Khi Trung Quốc đang leo thang các cuộc tập trận quân sự quanh Đài Loan, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin khẳng định ông không nhìn thấy một “nỗ lực trước mắt” của Trung Quốc trong việc xâm chiếm đảo quốc mà nước này vốn coi là một phần lãnh thổ của mình.

Nhận định của ông Austin được đưa ra vào ngày 11/1, trong cuộc họp báo cùng với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và những người đồng cấp Nhật Bản.

“Chúng tôi đã nhận thấy các hoạt động trên không gia tăng ở vùng eo biển, chúng tôi đã thấy hoạt động của các tàu nổi xung quanh Đài Loan tăng lên. Tuy nhiên liệu điều đó có nghĩa là một cuộc xâm lược sắp xảy ra hay không, quý vị biết đấy, tôi thực sự nghi ngờ điều đó”, ông Austin lên tiếng.

Các quan chức quân sự và nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Nhật đang tham gia các cuộc đối thoại 2+2 giữa 2 nước được tổ chức tại Washington D.C., trước thềm cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida dự kiến vào ngày 13/1.

50960365597 e7c369a0a1 c
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd J. Austin. (Nguồn: Jack Sanders/ Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ).

Ông Austin mô tả các hoạt động của chính quyền Trung Quốc là “rất khiêu khích” và tin rằng điều đó cho thấy nỗ lực của họ trong việc thiết lập một trạng thái bình thường mới.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi và sẽ tiếp tục làm việc với các đồng minh cùng đối tác của mình để thực hiện mọi thứ có thể, nhằm đảm bảo thúc đẩy hòa bình và ổn định ở vùng eo biển và trong khu vực nói chung.” 

Hai cuộc tập trận trong vòng chưa đầy một tháng

id13850221 40e0b11d25744d0271952a6f50f47e77 600x400 1
Ngày 9/2/2020, máy bay quân sự của ĐCSTQ bay qua đường trung tâm của eo biển Đài Loan, máy bay chiến đấu F-16 của Đài Loan (trái) đã cất cánh khẩn cấp để giám sát. (Bộ Quốc phòng Đài Loan cung cấp)

Vào ngày 8/1, một ngày trước khi phái đoàn Litva đến Đài Loan, quân đội của ĐCSTQ đã tiến hành các cuộc tập trận chiến đấu ở vùng biển và vùng trời xung quanh hòn đảo, tập trung vào các cuộc tấn công trên bộ và trên biển. Đây là cuộc tập trận lần thứ hai như vậy trong vòng chưa đầy một tháng.

Bộ Quốc phòng Đài Loan tuyên bố rằng họ đã phát hiện 57 máy bay và 4 tàu hải quân của Trung Quốc xung quanh quốc đảo vào lúc 6:00 sáng giờ địa phương ngày 8/1, với 28 máy bay chiến đấu đi vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan và băng qua đường trung tuyến Eo biển Đài Loan. Trong số đó, theo bản đồ của Bộ, 2 máy bay ném bom H-6 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân đã tiếp cận phía nam Đài Loan.

Phía Đài Loan cho biết máy bay, tàu hải quân và hệ thống tên lửa trên đất liền được giao nhiệm vụ đáp trả các hoạt động của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA). 

Một tuyên bố từ bộ tư lệnh Trung Quốc vào ngày 8/1 cho biết mục đích của cuộc tập trận là để chống lại cái mà họ gọi là “các hành động khiêu khích” của Đài Loan và các thế lực bên ngoài. Bộ này lưu ý rằng các lực lượng đã tổ chức “những cuộc tuần tra chung sẵn sàng cho chiến đấu và những cuộc diễn tập chiến đấu thực tế” ở vùng biển và vùng trời của Đài Loan, với trọng tâm là “các cuộc tấn công trên bộ và trên biển”.

Phản ứng của phía Đài Loan

Đáp lại, Văn phòng Tổng thống Đài Loan đã gọi những nhận xét của Chiến khu Đông bộ Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc là “những lời buộc tội vô căn cứ”.

Trong một tuyên bố, Văn phòng khẳng định Đài Loan và Trung Quốc đều có trách nhiệm duy trì hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan.

Theo Bộ Quốc phòng Đài Loan, “cáo buộc sai sự thật và hành động khiêu khích phi lý” của PLA đã gây bất ổn nghiêm trọng cho an ninh khu vực, viện dẫn các cuộc xâm nhập máy bay gần đây của PLA vào đường trung tuyến eo biển Đài Loan.

“Chúng tôi không tìm kiếm sự leo thang hay xung đột”, Bộ Quốc phòng Đài Loan tuyên bố. “Các lực lượng vũ trang [của Đài Loan] liên tục giám sát khu vực xung quanh và đáp trả các hành động tương ứng. Chúng tôi có thể, và chúng tôi sẽ giữ an toàn cho tổ quốc của chúng tôi.”

Tổng thống Đài Loan đã loại trừ khả năng đối đầu vũ trang với Trung Quốc, nói rằng Chính phủ của bà sẵn sàng hợp tác với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) để đạt được một “thỏa thuận mà cả hai bên đều thống nhất”.

Trong bài phát biểu trước quốc gia vào ngày 10/10, Tổng thống Thái Anh Văn lấy làm tiếc về việc leo thang của Trung Quốc thông qua các thủ đoạn hạn chế thương mại, đe dọa quân sự và áp lực ngoại giao nhằm làm suy yếu chủ quyền của Đài Loan.

“Tôi muốn nói rõ với chính quyền Bắc Kinh rằng đối đầu vũ trang hoàn toàn không phải là một lựa chọn cho hai phía chúng ta”, bà Thái nhắn nhủ.

“Chỉ bằng cách tôn trọng cam kết của người dân Đài Loan đối với chủ quyền, dân chủ và tự do của chúng tôi thì mới có nền tảng để nối lại sự tương tác mang tính xây dựng trên eo biển Đài Loan”.

Bà Thái tuyên bố rằng Đài Loan sẵn sàng đàm phán với Trung Quốc để mang lại hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan, nhưng điều này không thể xảy ra với cái giá phải trả là nền độc lập và dân chủ của người Đài Loan.

“Tiếng nói chung nhất giữa người dân Đài Loan và các đảng phái chính trị khác nhau của chúng tôi là chúng tôi phải bảo vệ chủ quyền quốc gia cũng như lối sống tự do và dân chủ của chúng tôi. Về điểm này, chúng tôi không có chỗ cho sự thỏa hiệp”, bà Thái khẳng định.

ĐCSTQ thường xuyên sử dụng quân đội của mình để đe dọa Đài Loan, như đã thấy vào ngày 25/12/2022, khi họ gửi 71 máy bay và 7 con tàu tới hòn đảo này trong cuộc phô trương lực lượng lớn nhất kể từ khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ lúc ấy là bà Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào tháng 8/2022.

Theo tờ AFP đưa tin, trích dẫn dữ liệu do Bộ Quốc phòng Đài Loan công bố, tổng cộng có 1.727 máy bay Trung Quốc đi vào khu vực ADIZ của Đài Loan trong năm 2022, vượt qua con số 960 của năm trước đó.

Vy An, theo The Epoch Times