Ngày bỏ phiếu bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020, chỉ còn lại một tuần cuối cùng. Đội ngũ chiến dịch tranh cử của ông Trump và ông Biden đều đang dốc toàn lực tại các bang chiến trường để tìm kiếm sự ủng hộ và bỏ phiếu cho phe mình. Một câu hỏi làm đau đầu những người phụ trách chiến dịch tranh cử, nhà quan sát chính trị Mỹ và cử tri Mỹ chính là, rốt cuộc thành phần loại người như thế nào đang ủng hộ ông Trump? Người như thế nào đang ủng hộ ông Biden? Từ đó mà đưa ra kế sách tranh cử như thế nào mới thu hút được đủ phiếu bầu, để cho hai ứng cử viên Tổng thống có thể vượt qua mốc 270 phiếu trong cuộc kiểm phiếu cuối cùng của cử tri đoàn? Bài viết này sử dụng dữ liệu của truyền thông xã hội, tiến hành một thống kê phân tích kiểm định chi bình phương đơn giản, dẫn đến kết luận thật bất ngờ thú vị: Qua thống kê, có sự khác biệt rõ ràng về tín ngưỡng trong những người ủng hộ ông Trump và những người ủng hộ ông Biden.

Dưới đây là bài viết của Tiến sĩ Tạ Điền, hiện đang giảng dạy tại Trường Kinh doanh Aiken, Đại học Nam Carolina, thể hiện quan điểm riêng của cá nhân tác giả.

Trump vs Biden 2
(Ảnh: Shealah Craighead/ Nhà Trắng – Gage Skidmore)

Về việc người như thế nào đang ủng hộ ứng cử viên Tổng thống của lưỡng đảng, cũng tức là ủng hộ đương nhiệm Tổng thống Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Joe Biden, rất nhiều tổ chức đã làm rất nhiều phân tích. Có một số phân tích không cần số học thống kê, mà là thông qua quan sát và phân tích trực tiếp, tuy rằng kết luận đó còn có hạn chế nhất định.

Ví dụ như, nhóm người Amish vô cùng bảo thủ của Mỹ, họ đã làm việc chưa từng làm trước đó – bước ra bỏ phiếu, bởi vì họ phát hiện sự xuất hiện của ông Trump là đối ứng với nội dung trong kinh điển của Kinh Thánh, từ đó họ biểu thị một cách rõ ràng khuynh hướng bỏ phiếu của nhóm cộng đồng nhỏ gần 300.000 người ở Mỹ này. 

p2782831a315423721 ss
Người Amish đánh xe ngựa diễu hành để ủng hộ ông Trump trong cuộc bầu cử. (Ảnh cắt từ video).

Truyền thông Anh Quốc đưa tin, các phù thủy châu Âu đang hành động. Đây không phải là nói chuyện đùa, là thật. Có hàng ngàn phù thủy ở các nơi trên thế giới, họ tập kết trên mạng internet, và đưa ra kế hoạch trong ngày Halloween vào cuối tháng 10, họ sẽ cùng nhau niệm chú, nguyền rủa ông Trump thất cử. Hành động nguyền rủa tập thể trên quy mô lớn của các phù thủy được gọi là “Làn sóng xanh”, đối ứng với màu xanh lam của Đảng Dân chủ. Tổ chức phù thủy thế giới có hơn 6.000 thành viên. Bầu cử Mỹ tác động rộng rãi đến các nhóm người trên toàn thế giới, cũng là điều chưa từng có.

Screen Shot 2020 10 30 at 2.14.31 PM
(Ảnh chụp màn hình trang The Sun)

Ngoài những đoàn thể số ít người và đặc biệt này, người ta đều phổ biến nhận thức được, tổng tuyển cử Mỹ năm nay không chỉ là cuộc đọ sức giữa hai ứng cử viên Tổng thống, không chỉ là cuộc đọ sức giữa hai chính đảng chủ yếu tại nước Mỹ, mà là sự đối đầu của hai loại thế giới quan. Hai loại hệ tư tưởng, hai phe của nhân loại, và còn là sự đối đầu giữa chính và tà! Tạp chí Newsweek tại Mỹ tiết lộ, ĐCSTQ đang cố gắng thực hiện kế hoạch dùng 600 đoàn thể thân Cộng (Mặt trận thống nhất) hoạt động tích cực để lật đổ nước Mỹ, tiết lộ dã tâm sói của ĐCSTQ, và cho đến ý đồ dùng thế lực đại diện cho chủ nghĩa Cộng sản lật đổ bản đồ chính trị của Mỹ.

Một nhân sĩ bình luận thời sự chính trị tại Trung Quốc Đại Lục, một tác gia tự xưng là chuyên gia các vấn đề quốc tế, đã đưa ra nhận định trong chương trình bình luận của bà rằng, cử tri cơ sở của ông Trump, có 4 nhóm chủ yếu gồm:

(1) Người đến từ khu vực rỉ sét miền Trung và Tây nước Mỹ, nạn nhân của toàn cầu hóa. Bởi vì ông Trump nói rằng sẽ đưa ngành sản xuất trở lại Mỹ. Xây dựng tường ngăn biên giới Mỹ – Mexico. Do đó, những công nhân cổ cồn xanh này ủng hộ ông Trump.

(2) Tầng cổ cồn xanh trong một số doanh nghiệp Mỹ, do chính sách giảm thuế của ông Trump khiến cho doanh nghiệp của họ nhận được lợi ích khác. Do đó họ ủng hộ ông Trump.

(3) Những người theo chủ nghĩa bảo thủ về giá trị quan, bởi vì ông Trump quay trở về truyền thống trong Kinh Thánh và Cơ Đốc giáo, nên đã nhận được sự ủng hộ của họ.

(4) Những người bất mãn đối với sự hủ bại của giới tinh anh Mỹ, họ chán ghét những lời nói suông và dài dòng của các chính khách và các đầm lầy ở Washington, từ đó chuyển sang ủng hộ ông Trump.

Quan điểm này của nhà phân tích tại Trung Quốc Đại Lục có nhiều chỗ đáng học hỏi, có nhiều quan sát rất tốt, dù do sự giới hạn quan điểm và lập trường của bà có nhiều chỗ thiên lệnh. Tuy nhiên có thể phản ánh ra tình hình xã hội tại Trung Quốc Đại Lục, và trong tình huống bị ĐCSTQ phong tỏa nên mọi người nhận được thông tin cũng có hạn, thì giới tri thức Trung Quốc có một loại nhận thức phổ biến. Nhưng nếu tổng hợp nhóm người số 1 và số 2 mà bà này nêu ra, kỳ thực toàn bộ giới công nghiệp Mỹ, giới doanh nghiệp Mỹ, thì đây là nhóm người cắt qua các tầng lớp xã hội. Cho nên, ngoài những người thuộc nhóm số 3, thì sự phân tích của nhân sĩ giới tri thức Trung Quốc dường như không nắm được điểm mấu chốt của xã hội Mỹ.

Trên thực tế, hầu hết các nghiên cứu do các cơ quan nghiên cứu, tổ chức thăm dò dân ý và các đoàn thể học thuật của Mỹ thực hiện đều phân tích và so sánh những người ủng hộ ông Trump và ông Biden về giới tính, chủng tộc, tuổi tác, học vấn và lịch sử bỏ phiếu để phân tích hai loại cử tri. Một điều mà các nhà nghiên cứu này đã bỏ qua là những người ủng hộ ông Trump, thực sự xuyên suốt toàn bộ xã hội. Lỗi của phân tích ở trên là họ chỉ xem xét thu nhập và giáo dục, hai yếu tố nhân khẩu học chính về kinh tế và kinh tế xã hội; nhận thức về hiện tượng đối với ông Trump chỉ dừng lại ở mức vật chất và lợi ích, chứ không có yếu tố nào khác được xem xét. Thậm chí họ còn bỏ qua một yếu tố thực sự quan trọng, đó là tính nhân văn và tâm linh của cử tri Mỹ, thế giới tinh thần và tín ngưỡng tôn giáo của người Mỹ. Hay, theo thuật ngữ phương Đông, đó là Phật tính và Thần tính của con người. Các học giả ở Mỹ và Trung Quốc đã không nhìn nhận đặc trưng của những người ủng hộ cuộc bầu cử tổng thống Mỹ từ góc độ này. Tất nhiên, liên quan đến tín ngưỡng tôn giáo và thế giới tâm linh của con người, là một chủ đề tương đối nhạy cảm, đồng thời cũng là một phạm trù mà những người, những nhóm người bị giới hạn bởi tính ‘đúng đắn chính trị’ (political correctness) không dám đụng đến hoặc không muốn đụng đến.

Tác giả bài viết này đã sử dụng tài khoản cá nhân trên mạng xã hội để làm một cuộc thăm dò đơn giản, ngoài việc cố gắng quan sát trong nhóm người mà tài khoản này tiếp xúc, xem tỷ lệ ủng hộ ông Trump và ông Biden là bao nhiêu, còn cố gắng để phát hiện trong số người ủng hộ ông Trump và ông Biden, xem cảnh giới tinh thần và tín ngưỡng tôn giáo liệu có liên quan đến việc họ ủng hộ người nào hay không. 

Đây không phải là khảo sát nghiêm ngặt, từ góc độ thiết kế nghiên cứu mà xét, không thể nói là mẫu ngẫu nhiên hoàn toàn (random sample), chỉ có thể nói là một “mẫu thuận tiện” (convenience sample). Nhưng do mẫu đã rất lớn, gần 3000 người, nên sai số về thống kê sẽ tương đối nhỏ. Có thể dùng làm một nghiên cứu đơn giản và mang tính tìm tòi. Tài khoản Twitter của tác giả khi làm cuộc thăm dò này có hơn 10.000 lượt theo dõi. Trong đó có 21% đến từ Trung Quốc Đại Lục, còn có 42% đến từ hơn 60 quốc gia trên thế giới, chỉ có 37% đến từ Mỹ. Cho nên, những người ủng hộ ông Trump và ông Biden trong kết luận này, không phải đều là cử tri Mỹ – những người có thể bỏ phiếu. Ngoài ra, vì cuộc thăm dò này đã được retweet hàng chục lần, những người đã trả lời có thể vượt quá phạm vi người theo dõi của tài khoản này. Cuộc khảo sát bắt đầu từ giữa tháng 10 và kéo dài một tuần, có tổng cộng 2.785 người tham gia bình chọn, như vậy tỷ lệ phản hồi là khoảng 28%.”.

Câu hỏi được đưa ra là: Bạn thuộc loại nào? (Xin hãy chọn 1 đáp án) 

Phân loại thống kêTỷ lệ hồi đápSố người hồi đáp
Ủng hộ ông Biden, người thuyết hữu thần / có tín ngưỡng (1)1,9%53
Ủng hộ ông Biden, người thuyết vô thần / thuyết bất khả tri (2)3,0%83
Ủng hộ ông Trump, người thuyết hữu thần / có tín ngưỡng63,4%1.766
Ủng hộ ông Trump, người thuyết vô thần / thuyết bất khả tri31,7%883

Tổng cộng: 2.785 phiếu.

Có thể thấy, 95% người hồi đáp ủng hộ ông Trump, 5% người hồi đáp ủng hộ ông Biden. Trong số người ủng hộ ông Trump, có tỷ lệ theo thuyết hữu thần và vô thần là 2:1. Trong số người ủng hộ ông Biden, tỷ lệ người theo thuyết hữu thần và vô thần là 3:2. Có 95% hồi đáp người ủng hộ ông Trump, 5% người hồi đáp ủng hộ ông Biden, con số này không đáng để đặc biệt kinh ngạc. Một là, tương tự, 70-90% ủng hộ ông Trump và 10-30% người ủng hộ ông Biden trên mạng xã hội là rất phổ biến, và cuộc thăm dò này cũng không ngoại lệ. Hai là, tác giả bài viết này tweet và retweet đều có khuynh hướng ủng hộ ông Trump, nên có thể dẫn đến thu hút người theo dõi tài khoản này có tỷ lệ lớn là ủng hộ ông Trump và Đảng Cộng hòa, còn người ủng hộ ông Biden có thể không theo dõi hoặc sẽ rất nhanh bỏ theo dõi. Nhưng nghiên cứu này không phải là với mục đích quan sát tỷ lệ ủng hộ ông Trump và ông Biden một cách đơn giản, mà là khảo sát về thế giới tinh thần và quan điểm tín ngưỡng của những người ủng hộ và phản đối hai ứng cử viên, và giữa tín ngưỡng và ủng hộ ứng cử viên liệu có bất cứ mối mối liên hệ nào không.

Trong nghiên cứu khoa học xã hội, để kiểm tra xem hai biến phân loại có độc lập với nhau hay chúng có liên quan với nhau hay không, bạn có thể sử dụng “Kiểm tra chi bình phương của Pearson” (Pearson’s Chi-Squared Test) để phân tích mức độ thống nhất giữa tần suất lý thuyết và tần suất thực tế. Sử dụng dữ liệu trên, giả thuyết vô hiệu H0: sự ủng hộ đối với ứng viên không liên quan gì đến niềm tin. Chọn mức ý nghĩa α = 0,05.

Kết quả thống kê phân tích như dưới đây:

TrumpBidenTổng hàng ngang
Người có tín ngưỡng 1766(1730,17)[0,74]53 (88,83) [14,45] 1819
Người vô thần 883 (918,83) [1,4]83 (47,17) [27,21] 966
Tổng cột dọc 2649 1362785 (tổng cột dọc = tổng hàng ngang)

Thống kê chi bình phương là 43,7999. Giá trị p là <0,00001. Có ý nghĩa khi p <0,05.

Thống kê chi bình phương có hiệu chỉnh Yates là 42,5859. Giá trị p là <0,00001. Đáng kể ở p <0,05.

“Kiểm tra chi bình phương của Pearson” cho thấy, trong phân tích so sánh gần 3.000 người, với mức độ tin tưởng là 95%, những người ủng hộ ông Trump phần nhiều là người hữu thần và có tín ngưỡng; người ủng hộ ông Biden, phần nhiều là người theo thuyết vô thần và theo thuyết bất khả tri. Nói cách khác, người tin thần và không tin thần, có liên quan đến việc họ chọn ủng hộ ứng cử viên nào. Và mối quan hệ giữa hai nhóm người này, rất có ý nghĩa về mặt thống kê. Xác suất sai số của mối tương quan này (p-value) nhỏ hơn 0,001%!

Do đó, tác giả bài viết này cho rằng, quan sát cuộc tổng tuyển cử năm nay, quan sát xem những người như thế nào sẽ chọn ứng cử viên nào, có thể cần chúng ta quan sát từ góc độ thế giới tâm linh, tín ngưỡng tôn giáo, chính tín đối với Thần Phật, thì sẽ không nhìn nhầm.

Chú thích:

(1) Trong hệ quy chiếu của tác giả, xứ sở người có tín ngưỡng Kitô hoặc tín ngưỡng khác là chính, thì trong bài viết này, khi nói “tín thần / có tín ngưỡng” là chỉ người tin vào chính tín, tin vào chính Thần, thượng đế, chúa trời. Tin rằng cuộc sống của mình hạnh phúc hay không là do Chúa ban cho, các phép thuật có được cũng là đức tín mà thành.

(2) Những người như phù thủy là người cho rằng năng lực có được là do luyện những thủ thuật nào đó mà có, hoặc là do thờ những “tà thần” hoặc “thần không chính” mà thành. Những người “bất khả tri” được coi là nghi ngờ vào Chúa, v.v. Do đó trong phân loại, những người “vô thần” “phù thuỷ” “bất khả tri” là được gộp hết vào nhóm “phe đối lập”, đối lập với những người có “chính tín” nêu trên.

Tạ Điền
(Tiến sĩ Tạ Điền giảng dạy tại Trường Kinh doanh Aiken, Đại học Nam Carolina)

Xem thêm:

Tổng thống Mỹ được bầu theo mô hình nào?

Ngoại trưởng Mỹ tới Việt Nam khiến ĐCSTQ lo ngại

Bầu cử Mỹ: Xu hướng áp đảo của đảng Dân chủ đã qua?