Theo nội dung tài liệu mật bị rò rỉ của Bộ Quốc phòng Mỹ, Ukraine mong muốn mở rộng cuộc chiến Nga-Ukraine ra ngoài lãnh thổ của mình. Hoa Kỳ cũng phủ nhận tuyên bố của Chính quyền Kyiv rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin bị bệnh nan y.

Kyrylo Budanov
Người đứng đầu Cục Tình báo Ukraine, Tướng Kyrylo Budanov tuyên bố rằng ông Putin bị bệnh nan y, điều này đã bị các quan chức tình báo Hoa Kỳ phủ nhận. (Ảnh chụp màn hình video)

Mỹ bác bỏ thông tin ông Putin mắc bệnh nan y

Ngày 24/4 Washington Post đưa tin, ngày 22/2 năm nay Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã phát hành một tài liệu mật mới nói rằng cơ quan tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine “đã đồng ý hoãn tấn công Moscow theo yêu cầu của Washington”.

Tài liệu này là một phần trong danh sách dài các tài liệu mật bị rò rỉ của Bộ Quốc phòng Mỹ, nhưng không nêu rõ ai đã đứng ra can thiệp, hay vì sao Kyiv đồng ý trì hoãn cuộc tấn công. Nhưng nó đưa ra một ví dụ cụ thể cho thấy sự căng thẳng mở rộng hơn, mang nhiều đặc trưng của cuộc chiến: Ukraine khao khát đánh tới sân nhà của Nga, đôi khi bị kiềm chế bởi Mỹ, nhằm tránh leo thang mâu thuẫn thành cuộc chiến trực tiếp giữa các lực lượng của Mỹ và Nga. Một số quan chức Hoa Kỳ cho rằng các cuộc tấn công vào Nga, đặc biệt là nếu chúng liên quan đến vũ khí do Mỹ cung cấp, là các hoạt động có tính rủi ro cao khiến Tổng thống Putin có thể coi đó là mối đe dọa đến mức phải dùng vũ khí hạt nhân chiến thuật.

Tuy nhiên, các vụ nổ bí ẩn và các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) vẫn tiếp tục xảy ra ở Nga. Các quan chức Ukraine thường e dè về các vụ việc này, ám chỉ rằng họ chịu trách nhiệm mà không trực tiếp nhận công lao.

Tướng Kyrylo Budanov, người đứng đầu Cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine (HUR), từng ra chỉ thị cho cấp dưới: “Chuẩn bị sẵn sàng mở một cuộc tấn công quy mô lớn vào ngày 24/2 với tất cả sức mạnh của HUR”. Thậm chí họ còn xem xét một cuộc tấn công trên biển vào thành phố cảng Novorossiysk của Nga ở Biển Đen bằng cách sử dụng thuốc nổ TNT.

Ông Budanov được biết đến vì những cáo buộc và tuyên bố táo bạo, điều mà các quan chức phương Tây hoài nghi. Ông ta nói rằng ông Putin bị bệnh nan y, một tuyên bố mà các quan chức tình báo Hoa Kỳ đã bác bỏ, và nói rằng ông Putin sử dụng nhiều thế thân. Budanov thể hiện sự tin tưởng rằng Ukraine sẽ chiếm ưu thế trước Nga — và sẽ sớm thôi. Ông nói rằng Crimea, bán đảo kiên cố mà Nga sáp nhập bất hợp pháp vào năm 2014, phải được trả lại cho Kyiv vào mùa hè này. Nhưng theo các tài liệu mật do Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ tiết lộ, cộng đồng tình báo Hoa Kỳ tin rằng những gì ông Budanov nói khó có thể xảy ra.

Các tài liệu cũng cho thấy rõ rằng cộng đồng tình báo Hoa Kỳ đang theo dõi các thông tin liên lạc của ông Budanov. Trong các cuộc phỏng vấn trước đây với Washington Post, ông Budanov nhận ra rằng mình có thể đang bị theo dõi, nên đã bật nhạc hoặc tiếng ồn trong văn phòng của Tổng cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine.

Ukraine mong muốn mở rộng chiến trường ra ngoài biên giới

Tuy nhiên, sự hòa giải của Washington về vấn đề này dường như chỉ thành công một phần. Tài liệu mật của CIA cho biết “không có dấu hiệu” nào cho thấy Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã “đồng ý hoãn kế hoạch tấn công Moscow vào cùng ngày (kỷ niệm chiến tranh Nga-Ukraine)”.

SBU là cơ quan chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia của Ukraine và báo cáo trực tiếp với Tổng thống.

Một tuần sau lễ kỷ niệm chiến tranh Nga-Ukraine, chính quyền Moscow đã công khai chỉ trích Kyiv, vì âm mưu sử dụng máy bay không người lái để tấn công cơ sở hạ tầng của Nga, gồm cả những cơ sở gần thủ đô.

Các tài liệu mật bị rò rỉ của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho thấy, Ukraine mong muốn mở rộng chiến trường của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine ra bên ngoài lãnh thổ của mình.

Cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, do ông Budanov đứng đầu, lên kế hoạch tấn công các thành viên của Tập đoàn Wagner đánh thuê khét tiếng của Nga ở Mali, Châu Phi. Tập đoàn Wagner không chỉ cung cấp hỗ trợ an ninh cho Chính phủ Mali, mà còn cung cấp dịch vụ huấn luyện quân sự cho quân đội nước này.

“Tại thời điểm này, vẫn chưa rõ liệu SBU (ở Mali) có đang lên kế hoạch tấn công hay không, và liệu nó đã được phê duyệt hay chưa”, NSA viết trong tài liệu mật.

Các tài liệu mật cho thấy, tận dụng sự hỗ trợ của người Kurd, cơ quan tình báo của Bộ Quốc phòng Ukraine cũng đã lên kế hoạch thực hiện một cuộc tấn công bí mật vào lực lượng Nga ở Syria.

Mặc dù Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã dừng các cuộc tấn công như vậy, nhưng ông Budanov, người đứng đầu Cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, vẫn có thể tiến hành một số cuộc tấn công, và những cuộc tấn công bí mật này có thể tránh liên lụy đến chính quyền Kyiv.

Hoa Kỳ và các nước châu Âu đã cảnh báo Kyiv không được tiến hành các cuộc tấn công bên ngoài lãnh thổ Ukraine. Vì những cuộc tấn công như vậy vi phạm luật pháp quốc tế, và sẽ bị Nga coi là khiêu khích và sẽ bị trả đũa quyết liệt.

Ngoài ra, Mỹ cũng lo ngại chính quyền Bắc Kinh có thể coi việc Ukraine tấn công các mục tiêu ở Nga là hành động gây hấn của NATO, đồng thời có thể tăng cường hỗ trợ cho Moscow vào thời điểm thích hợp, thậm chí tạo cớ cho Bắc Kinh cung cấp vũ khí sát thương cho Nga.

Từ lâu các quan chức Ukraine đã nói riêng với nhau rằng Mỹ có quyền kiểm soát thực tế đối với một số hoạt động quân sự ở Ukraine, gồm cả việc cấm sử dụng vũ khí của Mỹ chống lại Nga.