Trang tin The Hill đã xuất bản một bài viết vào ngày 20/10, nói rằng cựu Tổng thống Donald Trump đã định hình lại Đảng Cộng hòa theo hình ảnh của chính mình rất nhiều, và ông đã để lại một dấu ấn tồn tại lâu hơn nhiệm kỳ tổng thống của mình, thậm chí có thể tồn tại lâu hơn tuổi thọ của mình.

shutterstock 2187507777
Ông Trump phát biểu tại CPAC tổ chức ở Texas ngày 6/8/2022. (Ảnh: lev radin / Shutterstock)

Không có gì lạ khi một tổng thống hiện tại hoặc cựu tổng thống Mỹ kiểm soát đảng của mình và cử tri, nhưng ảnh hưởng của ông Trump đối với Đảng Cộng hòa là đáng chú ý hơn cả về chiều sâu và chiều rộng. Đối với cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm nay của Mỹ, các quan chức và ứng cử viên Đảng Cộng hòa đang hy vọng tái hiện chiến dịch đã giúp đưa ông Trump vào Nhà Trắng 6 năm trước, cho phép Đảng Cộng hòa giành lại quyền kiểm soát Quốc hội. Về chính sách và phong cách hùng biện, ông Trump có thể đã ảnh hưởng sâu sắc và triệt để, đã làm thay đổi Đảng Cộng hòa Mỹ trên 6 khía cạnh.

Chống lại phương tiện truyền thông chính thống

Thuật ngữ “tin tức giả” (fake news) có thể không phải do ông Trump phát minh ra, nhưng chắc chắn ông Trump đã đưa thuật ngữ này vào ngôn ngữ hàng ngày của Đảng Cộng hòa.

Đảng Cộng hòa từ lâu đã giữ thái độ hoài nghi các phương tiện truyền thông chính thống, và ông Trump đã đưa những đánh giá tiêu cực của đảng đối với các phương tiện truyền thông chính thống lên một tầm cao mới. Một cựu trợ lý chiến dịch của ông Trump cho rằng ông đã thay đổi cơ bản cách nghĩ của Đảng Cộng hòa về báo chí.

Cựu trợ lý cho biết: “Khi Đảng Cộng hòa nói về ‘phương tiện truyền thông cánh tả’, điều họ chỉ là sự phiến diện. Những gì ông ấy, Tổng thống (Trump) đang làm là tiến thêm một bước nữa, đúng không? Đó không chỉ là sự phiến diện. Đây hoàn toàn là một lời nói dối.”

Cựu trợ lý cho biết chiến lược đã định hình lại cách Đảng Cộng hòa xử lý các tiêu đề và tin tức trên các phương tiện truyền thông chính thống. Ông nói: “Tôi nghĩ bây giờ có cảm giác rằng bạn không cần phải tấn công lại, bạn có thể ít nhiều bỏ qua những thứ này và nói rằng tất cả đều bịa đặt.”

Tấn công đối thủ trở thành một dấu ấn – phải chiến đấu và không lùi bước

Các cuộc tấn công chính trị không có gì mới, nhưng kể từ khi ông Trump nổi lên từ Đảng Cộng hòa vào năm 2016, những lời phê bình và bình luận khoa trương và gay gắt của ông đối với các đối thủ của mình đã trở thành một dấu ấn của ông.

Những người chỉ trích Trump đã cáo buộc ông khuyến khích các cuộc tấn công nhỏ – thường là cá nhân – vào các cuộc thảo luận chính sách thực chất hoặc các cuộc tranh luận có tính nguyên tắc, từ đó làm giảm quyền phát biểu chính trị của Đảng Cộng hòa.

Nhưng đối với nhiều đảng viên Cộng hòa, ông Trump đã đưa ra ngôn ngữ và quyết tâm chống trả của đảng này. Chiến lược gia ủng hộ ông Trump của Đảng Cộng hòa và là cựu ứng cử viên quốc hội Ford O’Connell cho biết Đảng Cộng hòa hiện đang tập trung vào “bức tranh lớn hơn”: Giành chiến thắng trong cuộc bầu cử bằng mọi giá.

Ông O’Connell nói: “Trước đây, nếu ai đó như Mitt Romney hoặc Todd Akin làm hỏng chuyện, Đảng Cộng hòa sẽ để phe đối lập kéo họ xuống.”

“Hiện giờ, ưu tiên số một của ông ấy (Trump) đối với Đảng Cộng hòa là khí thế chiến đấu, không chỉ đối với Đảng Dân chủ, mà còn đối với bất kỳ ai muốn hạ gục họ, và đừng lùi bước ngay cả khi nỗi sợ hãi lan rộng đến 10 điểm.”

Ông Trump gợi ra sự phản đối đối với các tổ chức 

Trước, trong và sau thời gian ở Nhà Trắng, ông Trump đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp và tính hiệu quả của chính phủ, các phương tiện truyền thông và các tổ chức quan trọng trên toàn thế giới. Ông Trump đã gọi họ là “đầm lầy”, bao gồm các tổ chức như FBI và NATO, v.v.

Nhiều người Mỹ thường coi những cơ quan đó là xương sống của nền dân chủ Mỹ và trật tự quốc tế. Hiện giờ, sự sẵn sàng công kích các cơ quan này hiện đã gắn chặt vào quan niệm chính thống của Đảng Cộng hòa.

Ông O’Connell nói: “Để chúng tôi lấy NATO làm ví dụ, lý thuyết đằng sau NATO thật tuyệt vời. Vấn đề là nó sống dựa vào thời gian vay mượn và hoạt động không hiệu quả. Chúng tôi cũng nhìn thấy tình huống giống như thế ở FBI.”

“Khi nói đến các tổ chức, nếu bạn không đánh giá hiệu suất và tính hiệu quả của các tổ chức, thì có lẽ bạn đang không làm công việc của mình theo cách của người Mỹ.”

Ủy ban toàn quốc Đảng Cộng hòa (RNC) đã bỏ phiếu rút khỏi ủy ban tranh luận tổng thống vào đầu năm nay, đây có lẽ là một trong những ví dụ lâu dài nhất về việc ông Trump không tin tưởng vào cơ quan này, và ông Trump đã nhiều lần chỉ trích nhóm này vì có thành kiến ​​với Đảng Cộng hòa và các ứng cử viên của đảng này.

Đối với một số đảng viên Cộng hòa, quyết định này được coi là một trong những ví dụ rõ ràng nhất về ảnh hưởng của Trump đối với Đảng Cộng hòa.

Một cựu cố vấn chiến dịch tranh cử của Đảng Cộng hòa nói: “Nếu bạn đã nói với tôi 10 năm trước rằng chúng ta sẽ không bao giờ có mặt trong [ủy ban tranh luận tổng thống] nữa, tôi sẽ gọi bạn là kẻ điên rồ. Nhưng nhìn cách mà [ông Trump] đang định hình mọi thứ bây giờ, tôi rất ngạc nhiên vì điều này không xảy ra sớm hơn.”

Ông Trump thúc đẩy sự hoài nghi về các cuộc bầu cử ở Mỹ

Những nỗ lực của ông Trump nhằm thách thức kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 được nhiều người coi là điều tối kỵ, là điều mà họ tuyệt đối không dám làm.

Nhưng khái niệm này đã được chứng minh là có quyền lực duy trì trong Đảng Cộng hòa. Một cuộc thăm dò của New York Times / Siena College được công bố vào mùa hè này cho thấy 60% cử tri Đảng Cộng hòa tin rằng ông Trump là người chiến thắng hợp pháp trong cuộc bầu cử năm 2020. Thậm chí gần đây, một cuộc khảo sát của Morning Consult cho thấy chỉ có 44% cử tri Đảng Cộng hòa ít nhất tin tưởng vào quy trình bầu cử của Mỹ.

Xu hướng này cũng được nhìn thấy trong số các nhà lập pháp và ứng cử viên của Đảng Cộng hòa. Nhiều thống đốc Đảng Cộng hòa và các nhà lập pháp tiểu bang đã thúc đẩy một loạt các dự luật và hạn chế bầu cử mới.

Trong khi đó, một số ứng cử viên Đảng Cộng hòa ở các tiểu bang chiến trường từ chối cho biết liệu họ có chấp nhận kết quả thất bại hay không.

Điều có thể khẳng định đó là Đảng Cộng hòa từ lâu đã nói về sự cần thiết phải tăng cường “an ninh bầu cử”, chủ đề đã giúp dẫn đến sự phổ biến của luật nhận dạng cử tri, chủ yếu là ở các bang đỏ (Cộng hòa).

Một số thành viên Đảng Cộng hòa cũng cho biết ông Trump đã giúp Đảng Cộng hòa tập trung vào các vấn đề sâu hơn trong hệ thống bầu cử.

Chiến lược gia kỳ cựu của Đảng Cộng hòa Keith Naughton nói: “Hệ thống (bầu cử) này luôn có vấn đề, không ai muốn đụng chạm vào nó, nhưng nó nổi bọt dưới bề mặt, và ông Trump đã phơi bày nó ra. Ông ấy đưa nó ra trước mặt để mọi người có thể thảo luận về nó, để mọi người bày tỏ những gì họ thực sự nghĩ về nó.”

Sự trung thành với ông Trump và chương trình nghị sự của ông, trở nên cần thiết cho sự tồn tại của Đảng Cộng hòa

Mặc dù nhiều đảng viên Đảng Cộng hòa rất miễn cưỡng chấp nhận ông Trump trong lần tranh cử tổng thống thành công đầu tiên của ông vào năm 2016, nhưng đại đa số các đảng viên Cộng hòa đều nhanh chóng có hảo cảm đôi với ông ngay sau khi ông nhậm chức. Phần lớn người không hoan nghênh Trump đã trở nên không được chào đón trong Đảng Cộng hòa.

Ông Trump để lại rất ít không gian cho những người bất đồng chính kiến ​​trong Đảng Cộng hòa hiện đại và các thành viên Đảng Cộng hòa phải đưa ra lựa chọn: hoặc thể hiện lòng trung thành với ông ấy và chương trình nghị sự của ông ấy, hoặc rời khỏi đảng.

Những người từng chỉ trích ông Trump, chẳng hạn như Thượng nghị sĩ kỳ cựu Lindsey Graham, đã trở thành những người bảo vệ và đồng minh nhiệt thành nhất của Trump. Cùng với đó, nhiều người cắt đứt với ông Trump cũng thấy mình đã bị cô lập về mặt chính trị.

Lấy Dân biểu Liz Cheney làm ví dụ, bà là một trong 10 thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã bỏ phiếu để luận tội ông Trump vào đầu năm 2021, và cuộc bỏ phiếu đó, kết hợp với những lời chỉ trích liên tục của bà đối với ông Trump, cuối cùng khiến bà mất chức vụ trong tầng lãnh đạo của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Năm nay bà cũng không được đề cử tái tranh cử.

Mặc dù ông Trump sẽ không ở lại mãi mãi, nhưng các đảng viên Cộng hòa nói rằng hiện tại, có một điều rõ ràng là: Đảng Cộng hòa là đảng của ông Trump.

Ông Trump đã thay đổi thế giới quan của Đảng Cộng hòa

Sau khi Trump dấn thân vào chính trường với tư cách là một doanh nhân, ông đã hứa “Nước Mỹ trên hết” – ông muốn đánh giá lại Liên minh quốc tế, xây dựng lại ngành sản xuất trong nước và tránh “chiến tranh mãi mãi”.

Cách làm này hiện đã trở thành một phần của quan niệm chính thống của Đảng Cộng hòa, đánh dấu bước chuyển của đảng từ thời cựu Tổng thống Cộng hòa Ronald Reagan và George W. Bush chấp nhận tự do thương mại và các liên minh.

Các nhà phê bình chỉ trích ông Trump đang cố gắng thúc đẩy Mỹ theo chủ nghĩa biệt lập, cho rằng trọng tâm “Nước Mỹ trên hết” của ông đã làm suy yếu ảnh hưởng quốc tế của Mỹ, đồng thời làm gián đoạn bước tiến ổn định hướng tới một thế giới kết nối hơn.

Tuy nhiên, các đồng minh của ông Trump nói rằng ông chỉ đơn giản là khiến Đảng Cộng hòa xem xét lại chính sách đối ngoại và thương mại quốc tế.

Ông O’Connell nói: “Ông ấy (Trump) đã thay đổi toàn bộ thế giới quan của Đảng Cộng hòa về quan hệ quốc tế và đối ngoại. Có lẽ mới đầu chúng tôi khuếch trương quá độ, điều này đã làm tổn hại đến lợi ích trong nước của chúng tôi.”

“Cách nghĩ cho rằng đó là chủ nghĩa biệt lập gần như điên rồ. Trước đây chúng tôi đã làm sai. Khi bạn làm việc vì lợi ích lớn nhất của nước Mỹ, bạn không phải là chủ nghĩa biệt lập, bởi vì lợi ích của chúng ta là nhất trí trên toàn thế giới.”

Trí Đạt, Theo The Hill