Trong buổi điều trần tại Thượng viện Hoa Kỳ hôm 10/3, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết sự kháng cự quyết liệt của Ukraine trước việc Nga xâm lược có thể là hình mẫu để Đài Loan học theo nếu Trung Quốc chọn cách xâm phạm chủ quyền hòn đảo bằng cách tấn công.

Hoa Kỳ giống như hầu hết các quốc gia không có quan hệ chính thức với Đài Loan, nhưng là nhà cung cấp vũ khí chính của hòn đảo, và từ lâu đã thúc giục Đài Bắc trang bị các loại vũ khí “bất đối xứng” nhằm đề phòng Trung Quốc.

“Tôi nghĩ rằng tình hình mà chúng ta đang thấy ở Ukraine hiện tại là một nghiên cứu tình huống (case study) rất đáng giá cho Đài Loan về lý do tại sao họ cần phải làm tất cả những gì có thể để xây dựng các khả năng phi đối xứng, chuẩn bị sẵn sàng các nguồn lực dân sự, sao cho có thể trở nên gai góc nhất trong trường hợp Trung Quốc vi phạm chủ quyền,” Mara Karlin, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng về chiến lược, kế hoạch và năng lực cho biết.

Trung Quốc phản đối mọi ám chỉ về việc Đài Loan độc lập, và đại sứ Bắc Kinh tại Washington hồi tháng 1 cảnh báo rằng việc Hoa Kỳ khuyến khích độc lập có thể gây ra xung đột quân sự giữa hai siêu cường. 

Khi được hỏi về nhận xét của Karlin trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington, Liu Pengyu, cho biết một số người ở Hoa Kỳ đã tiếp tay cho lực lượng muốn giành độc lập ở Đài Loan nhằm kìm hãm sự trẻ hóa của Trung Quốc.

“Điều này không chỉ đẩy Đài Loan vào tình thế bấp bênh mà còn mang lại hậu quả không kham nổi cho Hoa Kỳ”, Liu nói trong một email.

Jessica Lewis, trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề chính trị – quân sự, nói với các Thượng nghị sĩ rằng Hoa Kỳ nên tiếp tục thúc giục Đài Loan mua sắm các hệ thống phi đối xứng, vốn “đã được sử dụng có hiệu quả lớn ở Ukraine.”

Ông Lewis nói, Đài Loan cần ưu tiên phòng không tầm ngắn, thủy lôi, phòng thủ bờ biển và tên lửa hành trình.

“Chúng tôi đang làm việc với họ về vấn đề đó [phòng thủ phi đối xứng],” ông Lewis nói.

Ông Lewis cho biết Đài Loan cũng cần phải chú ý đến việc cải tổ lực lượng dự bị như từ Ukraine, quốc gia có các đơn vị bảo vệ lãnh thổ tình nguyện và khoảng 900.000 quân dự bị, và dân số của họ “phải sẵn sàng chiến đấu.” 

“Rõ ràng là chúng ta không muốn có xung đột ở Đài Loan”, ông Lewis nói. 

Đài Loan vừa thành lập một tổ chức “động viên quốc phòng toàn diện” và đang làm việc với Lực lượng Vệ binh Quốc gia Hoa Kỳ trong giai đoạn phát triển của tổ chức này.

Đông A (theo Reuters)