Bản tin Thế giới 24h của Trí Thức VN tổng hợp những thông tin cập nhật mới nhất về các diễn biến đáng chú ý trên thế giới, với tiêu điểm là Trung Quốc, cuộc đối đầu Mỹ – Trung, bầu cử Mỹ 2020, và đại dịch COVID-19.

Đại dịch COVID-19

  • Theo Worldometers, tính đến sáng 22/9 (giờ Việt Nam), thế giới có thêm hơn 230.000 ca nhiễm mới trong vòng 24h, nâng tổng số ca nhiễm toàn cầu lên hơn 31,4 triệu. Số ca tử vong thêm hơn 4.000, nâng tổng số ca tử vong lên hơn 969.000.
  • Mỹ, Ấn Độ và Brazil tiếp tục là các quốc gia dẫn đầu thế giới về số ca nhiễm và số ca tử vong. Đặc biệt, số ca nhiễm và tử vong tại Ấn Độ vẫn ở mức rất cao, với hơn 74.000 ca nhiễm mới và hơn 1.000 ca tử vong mới trong 24h.
  • Công ty Công nghệ Sinh học Quốc gia Trung Quốc (CNBG) cho biết hai loại vắc-xin do công ty nghiên cứu, phát triển đang được phê chuẩn, dự kiến sẽ ra thị trường vào cuối năm nay với giá khoảng 600 tệ/liều (gồm 2 mũi tiêm), tương đương 88 USD.
  • Nga cho biết cho biết các cuộc thử nghiệm giai đoạn cuối trên quy mô lớn của vắc-xin Sputnik V đang diễn ra với hơn 60.000 người đã tình nguyện thử nghiệm và các tình nguyện viên đều không cho thấy có tác dụng phụ nào. Nga ước tính hơn 1 tỷ người sẽ được tiêm vắc-xin Sputnik-V trong giai đoạn 2020-2021 trên toàn thế giới.
  • 60% các quốc gia châu Á vẫn đóng cửa du lịch do đại dịch, so với 17% của châu Âu.

Quan hệ Mỹ – Trung

  • Tại cuộc họp báo hôm 21/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đã chỉ trích gay gắt việc Mỹ đưa các quan chức cấp cao của nước này tới Đài Loan trong những tháng gần đây. Trung Quốc đe doạ rằng ““Đài Loan độc lập” là con đường chết” và thề đáp trả bất cứ hành động nào dung túng và ủng hộ cho mục tiêu đó. “Chúng tôi kêu gọi Mỹ sửa chữa sai lầm, dừng toàn bộ liên lạc quân sự và liên lạc chính thức với Đài Loan,” ông Uông nói.
  • Một sĩ quan cảnh sát Thành phố New York và cũng là thành viên Quân Dự bị Hoa Kỳ đã bị bắt do bị cáo buộc làm gián điệp cho chế độ Trung Quốc, các công tố viên liên bang cho biết hôm 21/9.
  • Không quân Trung Quốc đã công bố trên Weibo đoạn video được cho là mô phỏng cuộc tấn công của máy bay ném bom nước này vào mục tiêu căn cứ quân sự Mỹ ở đảo Guam. Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát quân sự cho biết một số cảnh trong đoạn video đã được lấy từ 2 bộ phim Hollywood là “The Hurt Locker” (2008) và “The Rock” (1996).
  • Nhiều nhà phân tích cho rằng Mỹ và Trung Quốc đều đang tăng cường nỗ lực để giành được sự ủng hộ của Philippines khi coi quốc gia này có tầm quan trọng chiến lược trong cạnh tranh quân sự, đặc biệt là vấn đề biển Đông.
  • Một thẩm phán Mỹ hôm Chủ Nhật (20/9) đã chặn lệnh cấm của chính quyền Trump yêu cầu Apple và Google từ cuối ngày Chủ Nhật phải gỡ bỏ ứng dụng nhắn tin WeChat khỏi các kho ứng dụng App Store và Google Play.
  • Ông Trump và ông Tập sẽ đối mặt nhau tại cuộc họp trực tuyến của Đại hội đồng LHQ hôm thứ Ba.

Đài Loan

  • Đài Loan tuyên bố có quyền phòng vệ và phản công trước sự khiêu khích của PLA, khẳng định “không sợ đối phương” và cũng không tấn công trước. Tuyên bố trên được đưa ra hôm 21/9 khi nhiều máy bay Trung Quốc đã vượt qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan và đi vào vùng nhận diện phòng không của hòn đảo trong 2 ngày 18-19/9.

Trung Quốc và các quốc gia khác

  • Quan hệ Trung – Ấn: Ấn Độ sẽ cho Maldives vay 250 triệu USD để khôi phục nền kinh tế bị suy thoái vì COVID-19, nỗ lực được cho là nhằm kiềm chế tầm ảnh hưởng của Trung Quốc ở quốc gia này. Hồi tháng 8, Ấn Độ từng cam kết cho Maldives vay 500 triệu USD để xây cầu và đường. Trong nhiệm kỳ Tổng thống trước, Maldives đã vay 1,4 tỷ USD từ Trung Quốc cho các dự án cơ sở hạ tầng và đang đối mặt với những khoản nợ không thể chi trả.
  • Quan hệ Trung – Zimbabwe: SCMP đưa tin rằng Zimbabwe đã rút giấy phép khai thác than của 2 công ty Trung Quốc trước lo ngại về ô nhiễm môi trường. Tháng trước, hàng chục con voi đã chết vì nghi bị nhiễm khuẩn. Trung Quốc là nhà đầu tư lớn nhất ở Zimbabwe và cũng đồng thời là đồng minh chính trị với Zimbabwe kể từ khi Mỹ và EU áp lệnh trừng phạt lên cựu Tổng thống Robert Mugabe do vi phạm nhân quyền.
  • Quan hệ Trung – Thuỵ Điển/Úc: Tập đoàn vũ trụ Thụy Điển (SSC) ngày 21/9 thông báo sẽ ngừng cho Trung Quốc sử dụng hai trạm quan sát vũ trụ bằng vệ tinh đặt tại Úc trong bối cảnh quan hệ Bắc Kinh – Canberra vẫn tiếp tục leo thang căng thẳng. SSC viện lý do “sự phức tạp của thị trường Trung Quốc” và “bối cảnh địa chính trị chung.” Công nghệ vũ trụ là một trong những ưu tiên mới của Trung Quốc trong cuộc chạy đua với Mỹ.

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Screen Shot 2020 09 22 at 8.56.14 AM
Tổng hợp các poll bầu cử Tổng thống Mỹ (Ảnh chụp màn hình từ realclearpolitics.com)
  • Đa số các cuộc thăm dò bầu cử (poll) cho tới hiện tại ở Mỹ cho thấy ông Biden được dự đoán sẽ thắng cuộc, chỉ có Rasmussen dự đoán ông Trump thắng sít sao. Đáng lưu ý, trong cuộc bầu cử năm 2016, duy nhất poll của Rasmussen dự đoán đúng về chiến thắng của ông Trump.
  • Cuộc đua Tổng thống Mỹ hiện đang nóng rực sau cái chết của nữ Thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ Ruth Bader Ginsburg. Việc bổ nhiệm thẩm phán mới trước bầu cử được cho là sẽ tạo lợi thế lớn cho ông Trump khi ông có cơ hội đề cử người thứ 3 trong số 9 thẩm phán của Tòa án Tối cao, nâng số thẩm phán bảo thủ lên 6 người, do đó đảng Dân chủ ra sức phản đối. Phe Dân chủ đã kêu gọi việc chọn thẩm phán Tòa Tối cao thay thế bà Ginsburg nên chờ tới sau cuộc bầu cử.
  • Tổng thống Donald Trump hôm thứ Hai (21/9) đã xác nhận hai nữ thẩm phán Barbara Lagoa và Amy Coney Barrett vào danh sách rút gọn các ứng viên thẩm phán Tối cao Pháp viện. Ông Trump dự định vào thứ Sáu hoặc thứ Bảy tuần này sẽ công bố người ông chọn người thay thế cố Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg từ 5 nữ ứng viên.
  • ActBlue, một trong những nền tảng gây quỹ lớn nhất cho đảng Dân chủ, đã liên tục phá kỷ lục nhận tài trợ sau khi nữ Thẩm phán Tòa án Tối cao qua đời. Hôm 20/9, nền tảng này tuyên bố đã thu về 100 triệu đôla kể từ ngày 18/9. ActBlue cho biết các nhà tài trợ đang đầu tư nhằm giúp đảng Dân chủ giành lại quyền kiểm soát Thượng viện và Nhà Trắng nhằm ngăn chặn việc đảng Cộng hòa và ông Trump đưa thêm Thẩm phán có quan điểm bảo thủ vào Tòa án Tối cao.
  • Trả lời kênh ABC hôm 20/9 giờ địa phương, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cho biết bà không loại trừ khả năng có thể đưa Tổng thống Trump ra luận tội lần 2 liên quan tới việc bổ nhiệm thẩm phán Tòa Tối cao mới của Mỹ. Nhiều thành viên Đảng Dân chủ cũng lên tiếng đe dọa sẽ thực hiện chiến lược cấp tiến và gia tăng số lượng thẩm phán tại Tối cao Pháp viện nếu sau bầu cử họ kiểm soát được Tòa Bạch Ốc và Thượng viện.
  • Ông Joe Biden chỉ trích Tổng thống Trump “lạm quyền” và “vận dụng sức mạnh chính trị thô thiển” khi đề cử ứng viên Thẩm phán Tòa án tối cao trước thềm bầu cử.
  • Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các cử tri ở Fayetteville, North Carolina hôm 19/9 rằng ông có thể ký một sắc lệnh hành pháp để ngăn ứng viên tổng thống Dân chủ Joe Biden tiếp tục tranh cử trước các nghi vấn nghi vấn về sức khỏe thể chất lẫn thần kinh của ông này.
  • Ông Trump cho biết sẽ đề nghị xét nghiệm ma tuý trước 3 cuộc tranh luận trực tiếp sắp diễn ra vào các ngày 29/9, 15/10 và 22/10.
  • Hôm 20/9, ông Biden đã tuyên bố “200 triệu người” sẽ chết vì COVID-19 cho đến khi ông kết thúc bài phát biểu tại thành phố Philadelphia. Phát biểu này đã một lần nữa làm dấy lên cáo buộc rằng ứng viên đảng Dân chủ không còn minh mẫn. Trước đó, trong bài phát biểu hồi tháng 6, ông nói rằng Mỹ có hơn 120 triệu người chết vì COVID-19. Còn trong tháng 2, ông từng nói rằng 150 triệu người Mỹ chết vì bạo lực súng đạn kể từ năm 2007, tức bằng một nửa dân số Mỹ.

Các tin tức khác

  • Hôm 21/9, Mỹ đã áp các lệnh trừng phạt mới nhằm vào các cá nhân, tổ chức mua/bán vũ khí của Iran, gồm Bộ Quốc phòng Iran, Cơ quan Hậu cần Vũ trang Iran, Tổ chức Công nghiệp Quốc phòng Iran và người đứng đầu tổ chức này. Quyết định này của Mỹ được cho là do lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc lên Iran sắp hết hạn. Lệnh trừng phạt mới sẽ có hiệu lực từ cuối tuần này. Đáp lại, Iran gọi Mỹ là “kẻ thù truyền kiếp” và khẳng định Washington sẽ bị cộng đồng quốc tế cô lập.
  • Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Mỹ cũng sẽ áp lệnh trừng phạt với Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro, người củng cố mối quan hệ với Iran.
  • Mỹ đã bắt được nữ nghi can gửi phong bì chứa chất độc ricin đến Nhà Trắng cho Tổng thống Trump khi người này đang tìm cách nhập cảnh từ Canada vào Mỹ. Người phụ nữ có mang súng vào thời điểm bị bắt.
  • Trong cuộc điện đàm đầu tiên với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 20/9 giờ địa phương, tân Thủ tướng Nhật Yoshihide Suga đã nhấn mạnh việc củng cố liên minh an ninh giữa 2 quốc gia. Hai nhà lãnh đạo đã đề cập tới vấn đề Triều Tiên, đại dịch COVID-19, vắc-xin, kinh tế toàn cầu và tầm quan trọng của việc theo đuổi tầm nhìn chung về “Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và mở”.

Bảo Minh

Xem thêm: