Hôm 13/1, những người muốn Cộng hòa Ingushetia thoát ly Liên bang Nga đã thành lập một Ủy ban Độc lập Ingushetia ở Istanbul, thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ, và tuyên bố họ sẽ đấu tranh giành độc lập cho “Cộng hòa tự trị Ingushetia” và lên án gay gắt việc Nga xâm lược Ukraine.

New Project 20
Nhóm đòi Cộng hòa Ingushetia độc lập, 13/1/2023. (Ảnh chụp màn hình video)

Trong bản tuyên bố, Ủy ban lên án việc Moscow phát động chiến tranh xâm lược Ukraine, Gruzia, và các nước khác, không công nhận việc Nga sáp nhập Crimea, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế thừa nhận việc Nga (Liên Xô) đã có những hoạt động phân biệt chủng tộc đối với Ingushetia vào năm 1944 và 1992, và cuối cùng, tuyên bố sẽ tái giành độc lập cho Ingushetia.

Ủy ban ra tuyên bố từ Istanbul, thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ, trong bối cảnh cuộc chiến ở Ukraine bước vào tháng thứ 11, và phương Tây gồm Hoa Kỳ và các thành viên NATO đã đầu tư hàng chục tỷ đô la Mỹ vào Ukraine và sẽ tiếp tục đầu tư hàng chục tỷ đô la nữa cả về tài chính và vũ khí thể hiện quyết tâm rất cao giúp Ukraine giành chiến thắng, cũng là khi cả Ukraine và Liên bang Nga phải gánh chịu tổn thất nặng nề về chiến tranh với hàng chục vạn người đã chết, đồng thời Nga đang bị cô lập và bị chỉ trích mạnh mẽ bởi các cộng đồng quốc tế.

ingushetia 230116 001
Cộng hòa Ingushetia, một vùng 4.000 km2 với 500.000 cư dân, ở phía bắc dãy Kavkaz. (Google map)

Cộng hòa Ingushetia nằm ở giữa chân núi phía bắc của dãy núi Kavkaz, diện tích khoảng 4.000 km2, dân số 500.000 người, thủ đô là Makassia. Người Ingush tự xưng là người Gargai, thuộc chủng tộc Europa thuộc chủng tộc Caucasian, nói tiếng Nak thuộc ngữ hệ Đông Bắc Kavkaz.

Vùng Ingushetia thành lập một tỉnh tự trị năm 1922; nhà độc tài Liên Xô cũ Stalin sáp nhập Chechnya và Ingushetia thành một nước cộng hòa tự trị năm 1934; năm 1944, Stalin cưỡng chế điều động khoảng 600.000 người Chechnya và Ingushetia chuyển đến Trung Á, nhưng 1/3 trong số họ đã chết trong quá trình di cư; vào tháng 6/1992, Ingushetia lại được tách ra khỏi Chechnya và được thành lập với tên gọi “Cộng hòa tự trị Ingushetia.”

Theo báo chí nước ngoài đưa tin, hiện tại Liên bang Nga có 22 nước cộng hòa, các quốc gia này tuy thuộc Liên bang Nga nhưng lại có quyền tự trị tương đối lớn. Những nơi dễ tách nhất là Chechnya, Ingushetia, và Dagestan ở vùng Kavkaz phía nam nước Nga. Nguyên nhân chủ yếu là do những nơi này có phong tục dân gian riêng, ít người Nga và văn hóa tôn giáo của họ khác với Nga, vì vậy khi Nga gặp khó khăn thì vùng Kavkaz có thể trở thành điểm nóng nội chiến.