Không điện, không nước sinh hoạt, và cái chết có thể tới bất cứ lúc nào, đó là cuộc sống hôm nay ở thị trấn Bakhmut, vùng Donetsk, Ukraine, phóng sự thực tế trên báo Sky News 10/12.

ukraine people in donetsk
Cư dân vùng Donetsk bỏ chạy vì pháo kích liên tục. (Ảnh chụp màn hình video)

Một phụ nữ trung niên với chiếc mũ màu vàng sáng bước ra khỏi một chiếc xe van màu trắng gần thị trấn Bakhmut nơi tiền tuyến Ukraine, một trong những nơi nguy hiểm nhất hành tinh.

Mỉm cười vui vẻ, Liudmyla Bila trao những món đồ tiếp tế —từ tất len ​​và chảo kim loại đến mì khô và đậu đóng hộp— cho một nhóm nhỏ những người lính biết ơn.

Cô thậm chí còn đưa cho họ kính tiềm vọng —rất hữu ích để nhìn qua đỉnh của một con hào công sự hay bờ tường chắn— và bánh quy hình trái tim.

“Các chàng trai đang giúp chúng tôi [quân đội cung cấp nhiên liệu cho cô], và chúng tôi đang giúp họ,” Liudmyla (45 tuổi) nói trước khi nhanh chóng quay lại chiếc xe van của mình cùng với hai người bạn đồng hành khác, rồi lái đi Bakhmut.

(Xem thêm video và ảnh phóng sự tại đường dẫn này.)

Bộ ba này nằm trong nhóm tình nguyện viên dũng cảm, đang thực hiện những hành trình nguy hiểm để phân phát hàng viện trợ cho hàng mấy ngàn cư dân vẫn đang sống trong thị trấn, bất chấp nhiều tháng bị quân đội Nga bắn phá không ngừng khiến hầu hết mọi người phải sơ tán.

Cùng với việc cung cấp đồ tiếp tế, các tình nguyện viên cố gắng thuyết phục những cư dân còn lại sơ tán, và sẵn sàng tự mình đưa họ đến nơi an toàn.

Nơi thị trấn Bakhmut này, điện và nước sinh hoạt đã không còn. Nhưng quân Nga vẫn liên tục nã pháo vào nơi đây, mang theo cái chết lơ lửng treo trên đầu mọi người, bởi vì họ đang muốn ráo riết chiếm lấy thị trấn thuộc vùng Donetsk này, sau khi hứng chịu những thất bại nhục nhã ở những nơi khác.

Quân Ukraine đang phòng ngự kiên cường, nhưng trận chiến đẫm máu này là một trong những trận chiến khốc liệt nhất của cuộc chiến từ tháng 2 năm nay, và được mệnh danh là “cối xay thịt” vì con số thương vong khổng lồ và ngày càng tăng.

Đối với người dân địa phương bị mắc kẹt ở giữa, sẽ còn thêm một mối nguy hiểm nữa khi mùa Đông lạnh giá đến và nhiệt độ xuống dưới mức đóng băng.

Chiến sự đang diễn ra, tức là vẫn có rủi ro rất cao dù chỉ là vào thị trấn để đưa tiếp tế.

Nhưng Liudmyla cho biết con trai duy nhất của cô, 22 tuổi, là một người lính đang tham chiến ở khu vực lân cận Bakhmut. Cô giải thích rằng cô muốn ở gần, và nói “Tôi không sợ.”

Nhóm tình nguyện khoảng 20 người này mang tên là “Đôi cánh Tự do” (Wings of Liberty), có trụ sở tại thành phố Dnipro, cách Bakhmut khoảng 5 giờ lái xe.

Liudmyla thực hiện chuyến đi khứ hồi đến thị trấn mỗi tuần.

Nhóm phóng viên Sky News đã theo chân tổ tình nguyện này —cô Liudmyla, chị Olha Ekzarkhova, 35 tuổi, người có em trai đã thiệt mạng trên tiền tuyến hai tháng trước, và anh Ian Boiko, 39 tuổi, người lái chiếc xe van— vào trong thị trấn Bakhmut sáng hôm thứ Tư (7/12).

Họ dừng lại ở một khu dân cư, xung quanh là những khu chung cư lớn bằng bê tông.

Kính vỡ rải rác khắp mặt đất, hậu quả những vụ nổ trước đó đã thổi bay các cửa sổ.

Các tình nguyện viên phải làm việc nhanh chóng, để giảm thiểu thời gian của họ trên mặt đất.

Thỉnh thoảng có thể nghe thấy tiếng nổ, và tiếng súng từ xa.

“Mọi người đâu!” Liudmyla hét lên khi cô và Olha lao ra từ chiếc xe van đến một trong những dãy nhà, mang theo nước, nến, chăn, và đồ ăn.

Không có ai ngay lập tức xuất hiện.

Họ để đồ viện trợ ở đầu một đoạn cầu thang ngắn dẫn xuống một nơi trú ẩn ở tầng hầm. Liudmyla bảo rằng mọi người đang sống ở đó.

Phóng viên Sky News gõ cửa hầm trú ẩn nhưng không có hồi âm. Hóa ra mọi người ở đó đã chuyển đến một địa điểm khác trong thị trấn, nơi vẫn có thể bắt được tín hiệu điện thoại di động.

Một người đàn ông trông có vẻ mệt mỏi đang tập tễnh bước quanh lối vào của khu chung cư bên cạnh.

Phóng viên Sky News đã tiếp cận anh ta, nhưng anh ta không muốn phỏng vấn, và bảo rằng không có ai khác ở xung quanh.

Viện trợ được chuyển đến, Liudmyla và nhóm của cô tiến sâu hơn vào thị trấn.

Phóng viên Sky News bắt đầu nói chuyện với mọi người trong một đám đông nhỏ ở bên đường chính.

Tuyệt vọng và mệt mỏi, họ xếp hàng bên cửa sổ để cố gắng lấy bếp sưởi ấm cho ngôi nhà của mình.

Một người phụ nữ ra khỏi cửa sổ, thất vọng khi không nhận được gì.

Khi được hỏi cuộc sống ở Bakhmut thế nào, Oksana, 75 tuổi, nói: “Khó khăn lắm. Chật vật lắm.”

Sau đó, khuôn mặt bà ấy nhăn lại và giọng nói của bà nức nở.

“Thật không thể nào, lạnh, không có chăn,” bà nói. “Thật quá tệ. Chúng tôi đang lạnh cóng. Nhiệt độ trong nhà chỉ từ 3 đến 5 độ.”

“Chúng tôi đang đợi để có được bếp sưởi ở đây. Họ bảo hãy ghi tên vào danh sách, và đợi. Khi nào nó mới kết thúc? Khi nào nó mới kết thúc? Ôi Chúa ơi!”

“Tại sao họ [người Nga] lại cứng rắn như vậy về thị trấn Bakhmut chúng tôi? Đây này: Chiến tranh, chiến tranh, và chiến tranh. Họ đã liên tục tấn công hơn nửa năm rồi.”

Bà giải thích rằng bà sống với người chồng 82 tuổi, người quá yếu nên không thể sơ tán.

“Làm sao tôi bỏ ông ấy ở đây được? Ở đây không có bác sĩ. Không có y tá. Ở đây chẳng có gì cả.”

Oksana giãi bày những lo âu không lời giải đáp cho mùa Đông này. Và khi đang nghe bà nói, thì cũng có thể nghe những tiếng nổ của bom đạn lại rộ lên một lần nữa ở đằng xa.

“Chúng tôi đang ở thời kỳ đồ đá! Ở thế kỷ 21! Sống thế này thật kinh khủng! Và không một ai trên thế giới có thể giúp chúng tôi. Tại sao lại thế này chứ?”

Cùng với tiếng nổ ngày càng lớn, phóng viên Sky News quyết định rời đi.

Trên đường ra khỏi thị trấn, một loạt đạn pháo hoặc một loạt đạn dược loại nào khác phát nổ phía trước. Phóng viên Sky News không nhìn thấy cận cảnh nhưng thấy rõ khói đặc bắt đầu cuồn cuộn bốc lên.

Đột nhiên, có một tiếng nổ lớn và chiếc xe của phóng viên Sky News rung chuyển.

Một quả đạn thứ hai đã đập vào mặt đất bên phải nhóm phóng viên Sky News, làm mảnh đạn văng khắp đường. Nó văng ra suýt nữa thì đánh trúng một chiếc ô tô nhỏ đi trước — một lời nhắc nhở về tình huống ở đây và cuộc sống đầy rủi ro trong cuộc chiến này.