Thẩm phán Tòa án Tối cao Hoa Kỳ Samuel Alito đã yêu cầu các quan chức Pennsylvania nộp bản tóm tắt vào trước hoặc trong sáng ngày 8/12 nhằm hồi đáp đơn yêu cầu lệnh khẩn cấp do các đảng viên Cộng hòa đệ trình trong nỗ lực vô hiệu hoặc hủy bỏ kết quả của cuộc bầu cử tổng thống ngày 3/11 ở tiểu bang này.

Embed from Getty Images

Ngày 8/12 chính là thời hạn “bến cảng an toàn”, yêu cầu mọi tranh chấp về cuộc bầu cử phải kết thúc. Theo đó các tiểu bang có thể chọn đại cử tri của họ trước cuộc họp ngày 14/12 của Cử tri đoàn. Ban đầu, ông Alito kêu gọi quan chức Pennsylvania đưa ra hồi đáp trước hoặc trong ngày 9/12, sau đó mới chuyển thời hạn cuối cùng này sớm hơn một ngày (tức ngày 8/12).

Thời hạn mới báo hiệu rằng Tòa án Tối cao dự định sẽ ra phán quyết đối với yêu cầu về lệnh khẩn cấp trước khi hết thời hạn “bến cảng an toàn”.

Thời hạn “bến cảng an toàn” là thời điểm các bang phải xác nhận kết quả và đưa ra nhóm Đại cử tri đại diện. Theo luật, thông thường sau thời điểm này, các bang sẽ được miễn quyền tranh tụng về kết quả, tuy nhiên đó là trong trường hợp trước đó tiểu bang đã phải giải quyết tất cả các tranh chấp liên quan.

Ông Marc Elias, luật sư hàng đầu trong chiến dịch pháp lý hậu bầu cử của Đảng Dân chủ, cũng là người hồi tháng 11 đã lớn tiếng tuyên bố vụ kiện bầu cử là “phù phiếm”, đã đăng tweet trên Twitter vào ngày 6/12 rằng ông “KHÔNG hề lo lắng về ngày nộp các bản tóm tắt” lên Tòa án Tối cao.

Tòa án Pennsylvania hôm 25/11 đã ra lệnh cho các quan chức tiểu bang không được tiến hành thêm bất kỳ bước nào để hoàn thiện việc xác nhận kết quả cuộc bầu cử trong khi chờ thụ lý vụ kiện của Đảng Cộng hòa. Tòa án tối cao Pennsylvania đã bác bỏ lệnh này ba ngày sau đó, dẫn đến việc các nguyên đơn kháng cáo lên tòa án cấp cao nhất của quốc gia.

Trong đơn kiện đệ trình lên Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đang chờ thụ lý, Đảng Cộng hòa yêu cầu Tòa án Tối cao tiểu bang giữ nguyên quyết định của riêng mình. Trước đó, tòa án đã bác bỏ yêu cầu này.

Vụ kiện của Dân biểu Mike Kelly lập luận rằng Quốc hội Pennsylvania đã ban hành bất hợp pháp Đạo luật 77, một biện pháp mở rộng đáng kể việc bỏ phiếu qua thư trên toàn tiểu bang. Đạo luật này đã bỏ qua các điều khoản liên quan đến giới hạn bỏ phiếu vắng mặt được nêu trong Hiến pháp Pennsylvania, một thay đổi đòi hỏi phải trải qua quá trình kéo dài mới có thể ban hành một tu chính án hiến pháp, bao gồm sự chấp thuận của hai cơ quan lập pháp liên tiếp, sau đó là một cuộc trưng cầu dân ý thành công trên toàn tiểu bang.

“Bắt đầu từ Đạo luật Bỏ phiếu vắng mặt của Quân đội năm 1839, Tòa án Tối cao Pennsylvania đã liên tục bác bỏ mọi nỗ lực mở rộng việc bỏ phiếu vắng mặt theo luật — thống nhất rằng cần phải có một tu chính án hiến pháp mới có thể mở rộng việc bỏ phiếu vắng mặt ngoài các phạm trù được quy định trong Hiến pháp Pennsylvania,” dân biểu Kelly viết trong đơn.

“Đạo luật 77 là nỗ lực mới nhất của tiểu bang nhằm vượt qua pháp luật các giới hạn bảo hộ cho bỏ phiếu vắng mặt được quy định trong Hiến pháp Pennsylvania, như được giải thích bởi Tòa án Tối cao Pennsylvania trong 158 năm qua.” Thống đốc Tom Wolf của bang Pennsylvania, một thành viên của đảng Dân chủ, đã ký ban hành Đạo luật 77 vào ngày 31/10/2019. Trong số 9 người bảo trợ cho dự luật tại Thượng viện Pennsylvania, có đến 8 người thuộc Đảng Cộng hòa.

Thẩm phán Patricia McCullough của Pennsylvania đã đứng về phía các nguyên đơn vào ngày 25/11 và ngăn chặn tiểu bang chứng nhận kết quả cuộc bầu cử. Khi giải thích về quyết định của mình sau hai ngày ban hành lệnh, ông McCullough khẳng định rằng lệnh đó là phù hợp vì Đảng Cộng hòa có khả năng thắng kiện.

Tuy nhiên Tòa án Tối cao Pennsylvania có số thẩm phán theo quan điểm cấp tiến ủng hộ Đảng Dân chủ chiếm đa số đã bác bỏ lệnh của ông McCullough vào ngày 28/11, cho rằng các nguyên đơn đã nộp đơn khiếu kiện quá muộn. 

Chính vì vậy một trong các câu hỏi được đặt ra cho Tòa án Tối cao Hoa Kỳ hiện nay là liệu Hiến pháp có cho phép bác bỏ vụ kiện hay không khi viện dẫn lý do là khiếu kiện được đệ trình quá muộn, theo một thủ tục pháp lý gọi là laches. (Một sự biện hộ cho hành động nhằm ngăn cản nguyên đơn đưa ra yêu cầu khi mà yêu cầu đó được nguyên đơn đưa ra quá mức chậm trễ). 

“Thay vì đưa ra sự minh bạch và giải quyết vấn đề hết sức quan trọng này… Tòa án tối cao Pennsylvania đã thực hiện quyền tài phán bất thường của mình để tiếp nhận vụ việc và bác bỏ nó trên cơ sở ‘laches’”, đơn kiện của dân biểu Kelly nêu rõ. “Khi làm như vậy, Tòa án Tối cao Pennsylvania đã vi phạm quyền thỉnh cầu của người đệ đơn và quyền được giải quyết theo chuẩn mực tố tụng, vốn được bảo đảm bởi Tu chính án thứ Nhất và thứ Mười bốn của Hiến pháp Hoa Kỳ, bằng cách đóng tất cả các con đường yêu cầu biện pháp hỗ trở khẩn cấp trong quá khứ và tương lai.”

Các nguyên đơn trong vụ kiện bao gồm ứng cử viên Quốc hội Sean Parnell và ứng cử viên Hạ viện Pennsylvania Wanda Logan, cả hai đều thuộc Đảng Cộng hòa. Các bị đơn bao gồm Thống đốc Tom Wolf, Bộ trưởng Nội vụ Kathy Boockvar, Quốc hội Pennsylvania, và chính quyền tiểu bang Pennsylvania.

Đảng Cộng hòa vẫn đang nỗ lực yêu cầu lệnh tạm thời ngăn chặn Pennsylvania chứng nhận kết quả cuộc bầu cử năm 2020 trước khi quá muộn. Lệnh này, nếu được chấp thuận, sẽ có hiệu lực trong khi Tòa án Tối cao Hoa Kỳ xem xét toàn diện và giải quyết kháng cáo của Đảng Cộng hòa đối với lệnh của Tòa án Tối cao tiểu bang.

“Các bị cáo đã bắt đầu các bước cần thiết để chứng nhận kết quả của cuộc bầu cử, được thực hiện theo một kế hoạch bỏ phiếu vắng mặt vi hiến không thể bào chữa,” đơn yêu cầu nêu rõ.

“Nếu không có sự can thiệp của Tòa án này, các bị cáo sẽ hoàn tất quy trình xác nhận kết quả của cuộc bầu cử, và có khả năng việc bỏ phiếu của Đại cử tri đoàn cho tổng thống và phó tổng thống, sẽ được tiến hành theo cách mà Tòa án tối cao Pennsylvania từ lâu đã bác bỏ với lý do vi hiến.”

Minh Ngọc (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: