Thứ Ba (ngày 24/8), Cao ủy nhân quyền của Liên Hợp Quốc (LHQ), bà Michelle Bachelet thông báo đã nhận được “những báo cáo đáng tin cậy” về hành động vi phạm nhân quyền nghiêm trọng, bao gồm cả “những vụ hành quyết tại chỗ” của quân khủng bố Taliban ở Afghanistan.

Embed from Getty Images

Bà Michelle Bachelet không đưa thêm chi tiết về các bản báo cáo khi phát biểu tại cuộc họp khẩn cấp với Hội đồng Nhân quyền LHQ, tuy nhiên bà kêu gọi các thành viên của Hội đồng thiết lập một cơ chế để giám sát chặt chẽ những hành động của Taliban.

Bà Bachelet cho biết: “Vào thời điểm quan trọng này, người dân Afghanistan đã tìm đến Hội đồng Nhân quyền để bảo vệ và bênh vực quyền lợi của họ.” 

Bà nói thêm: “Tôi kêu gọi Hội đồng hãy hành động kiên quyết và mạnh mẽ, tương xứng với mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng này, bằng cách thiết lập một cơ chế chuyên giám sát chặt chẽ tình hình nhân quyền đang báo động ở Afghanistan.”

Cao ủy Bachelet cho hay, những người đã đối mặt với vụ hành quyết bao gồm dân thường và lực lượng an ninh Afghanistan trước đây. Bà Bachelet khẳng định sẽ đưa ra báo cáo bằng văn bản đầy đủ hơn về những cáo buộc này vào tháng 3/2022.

Theo báo cáo của Phái đoàn Hỗ trợ LHQ tại Afghanistan (UNAMA), số lượng dân thường bị giết hoặc bị thương từ ngày 1/1/2021 đến ngày 30/6/2021 đã tăng gần 50% so với cùng kỳ năm 2020.

Bà Bachelet nhận định, số người chết sẽ còn tăng lên trong tháng 7 và tháng 8, cùng khoảng thời gian Taliban tăng cường tấn công và giành quyền kiểm soát đất nước.

Ngoài ra, các báo cáo về những hành động vi phạm nhân quyền nghiêm trọng khác cũng được đưa ra, bao gồm việc chiêu mộ trẻ em làm lính và hạn chế quyền lợi của phụ nữ tại nhiều khu vực ở Afghanistan – dưới sự kiểm soát của Taliban.

Bà Bachelet tuyên bố: “Tôi khẩn thiết kêu gọi Taliban áp dụng các quy tắc về nhân quyền và quản trị, đồng thời thiết lập lại sự gắn kết và hòa giải trong xã hội – bao gồm việc tôn trọng quyền của tất cả những người đã phải chịu đựng trong nhiều thập kỷ phân tranh.” 

Việc Taliban đối xử với phụ nữ và trẻ em gái sẽ là “một ranh giới cơ bản”, bà cảnh báo trong phiên họp khẩn cấp được tổ chức vào ngày 24/8 theo yêu cầu của Pakistan và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC).

Đại sứ Pakistan Khalil Hashmi cho biết, nghị quyết được diễn đàn Geneva chấp thuận trong cùng ngày hôm đó bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về các báo cáo vi phạm và nhắn gửi “thông điệp đoàn kết tới người dân Afghanistan”.

Ông Nasir Ahmad Andisha, một nhà ngoại giao cấp cao của chính quyền Afghanistan (vừa bị lật đổ), kêu gọi trách nhiệm giải trình đối với các hành động của Taliban, ông mô tả về một tình huống “rủi ro và thảm khốc” nơi hàng triệu người đang lo sợ cho mạng sống của họ.

Tuy nhiên Đại sứ Trung Quốc của LHQ tại Geneva, ông Trần Húc, nói rằng Quân đội Hoa Kỳ và quân đội của những đối tác liên minh khác, bao gồm cả Anh và Úc, phải chịu trách nhiệm về các hành động vi phạm nhân quyền do lực lượng của họ gây ra ở Afghanistan.

Hoa Kỳ lên án các cuộc tấn công mà họ cho là được thực hiện nhằm vào dân thường, các nhà báo, nhà hoạt động và các nhóm thiểu số, nhưng không nêu đích danh Taliban.

Sau cuộc tấn công và tiếp quản đất nước nhanh chóng của Taliban trong tháng này, một cuộc khủng hoảng nhân đạo đã diễn ra và đã có nhiều báo cáo về tình trạng bạo lực đối với người dân Afghanistan dưới bàn tay của tổ chức khủng bố Taliban. 

Mặc dù phát ngôn viên của Taliban đã thông báo về một lệnh ân xá chung, giải thích rằng nhóm này sẽ thể hiện một thái độ ôn hòa hơn, rằng phụ nữ có thể đi làm, đến trường và học đại học. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây về những hành động vi phạm nhân quyền được cho là do Taliban thực hiện lại đưa ra một thực trạng khác.

Lần cuối cùng Taliban cai trị Afghanistan, trước khi bị Mỹ tước quyền vào năm 2001, phụ nữ chủ yếu vẫn phải ở trong nhà. Gần như tất cả phụ nữ đều bị cấm đi học, phải mặc đồ che kín người và đi chung với nam giới khi ra khỏi nhà.

Dưới chế độ cực đoan này, việc hành quyết công khai cũng được sử dụng đối với tội giết người hoặc ngoại tình, và hình phạt cắt cụt chân được sử dụng cho những người bị kết tội trộm cắp.

Vy An (Theo NTD News)

Xem thêm: