Ukraine nhấn mạnh rằng Kyiv không tin tưởng Nga sẽ tôn trọng thỏa thuận về việc dỡ bỏ phong tỏa tại các cảng ở Biển Đen đối với hàng chục triệu tấn ngũ cốc của Ukraine.

Embed from Getty Images

Ngoại trưởng Dmytro Kuleba nói trong cuộc họp báo hôm thứ Sáu rằng Ukraine đặt niềm tin vào Liên Hợp Quốc – tổ chức sẽ điều phối việc đưa các tàu Ukraine qua Biển Đen một cách an toàn – chứ không phải Moscow.

“Ukraine không tin tưởng Nga”, ông Kuleba nói. “Tôi không nghĩ rằng bất cứ ai có lý do gì để tin tưởng Nga.”

“Chúng tôi đầu tư niềm tin vào Liên Hợp Quốc như là động lực của thỏa thuận này”, ông Kuleba nói thêm, đồng thời lưu ý rằng Tổng thư ký António Guterres “cũng đầu tư vào danh tiếng và năng lực của mình, để đảm bảo rằng thỏa thuận này hoạt động và Nga không phá vỡ nó, vì họ [Nga] đã phá vỡ rất nhiều thỏa thuận và đồng thuận khác.”

Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov và Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đều đã ký các thỏa thuận song song riêng biệt với Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ tại Istanbul vào thứ Sáu, sau hai tháng đàm phán.

Các hiệp định sẽ cho phép thành lập một trung tâm điều phối ở Istanbul do các quan chức Liên Hợp Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine cùng làm việc. Thỏa thuận có hiệu lực trong 120 ngày, sau đó các bên có thể đồng ý gia hạn.

BBC đưa tin rằng theo các điều khoản của thỏa thuận được ký hôm thứ Sáu, Moscow cho biết họ sẽ không nhắm mục tiêu vào các cảng trong khi các chuyến hàng đang vận chuyển. Các tàu Ukraine sẽ hướng dẫn các tàu chở hàng đi qua các vùng nước được đặt mìn, và các tàu này sẽ được Thổ Nhĩ Kỳ kiểm tra – với sự hỗ trợ của Liên Hợp Quốc – để đảm bảo không có vũ khí nước ngoài. Xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga qua Biển Đen cũng sẽ được tạo điều kiện thuận lợi.

Các nhà lãnh đạo thế giới hy vọng rằng các thỏa thuận sẽ giảm bớt giá lương thực tăng cao, đặc biệt là ở Trung Đông và châu Phi, nơi một số quốc gia đặc biệt phụ thuộc vào xuất khẩu từ Ukraine và Nga.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Guterres thừa nhận với BBC rằng họ không có cách nào trừng phạt Nga nếu Moscow không tôn trọng lối đi an toàn hàng hải cho Ukraine.

Mykhailo Podolyak, cố vấn hàng đầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đã viết trên Twitter rằng bất kỳ “hành động khiêu khích” nào của Nga vi phạm các hiệp định sẽ bị “đáp trả quân sự ngay lập tức.”

Ngân Hà