bất kỳ chế tài nào liên quan tới các hành vi lạm dụng nhân quyền tiếp diễn có hệ thống và rất nghiêm trọng tại Tân Cương. Mặc dù những phát biểu lên án mạnh mẽ các hành vi của Trung Quốc từ Phó Tổng thống Mike Pence và các quan chức [Mỹ] khác chắc chắn được hoan nghênh, nhưng chỉ lời nói suông là chưa đủ.”

Theo Reuters, nhóm hơn 40 nghị sĩ viết kiến nghị nêu trên do các Thượng nghị sĩ Marco Rubio, Bob Menendez và các Dân biểu Chris Smith, James McGovern dẫn dắt.

Các nghị sĩ kêu gọi chính quyền Trump áp dụng chế tài theo Đạo luật Magnitsky Toàn cầu. Luật liên bang này cho phép chính phủ Mỹ nhắm mục tiêu trừng phạt những cá nhân và tổ chức vi phạm nhân quyền trên toàn thế giới bằng các biện pháp phong tỏa tài sản của họ tại Mỹ, cấm di trú tới Mỹ và cấm công dân Mỹ làm ăn kinh doanh với những người/tổ chức bị chế tài.

Như Ngọc