Giải Bóng đá Vô địch Thế giới (World Cup) được biết đến là một trong những sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh và thu hút đông đảo sự quan tâm của người hâm mộ trên toàn thế giới. Theo tờ Al Jazeera, dự kiến, có khoảng trên 5 tỉ người đang háo hức đón chờ giải đấu bóng đá hấp dẫn nhất sắp diễn ra ở Qatar, trên 1 triệu người sẽ đến tham dự trực tiếp các trận đấu trong kỳ World Cup 2022. Doanh thu bán vé đến kinh doanh hàng hoá, tiền tài trợ, tiền thưởng cũng như lợi nhuận từ hoạt động du lịch, có thể thu được những khoản tiền khổng lồ. Song đối với nước chủ nhà, số tiền này có đủ để bù đắp chi phí đăng cải tổ chức World Cup hay không?

World Cup 2022?
(Ảnh minh họa: rarrarorro/Shutterstock)

Câu trả lời là không. Hầu hết các nước đăng cai tổ chức World Cup đều phải chi hàng chục tỉ USD cho việc chuẩn bị, phát triển cơ sở hạ tầng, xây dựng khách sạn… để đáp ứng nhu cầu của sự kiện với quy mô lớn như vậy. Tuy nhiên, phần lớn các khoản thu đó thường không được thu hồi, ít nhất không phải bằng tiền mặt.

World Cup chắc chắn là giải đấu kiếm ra nhiều tiền. Bản quyền truyền hình của World Cup năm 2018 tại Nga được bán cho các đài truyền hình trên khắp thế giới với giá 4,6 tỷ USD. Nhưng khoản tiền này do Liên đoàn Bóng đá Quốc tế FIFA (cơ quan quản lý bóng đá thế giới) nắm giữ. Doanh thu bán vé cũng thuộc sở hữu của một công ty con do FIFA sở hữu 100%. FIFA cũng kiếm hàng tỉ USD từ bản quyền quảng cáo, với doanh thu hơn 1 tỷ USD trong giải đấu năm 2018.

Dẫu vậy, cơ quan này sẽ phải trang trải các chi phí chính để tổ chức giải đấu. Họ sẽ phải trả cho quốc gia đăng cai World Cup 2022 là Qatar số tiền 1,7 tỷ USD, bao gồm giải thưởng 440 triệu USD tiền thưởng cho các đội bóng.

Nhưng theo ước tính, Qatar đã chi hơn 200 tỷ USD cho kỳ World Cup này và cơ sở hạ tầng trên khắp đất nước, trong đó có xây dựng khách sạn và trung tâm giải trí, sửa chữa toàn bộ mạng lưới đường bộ và xây dựng hệ thống đường sắt.

Với hơn 1 triệu du khách nước ngoài dự kiến đến Qatar tham dự giải đấu bóng đá kéo dài 1 tháng, nước chủ nhà sẽ chứng kiến lượng khách du lịch tăng đột biến. Điều này sẽ giúp tăng doanh thu cho các chủ khách sạn, nhà hàng và những địa điểm tương tự. Nhưng lượng du khách tăng cao đòi hỏi đất nước phải xây dựng thêm các cơ sở hạ tầng có sức chứa lớn hơn. Theo đó, chi phí cho hoạt động này thường lớn hơn nhiều so với doanh thu tạo ra trong ngắn hạn.

Diễn đàn Kinh tế Thế giới báo cáo: “Giá khách sạn tăng trong thời gian cháy vé, nhưng tiền lương của những người làm dịch vụ không hẳn sẽ tăng cùng mức. Điều đó nghĩa là lợi nhuận của chủ các doanh nghiệp có thể cao hơn lợi nhuận của người lao động”. Vậy nên, những người có tiền sẽ tiếp tục kiếm thêm nhiều tiền. Còn những người không có tiền, vẫn sẽ… không có tiền.

Vậy nên, ít nhất là trong ngắn hạn, việc tổ chức một kỳ World Cup không có ý nghĩa về mặt tài chính.

Bên cạnh đó, việc du khách đến xem World Cup và mua hàng hóa, đồ uống hoặc bất kỳ sản phẩm nào từ các thương hiệu đối tác của FIFA, sẽ không đóng góp vào nguồn thu thuế của nước chủ nhà. Nguyên nhân là bởi trong quy trình đấu thầu World Cup, quốc gia đăng cai bắt buộc phải giảm thuế khổng lồ cho FIFA cũng như các thương hiệu tài trợ.

Khách du lịch không tham dự World Cup có xu hướng tránh đến nước chủ nhà trong thời gian diễn ra sự kiện này do họ muốn tránh đám đông, giao thông ùn tắc và giá cả tăng cao. Đối với Qatar 2022, nếu không có vé xem trận đấu, du khách sẽ không thể nhập cảnh vào quốc gia này từ ngày 1/11 cho đến khi World Cup bế mạc.

Phan Anh