Ông Trump từ chối mọi chất vấn của Tổng chưởng lý bang New York

Hôm thứ Tư (10/8), cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đến Văn phòng Tổng chưởng lý New York ở hạ Manhattan, tại đó ông đã chịu thẩm vấn điều tra dân sự về hoạt động kinh doanh của gia đình ông. Ông Trump đã trích dẫn Tu chính án thứ Năm của Hiến pháp Mỹ để từ chối trả lời tất cả các câu hỏi.

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump rời văn phòng Tổng chưởng lý New York ở hạ Manhattan vào thứ Tư (10/8/2022), nơi ông bị thẩm vấn như một phần của cuộc điều tra dân sự về hoạt động kinh doanh của gia đình ông. (Kyle Mazza/Anadolu Agency/ Getty Images)

Tổng chưởng lý New York Letitia James đang điều tra xem liệu Trump Organization có thổi phồng giá trị bất động sản hay không.

Ông Trump rời Tháp Trump vào khoảng 8:30 sáng thứ Tư trong bộ vest màu xanh với ghim lá cờ trên ve áo. Một nhóm truyền thông đã theo ông đến Văn phòng Tổng chưởng lý ở hạ Manhattan. Ông Trump đã giơ nắm tay và vẫy tay chào những người ngoài cuộc và các thành viên của giới truyền thông khi ông rời đi sau lời khai của mình.

Vào khoảng 9:00 sáng sau khi đoàn xe của ông Trump lái vào văn phòng của bà James thì các nhân viên mật vụ và các sĩ quan cảnh sát New York đã tuần tra lối vào nhà để xe. Cảnh sát đã túc trực suốt buổi sáng, những người qua đường tập trung trên vỉa hè và các góc phố xung quanh lối vào tòa nhà chọc trời để theo dõi.

Trước đó vào cuối ngày thứ Ba, ông Trump đã đăng trên mạng xã hội Truth Social của mình rằng ông sẽ gặp Tổng trưởng tư pháp New York vào thứ Tư.

“(Tôi) ở thành phố New York tối nay để gặp Tổng chưởng lý Bang New York phân biệt chủng tộc vào ngày mai và tiếp tục cuộc săn phù thủy lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ! Công ty tuyệt vời của tôi và bản thân tôi đang bị tấn công từ mọi phía. Cộng hòa chuối!”, ông Trump chia sẻ trên Truth Social vào tối thứ Ba.

Một phát ngôn viên của James đã từ chối yêu cầu bình luận của Epoch Times. Một luật sư của Trump đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Trát hầu tòa và Lời khai

Trát đòi tài liệu và lời khai được ban hành vào tháng 12/2021. Căn cứ vào Mục 63 (12) của Luật Hành chính Bang New York, trát đòi hầu tòa yêu cầu ông Trump xuất trình các tài liệu và làm chứng trước tòa để xác định xem có nên đưa ra các thủ tục tố tụng đối với các vi phạm luật hành chính nhiều lần của ông hay không.

Ông Donald Trump Jr. và bà Ivanka Trump cho biết họ đang được yêu cầu “báo cáo về việc định giá tài sản do ông Donald J. Trump hoặc Trump Organization sở hữu hoặc kiểm soát”, hoặc lời khai điều tra mà Tổng chưởng lý cho là có bất kỳ vấn đề nào liên quan đến việc này.

Một tòa phúc thẩm cấp tiểu bang đã phán quyết vào tháng Năm rằng ông Trump và hai con cả của ông phải làm chứng tuyên thệ trong cuộc điều tra của tổng chưởng lý, bác bỏ kháng cáo của ông về việc thực thi lật lại phán quyết trát đòi hầu tòa. Văn phòng tổng chưởng lý cũng đã thẩm vấn ông Donald Jr. và bà Ivanka vài ngày trước đó, cả 2 người này đã không viện dẫn Tu chính án thứ Năm.

Trong vài tháng qua, vấn đề ông Trump viện dẫn Tu chính án thứ Năm đã được thảo luận rất kỹ trong các thủ tục tố tụng tại tòa án cấp bang chống lại ông Trump và các con của ông. Các luật sư của ông Trump trước đó cho biết bà James đã vượt quá thẩm quyền của mình để mở hai cuộc điều tra song song (một dân sự và một tội phạm) tại văn phòng luật sư quận Manhattan.

Thẩm phán Arthur Engoron của Tòa án Tối cao bang New York vào tháng Hai đã bác bỏ nỗ lực của các luật sư để tránh làm chứng, tuyên bố rằng cả ông Trump và các con của ông đều có quyền xuất hiện trước tòa để thẩm vấn và yêu cầu thực hiện các quyền của Tu chính án thứ Năm mà vụ án đã cấp.

“Không phải Eric Trump đã sử dụng nó 500 lần sao?” Thẩm phán Arthur Engoron đã hỏi vào thời điểm đó, đề cập đến hơn 500 trường hợp việc con trai thứ hai của ông Trump là Eric đang viện dẫn Tu chính án thứ Năm khi bị các luật sư của James thẩm vấn vào tháng 10/2020.

Trong một kháng cáo sau đó chống lại quyết định của Thẩm phán Arthur Engoron nhằm buộc cựu tổng thống phải ra điều trần, các luật sư của ông Trump cho biết trát đòi hầu tòa đã vi phạm quyền lợi hiến pháp của ông Trump, vì tuyên bố của họ có thể được sử dụng trong một cuộc điều tra hình sự song song về vụ việc.

Vào tháng Năm, một hội đồng gồm 4 thẩm phán đã kết luận rằng Hiến pháp không trao quyền miễn trừ truy tố cho những cá nhân được gọi làm chứng trước một đại bồi thẩm đoàn.

Tổng chưởng lý James của New York

Bà James sinh ra và lớn lên ở Brooklyn, cha bà là công nhân bảo trì và mẹ là người làm vệ sinh lau sàn trước khi được thăng chức làm dịch vụ khách hàng.

Bà James lần đầu tiên tham gia chính trường vào năm 2001 sau vài năm làm trợ lý tổng chưởng lý. Bà đã thất bại trong tranh cử vào nghị viện bang New York, nhưng 2 năm sau đó người đàn ông đã đánh bại bà bị bắn chết bởi đối thủ chính trị, sau đó bà đã tranh cử và giành được chiếc ghế trống để từ đó phục vụ trong hội đồng thành phố gần một thập kỷ. Năm 2014 bà trở thành Nhà vận động Cộng đồng của Thành phố New York (New York City Public Advocate), được bầu cao thứ 2 của thành phố.

Bà James nổi tiếng với việc chỉ trích cái mà bà gọi là “địa chủ tồi tệ nhất ở thành phố New York”, cho biết một trong những ưu tiên của bà là điều tra ông Trump với tư cách là địa chủ lớn nhất. Bà cho biết sẽ điều tra xem gia đình ông Trump có vi phạm quyền làm giàu của những người thuê nhà ở New York hay không.

Vào năm 2018, khi thành viên James của Đảng Dân chủ cấp tiến ra tranh cử tổng chưởng lý, bà thề sẽ điều tra mạnh mẽ hoạt động kinh doanh và tài chính của ông Trump nếu bà thắng cử. Bà bắt đầu điều tra Trump Organization ngay sau khi nhậm chức vào năm 2019.

Văn phòng của bà James đã mở một cuộc điều tra kéo dài 3 năm về việc liệu Trump Organization có phóng đại quá giá trị tài sản của mình trong báo cáo tài chính hay không.

Bà James cho biết cuộc điều tra đã phát hiện bằng chứng quan trọng cho thấy Trump Organization quản lý khách sạn, sân gôn và các bất động sản khác đã thổi phồng giá trị tài sản để được vay ưu đãi và đánh giá thấp giá trị được khấu trừ thuế.

Nhưng ông Trump đã phủ nhận bất kỳ hành vi sai trái nào và tuyên bố cuộc điều tra có động cơ chính trị.

Lời khai của cựu tổng thống hôm thứ Tư có thể đại diện cho giai đoạn cuối cùng trong cuộc điều tra dân sự của bà James, sau đó bà có thể đệ đơn kiện ông Trump hoặc thương lượng dàn xếp với các luật sư của ông để được bồi thường tài chính nhanh hơn.

Tu chính án thứ Năm của Hiến pháp Mỹ

Vào sáng thứ Tư, ông Trump đã phát hành một tuyên bố trên Truth Social của ông: “Những gì Tổng chưởng lý New York đã cố gắng làm trong 3 năm qua là nỗi ô nhục đối với hệ thống pháp luật, là sỉ nhục những người nộp thuế ở bang New York, đã vi phạm các quyền và bảo vệ tôn nghiêm mà Hiến pháp Mỹ quy định”, ông nói trong một tuyên bố.

Ông Trump nhắc lại rằng ông không làm gì sai, đó là lý do tại sao sau 5 năm điều tra, các chính quyền liên bang, tiểu bang và địa phương cũng như các phương tiện truyền thông tin giả không tìm thấy gì.

Ông Trump cho biết, dựa trên lời khuyên của các luật sư của mình, “Căn cứ quyền và đặc quyền của mọi công dân Mỹ, tôi từ chối trả lời các câu hỏi”.

“Tôi đã hỏi, ‘nếu bạn vô tội, tại sao bạn lại viện dẫn Tu chính án thứ Năm?’ Bây giờ tôi biết câu trả lời cho câu hỏi đó”, ông Trump nói trong một tuyên bố. “Khi gia đình tôi, công ty tôi, tất cả người xung quanh tôi trở thành mục tiêu của một cuộc săn phù thủy vô căn cứ và sặc mùi chính trị, được hậu thuẫn bởi các luật sư, công tố viên và truyền thông tin giả, tôi không có lựa chọn khác”, ông Trump cho hay.

Tu chính án thứ Năm của Hiến pháp Mỹ tuyên bố rằng không ai “bị buộc phải làm chứng chống lại chính mình trong bất kỳ vụ án hình sự nào”.

“Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào trong tâm trí tôi, cuộc đột kích của FBI vào khu đất Mar-a-Lago của tôi vào thứ Hai chỉ hai ngày trước lời khai này đã loại bỏ mọi sự không chắc chắn. Tôi hoàn toàn không có lựa chọn nào vì chính quyền hiện tại và nhiều công tố viên ở đất nước này đã đánh mất tất cả các ranh giới luân lý và đạo đức”, ông Trump nói về lý do tại sao ông quyết định đến làm chứng.

“Do đó, theo lời khuyên của các luật sư của tôi và vì tất cả các lý do nêu trên, tôi từ chối trả lời câu hỏi dựa trên quyền lợi mà mỗi công dân được hưởng dưới hiến pháp Mỹ”.