Văn phòng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết họ đã đạt được thỏa thuận miệng với Tổng thống Nga Vladimir Putin để triển khai các chuyên gia của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tới nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia nhằm ngăn chặn thảm họa có thể xảy ra.

Embed from Getty Images

Hai nhà lãnh đạo đã nói chuyện qua điện thoại vào thứ Sáu (19/8) khi căng thẳng leo thang giữa các lực lượng Nga và Ukraine xung quanh Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu. Ban đầu nó được Liên Xô xây dựng vào những năm 1980 và cách cơ sở hạt nhân Chernobyl khoảng gần 500km. Lực lượng Nga đã giành quyền kiểm soát nhà máy này vào ngày 1 tháng 3, nhưng người Ukraine vẫn vận hành nó.

“Tổng thống Macron một lần nữa nhấn mạnh quan ngại của ông về những rủi ro mà tình hình tại nhà máy Zaporizhzhia gây ra đối với an ninh và an toàn hạt nhân, đồng thời bày tỏ ủng hộ việc cử một phái đoàn gồm các chuyên gia của IAEA đến địa điểm này càng nhanh càng tốt, trong các điều kiện được Ukraine và LHQ chấp thuận,” Văn phòng của ông Macron cho biết, đồng thời nói thêm rằng ông Putin đã đồng ý việc triển khai cũng như các điều khoản đã thảo luận.

Tuy nhiên, phiên bản cuộc trò chuyện giữa ông Putin – Marcron của Điện Kremlin lại khác, trong đó đổ lỗi cho các lực lượng Ukraine về sự leo thang xung quanh nhà máy.

Điện Kremlin viết: “Ông Vladimir Putin nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công thường xuyên vào Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của quân đội Ukraine tạo ra nguy cơ về một thảm họa hạt nhân lớn có thể dẫn đến ô nhiễm phóng xạ trên các vùng lãnh thổ rộng lớn”. “Phía Nga khẳng định sẵn sàng cung cấp các hỗ trợ cần thiết cho các thanh tra của cơ quan”.

Điện Kremlin cho biết thêm: “Cả hai nhà lãnh đạo đều lưu ý tầm quan trọng” của việc cử các chuyên gia của IAEA đến nhà máy để đánh giá “tình hình trên thực địa”.

Văn phòng của ông Macron cho biết các chi tiết kỹ thuật và tiến trình triển khai dự kiến ​​sẽ được hai Tổng thống thảo luận “trong vài ngày tới”.

Hôm thứ Năm, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã đưa ra yêu cầu gìn giữ hòa bình và bảo vệ Ukraine, nói rằng các cuộc pháo kích liên tục vào nhà máy hạt nhân có thể dẫn đến “một Chernobyl khác.” Những bình luận trên có phần gây ngạc nhiên khi chỉ vài tuần trước đó, ông Erdogan đã gặp ông Putin ở Nga để thảo luận về mối quan hệ giữa hai quốc gia và mục tiêu hợp tác.

Trong tuần qua, cả Nga và Ukraine đều đã cường điệu về sự tấn công của phía bên kia và khả năng gây ra “thảm họa”. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm thứ Hai cáo buộc rằng Nga đang tham gia vào “vụ tống tiền” và rằng nhà máy đã trở thành một kho chứa vũ khí được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công vào các khu vực lân cận.

Cả hai nước cũng đã cáo buộc lẫn nhau về các cuộc tấn công “cờ giả”, với Ukraine đưa ra cáo buộc vào thứ Năm và Nga cũng làm như vậy vào thứ Sáu. Các sĩ quan tình báo Ukraine cho biết Nga có thể tiến hành một cuộc tấn công khủng bố thực sự, trong khi phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov đáp lại rằng hành động khiêu khích của Ukraine sẽ dẫn đến việc Nga “bị buộc tội tạo ra thảm họa nhân tạo tại nhà máy điện này”.

Nhật Minh (theo Newsweek)