Trong khi hạn chót mà ông Trump đặt ra cho Mexico để giải quyết vấn đề di dân sắp hết, Mexico loan báo họ đã điều động 6.000 binh lính trong lực lượng vệ binh quốc gia tới biên giới phía Nam để chặn người nhập cư phi pháp đang tìm cách vượt biên tới Mỹ bằng đường bộ.

Embed from Getty Images

Ngoại trưởng Mexico đang ở Mỹ để đàm phán về thương mại và nhập cư

Tổng thống Mỹ trong tuần đe dọa sẽ áp thuế 5% bắt đầu vào thứ Hai tuần sau (10/6 giờ Mỹ) nếu Mexico không ngăn cản được dòng di dân trái phép đang tiến về Mỹ với số lượng ngày càng đông, gây sức ép to lớn lên lực lượng biên phòng của Mỹ. Mức thuế này sẽ tăng theo từng tháng, lên tối đa 25% vào tháng 10 năm nay.

Để thuyết phục ông Trump đừng áp thuế, Mexico đã gửi một phái đoàn giới chức tới Washington. Tuy nhiên nỗ lực ban đầu theo ông Trump là chưa đủ.

Thảo luận về nhập cư tại Tòa Bạch Ốc với các đại diện của Mexico trong ngày hôm nay đã chấm dứt. Đã có tiến triển, nhưng chưa đủ! Số lượng bắt giữ tại biên giới trong tháng 5 là 133.000 bởi vì Mexico và Đảng Dân chủ tại Biên giới không chịu lay chuyển về cải cách nhập cư. Ngày mai, thảo luận sẽ tiếp tục với hiểu biết chung rằng nếu không đạt được thỏa thuận, thuế ở mức 5% sẽ bắt đầu vào thứ Hai và tăng lên theo từng tháng như kế hoạch. Thuế càng cao thì càng có nhiều công ty sẽ quay trở về Mỹ.” ông Trump viết trên Twitter hôm 5/6.

Phái đoàn Mexico do Ngoại trưởng Marcelo Ebrard dẫn đầu đã gặp các quan chức Mỹ 2 lần vào thứ Năm và nhiều cuộc gặp khác được lên lịch vào thứ Sáu.

“Trong số các điểm được thảo luận, phái đoài giải thích hoạt động của lực lượng vệ binh quốc gia Mexico, nói rằng ưu tiên của họ sẽ là biên giới phía Nam Mexico, với 6.000 thành viên được điều động tới khu vực này”, thông báo của Bộ Ngoại giao Mexico ghi.

Theo Reuters, phía Mỹ đề nghị một phần thỏa thuận sẽ bao gồm trục xuất các di dân không giấy tờ từ Guatemala tới Mexico, nhưng Mexico chưa nhất trí việc này.

Tham mưu trưởng cho Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence nói trước phóng viên về đàm phán với phía Mexico trước Tòa Bạch Ốc: “Khi đàm phán tiếp tục ngày hôm qua, chúng tôi càng được khích lệ rằng họ sẽ có tiến triển đối với những vấn đề chúng tôi đặt trên bàn làm việc hôm thứ Tư để nói họ cởi mở về vấn đề này”.

Người này nói thêm rằng chính quyền Trump đã lên kế hoạch sẽ xúc tiến việc đánh thuế Mexico từ tuần sau nếu đàm phán đổ bể.

Thư ký Tòa Bạch Ốc cũng khẳng định rằng lập trường của Mỹ không thay đổi và sẽ sẵn sàng áp thuế vào thứ Hai tuần sau.

Tổng thống Trump đang trên chuyên cơ trở về Mỹ từ chuyến công du Châu Âu kéo dài một tuần.

Một cuộc khảo sát của Reuters tham khảo ý kiến các phân tích gia dự đoán đồng peso của Mexico tuần tới có thể sẽ rớt giá xuống mức thê thảm nhất trong năm nếu Tổng thống Trump thực hiện đúng lời đe dọa áp thuế lên hàng Mexico.

Bộ Thương mại Mỹ ước đoán đánh thuế 5% lên khoảng 350 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Mexico vào năm ngoái sẽ khiến chính phủ Mỹ thu được 17 tỷ USD.

Nếu sau đó vẫn không đạt thỏa thuận, kế hoạch tăng thuế dần cho đến mức 25% sẽ khiến tổng thuế thu vào là 86 tỷ USD.

Nền kinh tế Mexico phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ. Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador vẫn tỏ ra lạc quan về tiến trình đối thoại ở Washington.

Một dấu hiệu tốt là đàm phán chưa đổ bể. Đang có đối thoại và có thể đạt được một thỏa thuận. Tôi lạc quan rằng chúng ta có thể đạt được nó”, ông Lopez Obrador nói.

Tuy nhiên ông cũng cảnh báo Mỹ đã phạm sai lầm khi liên kết thương mại với vấn đề nhập cư.

Theo Reuters, Mexico cũng chuẩn bị một danh sách sản phẩm đánh thuế để đáp trả Mỹ, nhắm vào các bang nông nghiệp và công nghiệp vốn ủng hộ ông Trump nhiều nhất – một thủ thuật mà Trung Quốc cũng sử dụng trong thương chiến với Mỹ.

Trọng Đức

Xem thêm: