Thuế nhập khẩu mà Tổng thống Trump đánh vào thép và nhôm đã đang là món lợi cho các nhà sản xuất thép nội địa, giúp khôi phục ngành công nghiệp quan trọng này vốn đã bị suy thoái trong hàng thập kỷ qua.

thep My
Xe công chở thép Mỹ tại Portage, Indiana hồi tháng 3/2018. (Ảnh: Scott Olson/Getty Images)

Sau khi chính phủ Trump đánh thuế thép, nhôm nhập khẩu, gần đây các nhà sản xuất thép nội địa đã thông báo 9 khoản đầu tư vào các nhà máy đã đóng cửa. Trong khi đó, các công ty nhôm Mỹ cũng đã cam kết mở lại các dây chuyền sản xuất tại Kentucky và Missouri.

Phát biểu tại sự kiện “Made in America” lần hai, hôm 23/7, Tổng thống Trump cho hay: “Ngành thép của chúng ta đang hồi sinh ở mức độ mà không ai có thể tưởng tượng. Các nhà máy đang mở ra khắp nơi”.

Tập đoàn Thép Mỹ đã khởi động lại hai lò nhiệt luyện tại Khu công nghiệp Thành phố Granite ở Illinois. Công ty có trụ sở tại Pittsburgh này cho biết hai lò luyện thép sẽ hoạt động hoàn toàn vào tháng Mười và khi đó sản lượng thép của công ty sẽ tăng lên gần gấp đôi.

Trong vài tháng gần đây, các nhà máy thép cũng tái khởi động tại Lorraine, Ohio; Georgetown, Nam Carolina; Durant, Oklahoma; Mingo Junction, Ohio; Frostproof, Florida; và Brownsville, Texas.

Trong một bài báo viết cho trang Cleveland.com, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cho rằng: “Bất chấp việc các nhà sản xuất và chính phủ nước ngoài phản đối thuế quan áp theo Khoản 232, Đạo luật Mở rộng Thương mại 1962, các khoản thuế này đang phát huy hiệu quả. Chúng đang giúp tái thiết hai ngành công nghiệp quan trọng đối với an ninh quốc gia của đất nước chúng ta”.

Trong những năm qua, lượng thép xuất vào thị trường Mỹ liên tục tăng, chiếm gần 33% thị trường thép Mỹ vào năm ngoái. Đa số nhà sản xuất thép nội địa gặp thua lỗ từ năm 2009 và mất khả năng đầu tư vào công nghệ mới và nhân công.

Chúng ta đang bị phá giá. Họ đang phá giá trên khắp cả nước”, ông Trump nói.

Phá giá thép là một vấn đề chính mang tính toàn cầu. Mỹ và Châu Âu đã cáo buộc Trung Quốc bán thép ở mức giá thấp hơn chi phí sản xuất để các nhà sản xuất khác không thể cạnh tranh.

Các nhà sản xuất thép Trung Quốc, 70% là các doanh nghiệp quốc doanh, đã chấp nhận lỗ 34 USD cho mỗi tấn thép sản xuất ra, theo ước tính của Hiệp hội Thương mại Thép Anh Quốc.

Thông qua trợ cấp nhà nước, Trung Quốc cho phép các nhà máy sản xuất thép của họ sản xuất số lượng thép vượt trên nhu cầu tiêu dùng trên toàn cầu. Và nhiều sản phẩm thép dư thừa được xuất sang Mỹ với giá chạm đáy. Do đó, lượng thép dư thừa này tạo ra hiệu ứng gợn sóng phá hoại đối với các nhà sản xuất và công nhân Mỹ.

Từ năm 2000, hàng chục ngàn lao động Mỹ mất việc làm và hàng chục nhà máy thép phải đóng cửa vì thép nhập khẩu, theo Liên minh Sản xuất Mỹ (AAM) – một tổ chức phi lợi nhuận do các nhà sản xuất và công nhân ngành thép thành lập.

Ông Scott Paul, Chủ tịch của AAM cho biết với mức thuế đánh vào thép, nhôm nhập khẩu gần đây, ngành thép Mỹ đang nhìn thấy một số dấu hiệu tích cực.

Tính riêng ngành thép, đã có khoảng 3.500 đến 4.000 công nhân được gọi đi làm trở lại, phần nhiều trong số này đã thất nghiệp nhiều năm”, ông Scott Paul nói.

Chủ tịch AAM nói thêm rằng các nhà sản xuất thép nội địa đang kín các đơn đặt hàng. “Cho tới nay, sự trợ giúp này chắc chắn có hiệu quả như dự tính cho ngành thép”.

Vào tháng Tư năm ngoái, ông Trump đã ra lệnh điều tra xem liệu thép và nhôm nhập khẩu có đặt ra mối đe dọa cho an ninh quốc gia Mỹ hay không. Bộ Thương mại Mỹ đã thực hiện cuộc điều tra này chiếu theo Khoản 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại 1962.

Cho tới tháng Hai vừa qua, Bộ trưởng Wilbur Ross đã kết luận rằng thép và nhôm nhập khẩu “đe dọa làm suy yếu an ninh quốc gia” và đề nghị hành động tức thì. Tổng thống Trump đã đồng ý với những đánh giá của cuộc điều tra này và vào ngày 8/3 đã ký lệnh đánh thuế 25% lên thép và 10% lên nhôm nhập khẩu.

Để cung cấp cho quân đội Mỹ các sản phẩm thép tiên tiến và ngành thép Mỹ với thép và nhôm cần cho cơ sở hạ tầng thiết yếu, các nhà sản xuất thép cung cấp các sản phẩm này phải có khả năng thương mại. Các nhà máy này không thể chỉ kinh doanh như là nhà thầu phụ cho quân đội và cơ sở hạ tầng thiết yếu; các nhà máy và lò luyện không thể tiếp tục hoạt động với công suất giảm và chỉ sản xuất cầm chừng”, ông Ross nói.

Kết quả của việc đánh thuế lên thép và nhôm nhập khẩu là giá thép tại thị trường Mỹ tăng cao trong tháng Ba. Mặc dù giá thép thành phẩm đã giảm trong những tháng gần đây, nhưng nó vẫn tạo ra sự không chắc chắn cho các nghành công nghiệp phụ thuộc vào thép như ôtô, hàng không vũ trụ, sản xuất và xây dựng.

Ông Scott Paul nói rằng chắc chắn là giá thép tăng đột biến. “Tôi dám chắc rằng những người tiêu dùng thép đang rất khó chịu… nhưng tôi cho rằng giá thép sẽ giảm xuống ổn định tới giá thị trường thực tế”, Chủ tịch AAM chốt lại.

Thanh Long

Xem thêm: