Các quan chức Chính phủ Mỹ hôm thứ Hai (20/2) cho biết, Nhà Trắng đã gửi thông báo trước cho các quan chức Nga về việc Tổng thống Biden sẽ tới Kyiv trước ngày kỷ niệm chiến tranh Nga – Ukraine. Nhà Trắng cho biết động thái này nhằm tránh leo thang căng thẳng.

332134812 909797986938636 8503707183178604052 n
Ông Biden đã đến Kyiv vào thứ Hai (ngày 20/02/2023) để bày tỏ sự ủng hộ đối với Ukraine. Ông đã có cuộc hội kiến với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và có bài phát biểu. (Ảnh: Facebook TT Zelensky)

“Chúng tôi đã thông báo với người Nga rằng Tổng thống Biden sẽ tới Kyiv. Chúng tôi đã làm điều đó vài giờ trước khi ông ấy (Biden) đi để giảm xung đột”, cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan nói với các phóng viên.

Chuyến đi của ông Biden đã được chuẩn bị trong nhiều tháng, nhưng quyết định đến Kyiv đã được đưa ra vào thứ Sáu tuần trước.

Vào sáng Chủ nhật, Nhà Trắng đã thông báo cho Nga vài giờ trước khi tổng thống khởi hành.

Ông Biden đi tàu hỏa đến Kyiv

Ông Sullivan không nói chi tiết về việc Moscow phản ứng ra sao trước tin tức về chuyến thăm của ông Biden tới Kyiv, xuất phát từ lý do an toàn, các quan chức Mỹ đã rất cẩn thận khi chia sẻ các chi tiết khác về kế hoạch chuyến đi của ông Biden.

Theo BBC đưa tin, hôm Chủ Nhật, lịch trình chính thức của Nhà Trắng vẫn cho thấy Tổng thống khởi hành tới Warsaw lúc 19:00 vào tối thứ Hai, theo giờ miền đông nước Mỹ (ET), tức 00:00 theo giờ GMT. Trên thực tế, chiếc “Không lực Một” (Air Force One) đã cất cánh lúc 04:15 ET vào sáng Chủ nhật.

Một nhóm nhỏ gồm các trợ lý thân cận nhất của ông Biden, đội y tế và nhân viên an ninh đã có mặt trên máy bay. Chỉ có hai nhà báo được phép đi cùng Tổng thống. Họ đã thề giữ bí mật và điện thoại của họ bị tịch thu. Họ không được phép đưa tin về chuyến thăm cho đến sau khi ông Biden đến Kyiv.

Nhóm phóng viên BBC tại Kyiv ghi nhận an ninh được tăng cường quanh thành phố, nhưng không chắc ai sẽ đến thăm.

Nhà Trắng hiện đã xác nhận rằng Tổng thống Biden đã đi chuyến tàu kéo dài 10 giờ từ Ba Lan đến Kyiv vì không an toàn khi bay trong vùng chiến sự.

Ông Biden đã đến Kyiv vào thứ Hai để bày tỏ sự ủng hộ đối với cuộc đối đầu đang diễn ra của Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga. Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Biden tới Ukraine kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu. Ông đã dành khoảng 5 giờ ở Kyiv, nơi ông gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nói về sự hỗ trợ của Mỹ đối với Ukraine.

Ông Biden nói: “Một năm sau, Kyiv đã đứng lên. Ukraine đã đứng lên. Nền dân chủ đã đứng lên. Người Mỹ sát cánh cùng các bạn, thế giới sát cánh cùng các bạn”.

Biden sẵn sàng chấp nhận rủi ro an ninh trong chuyến thăm Kyiv

Sau khi ông Biden gặp các thành viên cấp cao của đội ngũ an ninh quốc gia cấp cao tại Phòng Bầu dục vào thứ Sáu, ông đã quyết định thực hiện chuyến thăm quan trọng tới Kyiv.

Cuộc họp hôm thứ Sáu tại Phòng Bầu dục là kết quả sau nhiều tháng làm việc của một số phụ tá hàng đầu của ông Biden, nhằm chuẩn bị cho chuyến công du của Tổng thống vào dịp kỷ niệm cuộc chiến tranh Nga – Ukraine.

Theo CNN đưa tin, Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Jon Finer cho biết, kế hoạch bao gồm sự tham gia của Văn phòng Tham mưu trưởng, Hội đồng An ninh Quốc gia và Văn phòng Quân sự Nhà Trắng, cũng như một số quan chức từ Cơ quan Mật vụ Mỹ, Lầu Năm Góc và số ít quan chức tình báo. 

Ông Biden thường xuyên được thông báo về kế hoạch cho chuyến đi, bao gồm cả việc đánh giá các mối đe dọa.

Các cuộc thảo luận giữa Nhà Trắng và “lãnh đạo cấp cao nhất của Chính phủ Ukraine” đã giúp định hình chuyến thăm. “Ông ấy (Biden) cảm thấy thoải mái với rủi ro có thể kiểm soát được,” ông Sullivan nói.

Giám đốc truyền thông Nhà Trắng Kate Bedingfield cho biết: “Đây là một rủi ro mà ông Joe Biden muốn chấp nhận. Đối với ông ấy mà nói, việc xuất hiện ở Ukraine là rất quan trọng, ngay cả khi khó khăn, ông ấy đã chỉ thị cho đội ngũ của ông ấy thực hiện mục tiêu này, bất kể hậu cần có tính thách thức nhiều như thế nào.”

Đưa ra tín hiệu gì?

Mặc dù chuyến thăm có khả năng làm gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và Nga, nhưng các quan chức Nhà Trắng và ông Biden đã nói rõ ràng rằng việc thể hiện sự ủng hộ đối với Ukraine là rất quan trọng khi cuộc chiến ở Ukraine sắp tròn một năm vào thứ Sáu tuần này.

Ông Sullivan nói với các phóng viên: “Đây là chuyến thăm lịch sử, chưa từng có trong thời hiện đại, đối với một tổng thống Mỹ đến thăm thủ đô của một quốc gia đang có chiến tranh, nơi quân đội Mỹ không có quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng quan trọng.”

Hôm thứ Hai, ông Biden đã công bố khoản viện trợ bổ sung 500 triệu đô la cho Ukraine, bao gồm cả viện trợ quân sự, nhưng ông không cung cấp nội dung chi tiết của viện trợ.

Ông Patrick Bury, chuyên gia quốc phòng và an ninh tại Đại học Bath ở Vương quốc Anh và là cựu phân tích gia của NATO, cho biết tín hiệu chính về chuyến thăm của ông Biden tới Kyiv là cam kết của các đồng minh NATO rằng “chúng tôi sẽ tham dự vào đây lâu dài”. 

Ông nói với BBC News: “Họ đang báo hiệu cho ông Vladimir Putin rằng về cơ bản chúng tôi đã ở trong đó và chúng tôi sẽ không lùi bước, vì vậy giả định cơ bản rằng ông (Putin) đang cố gắng duy trì lâu dài ở đây hơn chúng tôi trong cuộc chiến này, sẽ bị nghi ngờ.”

Ông Burry cũng nói về lý do tại sao ông Biden lại có chuyến thăm bất ngờ tới Kyiv thay vì chọn ngày kỷ niệm đầu tiên, ngày 24/2. “Xét về thời điểm, có lẽ họ không muốn cử tổng thống (đến Kyiv) vào ngày kỷ niệm vì nguy cơ bị Nga ném bom ngày hôm đó cao hơn”, ông nói.