Hôm thứ Năm (6/9), đặc sứ Mỹ phụ trách vấn đề Syria đã nói rằng Washington có “nhiều bằng chứng” cho thấy lực lượng chính quyền Syria đang chuẩn bị tấn công hóa học vào khu vực Idlib. Vị quan chức Mỹ này cảnh báo rằng bất kỳ một cuộc tấn công nào vào thành trì cuối cùng của phiến quân sẽ là “leo thang liều lĩnh”.

Embed from Getty Images

Chính quyền Assad đang đẩy mạnh không kích để kiểm soát tỉnh Idlib.

Theo Reuters, ông Jim Jeffery, cố vấn đặc biệt của Ngoại trưởng Mike Pompeo về Syria, chịu trách nhiệm giám sát chuyển giao chính trị tại Damascus, hôm 6/9 đã nói: “Tôi rất chắc chắn rằng chúng tôi có rất nhiều cơ sở tốt để đưa ra những cảnh báo này. Chúng tôi phản đối bất kỳ một cuộc tấn công nào [vào Idlib] và coi đó là một sự leo thang liều lĩnh. Có nhiều bằng chứng cho thấy vũ khí hóa học đang được chuẩn bị”.

Trước đó, hôm 4/9, chính phủ Mỹ cũng đã phát đi cảnh báo mạnh mẽ tới chính quyền Syria chống lại việc chế độ này có thể sử dụng vũ khí hóa học trong một cuộc tấn công khả năng có quy mô rộng lớn.

Theo Reuters, trong tuyên bố hôm 4/9, Nhà Trắng nói rằng họ đang giám sát chặt chẽ diễn biến chiến sự tại khu vực Idlib do phiến quân chiếm đóng. Tại đây, có các báo cáo cho thấy quân đội Syria do Nga hậu thuẫn đang đẩy mạnh không kích để hy vọng đẩy lùi phiến quân, nhưng cũng có thể kích hoạt thảm họa nhân đạo.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders hôm 4/9 cho hay: “Chúng ta hãy rõ ràng, lập trường vững chắc của chúng tôi vẫn là nếu Tổng thống Bashar al-Assad lại lựa chọn sử dụng vũ khí hóa học, Mỹ và đồng minh của mình sẽ phản ứng nhanh chóng và phù hợp”.

Lặp lại thông điệp của Nhà Trắng, ông Jeffrey nói rằng bất kỳ cuộc tấn công nào do lực lượng Syria và Nga triển khai và sử dụng vũ khí hóa học sẽ khiến gia tăng dòng người tị nạn tới miền đông nam Thổ Nhĩ Kỳ và các khu vực tại Syria do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát.

Ông Jeffrey mô tả tình hình tại Idlib là “rất nguy hiểm” và cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đang cố gắng tránh một cuộc tấn công toàn diện của chính quyền Syria. Thổ Nhĩ Kỳ đang hậu thuẫn cho một số nhóm phiến quân trong khu vực miền tây bắc Syria.

Tôi nghĩ chương cuối trong câu chuyện Idlib vẫn chưa đến. Người Thổ Nhĩ Kỳ đang cố gắng tìm cách thoát khỏi [tình cảnh này]”, ông Jeffrey nói thêm.

Theo Reuters, vào thứ Sáu 7/9 (giờ địa phương), tại Tehran, Iran sẽ diễn ra cuộc họp quan trọng bàn về số phận của Idlib giữa các lãnh đạo của Nga và Iran (hậu thuẫn cho chế độ Assad) cùng lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ (đồng minh của phiến quân).

Ông Jeffrey cũng đề xuất giải pháp về việc Mỹ sẽ điều lực lượng quân đội tới khu vực Idlib. Cố vấn của Ngoại trưởng Mỹ cho biết Washington đã nhiều lần hỏi Nga về việc liệu họ có thể “hoạt động” tại Idlib để tiêu diệt cứ điểm cuối cuồi của IS và các nhóm cực đoan khác. Khi được hỏi, “hoạt động” đó có bao gồm các cuộc không kích của Mỹ, ông Jeffrey nói: “Đó sẽ là một cách”.

Xuân Thành