Hungary hôm 6/12 đã phủ quyết khoản vay trị giá 18 tỷ euro (19 tỷ USD) cho Ukraine từ Liên minh Châu Âu, khi nước này mâu thuẫn với khối về các cáo buộc liên quan đến tham nhũng và về việc 26 quốc gia thành viên khác đã trì hoãn quyết định giải ngân hàng tỷ euro viện trợ cho Budapest.

Embed from Getty Images

Tại cuộc họp của các Bộ trưởng kinh tế và tài chính EU ở Brussels, Bộ trưởng Hungary Mihaly Varga đã xác nhận chính phủ của ông phản đối khoản vay dành cho Ukraine được tài trợ bởi khoản vay chung của EU. Budapest cho biết sẽ cung cấp hỗ trợ song phương cho Kiev.

Tuy nhiên, một đồng nghiệp người Litva của ông Varga nói với Reuters trước cuộc đàm phán rằng việc Hungary phủ quyết viện trợ của EU cho Ukraine là “vô đạo đức”. Bà cho biết Hungary đang sử dụng điều này như một con bài mặc cả để khiến các quốc gia thành viên khác phải đồng ý chuyển hàng tỷ euro từ ngân sách chung EU của họ cho Budapest.

Hôm thứ Ba, chủ tịch cuộc họp cấp bộ trưởng cho biết lập trường của Hungary sẽ không ngăn cản các thành viên khác hỗ trợ Ukraine.

“Chúng tôi sẽ không nản lòng. Mục tiêu của chúng tôi vẫn là sẽ bắt đầu giải ngân khoản viện trợ cho Ukraine vào tháng Giêng,” Bộ trưởng Tài chính Cộng hòa Séc Zbynek Stanjura cho biết.

“Điều này có nghĩa là chúng tôi sẽ tìm kiếm một giải pháp được hỗ trợ bởi 26 quốc gia thành viên, mà không có Hungary,” ông nói thêm.

Tuy nhiên, nếu không có sự chấp thuận của Budapest, việc gây quỹ chắc chắn sẽ phức tạp hơn và có thể mất nhiều thời gian hơn.

Bị mắc kẹt trong cuộc chiến giằng co với Hungary, các bộ trưởng đã quyết định loại ra bất kỳ quyết định nào trong chương trình nghị sự hôm thứ Ba về 7,5 tỷ euro trong quỹ EU dành cho Hungary.

Các bộ trưởng lẽ ra phải bỏ phiếu về một khuyến nghị vào tuần trước của Ủy ban điều hành châu Âu về việc đóng băng số tiền, trị giá 65% quỹ gắn kết được giao cho Hungary từ ngân sách EU cho đến cuối năm 2027, do rủi ro tham nhũng.

Các bộ trưởng cũng trì hoãn bất kỳ quyết định nào về kế hoạch chi 5,8 tỷ euro khác dự kiến cho Hungary từ quỹ kích thích kinh tế của khối, được thành lập để giúp các nền kinh tế phục hồi sau đại dịch COVID.

Các quỹ này chiếm gần 9% GDP ước tính năm 2022 của Hungary.

Người phát ngôn chính phủ Hungary Zoltan Kovacs cho biết: “Hungary coi đây là một tiền lệ nguy hiểm khi việc thanh toán các khoản tiền của EU cho Hungary có liên quan đến các vấn đề hoàn toàn không liên quan khác”.

“Chúng tôi từ chối cho phép EU sử dụng các quỹ để thay đổi quan điểm của chúng tôi,” ông nói.

Hungary là quốc gia EU duy nhất chưa được phê duyệt kế hoạch chi tiêu chi tiết. Nếu kế hoạch không được phê duyệt vào cuối năm nay, theo luật EU, 70% số tiền sẽ bị mất và không thể thu hồi. Điều đó đã cho phép Brussels gây áp lực lên Thủ tướng Viktor Orban, người muốn đảm bảo tiền cho nền kinh tế ốm yếu của mình.

Trong 12 năm cầm quyền, ông Orban thường xuyên có những cuộc chiến gay gắt với EU về quyền LGBT và cách đối xử với người di cư ở Hungary, nơi ông cũng thắt chặt kiểm soát của nhà nước đối với các tổ chức phi chính phủ, học giả, tòa án và phương tiện truyền thông.

Các cơ quan giám sát quốc tế cho biết ông đã chuyển các quỹ của EU cho vòng thân cận của mình trong nhiều năm qua nhằm củng cố quyền lực của mình. Ông Orban phủ nhận Hungary tham nhũng nhiều hơn các quốc gia EU khác.

Ngân Hà (theo Reuters)