Vào ngày bế mạc hội nghị thượng đỉnh G20 hôm thứ Tư (16/11), đoạn video đối thoại giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã được giới truyền thông đăng tải. Một ngày trước đó, Thủ tướng Trudeau đã bày tỏ “mối quan ngại nghiêm trọng” về sự can thiệp của Trung Quốc.

Trong đoạn video do CTV News (Canada) công bố, có thể thấy ông Tập Cận Bình và Thủ tướng Trudeau đứng rất gần và nói chuyện thông qua phiên dịch viên.

Ông Tập Cận Bình phàn nàn rằng Thủ tướng Trudeau lẽ ra không nên nói với giới truyền thông nội dung cuộc đàm phán kín giữa hai bên, đây là tuyên bố công khai hiếm hoi của một lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Trước đó, rất ít cuộc trò chuyện riêng tư của ông Tập được tiết lộ.

“Tất cả những gì chúng ta nói đã bị rò rỉ trên báo, điều đó là không phù hợp,” ông Tập nói bằng tiếng Quan thoại (tiếng Phổ Thông).

Ông Tập nói: “Nếu có thành ý, chúng ta có thể giao tiếp tốt với sự tôn trọng lẫn nhau, nếu không, kết quả sẽ khó nói.”

Đáp lại những lời phàn nàn của ông Tập, Thủ tướng Trudeau nói: “Ở Canada, chúng tôi tin tưởng vào đối thoại tự do, cởi mở và thẳng thắn. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy, và sẽ tiếp tục tìm cách làm việc cùng nhau mang tính xây dựng, nhưng cũng có những chỗ khác nhau về ý kiến của chúng ta…”

Tuy nhiên, trước khi ông nói xong, ông Tập đã ngắt lời và nhấn mạnh: “Tạo điều kiện, tạo điều kiện, được không?” Sau đó, ông mỉm cười và bắt tay với ông Trudeau rồi rời đi.

Theo phân tích bên ngoài, sự không hài lòng của ông Tập Cận Bình có thể là khi hai người gặp nhau vào thứ Ba (15/11), Thủ tướng Trudeau đã nêu ra “những quan ngại nghiêm trọng”về các hoạt động gián điệp của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và “sự can thiệp” vào cuộc bầu cử ở Canada.

Trước đó, Thủ tướng Trudeau từng cáo buộc Trung Quốc tìm cách can thiệp vào bầu cử của nước này. Ông nói: “Thật không may, chúng ta đang thấy các quốc gia, cho dù đó là Trung Quốc hay các nước khác, đang tiếp tục những trò chơi gây hấn với các thể chế của chúng ta, với các nền dân chủ của chúng ta.”

Báo chí địa phương đưa tin rằng tình báo Canada đã xác định được một “mạng lưới bí mật” gồm các ứng cử viên được Bắc Kinh hậu thuẫn tại các cuộc bầu cử gần đây.

Tờ National Post (Bưu điện Quốc gia) Canada dẫn các nguồn tin chính phủ cho biết, Thủ tướng Trudeau đã chất vấn ông Tập Cận Bình về cáo buộc ĐCSTQ can thiệp vào công việc nội bộ của Canada.

Canada chưa công bố thông tin chính thức về cuộc họp. Bộ Ngoại giao và truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng chưa công bố thông tin về cuộc hội đàm giữa ông Tập với Thủ tướng Trudeau.

Co phóng viên hỏi Thủ tướng Trudeau rằng liệu ông có đảm bảo với ông Tập Cận Bình rằng nội dung cuộc nói chuyện sẽ không bị rò rỉ hay không? Thủ tướng Trudeau cho biết, điều quan trọng là để người Canada “hiểu những gì chúng tôi đang làm”.

“Không phải cuộc đối thoại nào cũng dễ dàng, nhưng điều quan trọng là chúng ta phải tiếp tục hỗ trợ các ưu tiên của người Canada,” Thủ tướng Trudeau nói. “Tôi sẽ không đóng cửa trái tim mình với người Canada — ngay cả khi chúng ta đang thảo luận về những chủ đề quan trọng, đôi khi tế nhị.”

Các tố cáo việc Trung Quốc can thiệp bầu cử Canada được đưa ra sau khi nhà chức trách nước này cho biết họ đang điều tra các cáo buộc rằng Trung Quốc đã mở các “trạm dịch vụ cảnh sát và Hoa Kiều” không chính thức trên đất Canada.

Một số quốc gia EU, bao gồm Ireland và Hà Lan, đã ra lệnh cho Trung Quốc đóng cửa các trạm cảnh sát này. Chúng được cho là nhằm gây áp lực buộc những người phản đối chính phủ quay trở lại Trung Quốc và đối mặt với các cáo buộc hình sự.

Cuộc trao đổi ngắn gọn nhưng gây sửng sốt của ông Tập với ông Trudeau đã nhấn mạnh căng thẳng giữa Canada và Trung Quốc. Từ khi Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu – Giám đốc điều hành Huawei, vào năm 2018, Bắc Kinh cũng bắt giữ 2 người Canada với cáo buộc gián điệp. Hiện mối quan hệ giữa hai nước đang căng thẳng.

Cả 3 người sau đó đã được trả tự do, nhưng căng thẳng giữa hai nước vẫn chưa dịu đi.

Hôm thứ Hai (14/11), cảnh sát Canada đã bắt giữ một cựu nhà nghiên cứu pin xe điện gốc Hoa của công ty Hydro-Quebec. Người đàn ông này bị tình nghi chuyển bí mật thương mại cho Trung Quốc. Tin tức về vụ bắt giữ được đưa ra khi Thủ tướng Trudeau và ông Tập Cận Bình đang ở Bali, Indonesia, tham dự hội nghị thượng đỉnh G20.

Đầu tháng này, Canada đã ra lệnh cho 3 công ty Trung Quốc rút khỏi các khoản đầu tư vào những công ty khai thác mỏ quan trọng của Canada, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia.