Ngày 4/3, Thượng viện đã thông qua một dự luật nhằm mục đích loại bỏ ảnh hưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tại các trường đại học và cao đẳng ở Hoa Kỳ thông qua các Viện Khổng Tử do Bắc Kinh tài trợ.

p2883851a935662577
Tòa nhà Viện Khổng Tử tại Đại học Troy ở Alabama. (Ảnh: Wikipedia / Kreeder13 / CC BY-SA 4.0)

Dự luật có tên gọi “Đạo luật KHỔNG TỬ” đã được nhất trí thông qua trong kỳ họp Thượng viện năm ngoái. Đến năm nay, dự luật này cũng được thông qua với sự đồng thuận nhất trí tại Thượng viện. Dự luật sẽ buộc các trường đại học có Viện Khổng Tử phải nắm toàn quyền kiểm soát các viện này, bao gồm cả nội dung giảng dạy và những nhân viên được thuê, nếu không các trường này sẽ mất nguồn tài trợ liên bang. 

Các Viện Khổng Tử, được coi là trung tâm ngôn ngữ và văn hóa Trung Quốc này do một bộ trong chính quyền trung ương của Trung Quốc tài trợ và giám sát. Tổ chức này đã chịu sự chỉ trích ngày càng gia tăng trong những năm gần đây về tác động của mình trong việc ngăn chặn tự do ngôn luận và thúc đẩy tuyên truyền của Bắc Kinh trong các trường đại học của Mỹ.

Ngày 4/3, Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Kennedy (tiểu bang Louisiana) – người bảo trợ cho dự luật này đã phát biểu tại Thượng viện: “Các viện này do chính phủ độc tài Trung Quốc điều hành sẽ không cho phép tự do trao đổi ý kiến. Họ sẽ không cho phép bất kỳ ai nói chuyện về người Duy Ngô Nhĩ, người dân Tây Tạng hoặc [dân chủ] Hồng Kông, cũng như những gì đã xảy ra ở Quảng trường Thiên An Môn.”

Trong một tuyên bố riêng, ông Kennedy đã mô tả các học viện này là “trung tâm tuyên truyền để đe dọa tự do học thuật và tự do ngôn luận hết sức vô liêm sỉ”.

“Quá nhiều trường học ở Mỹ đang trở thành nạn nhân của trò lừa đảo chính trị mỗi ngày.”

Dự luật cũng sẽ yêu cầu các Viện Khổng Tử bảo vệ quyền tự do học thuật và cấm áp dụng bất kỳ luật nước ngoài nào trong khuôn viên trường.

Những năm gần đây, một loạt Viện Khổng Tử đã đóng cửa trên khắp Hoa Kỳ trong bối cảnh các nhà lập pháp và những người ủng hộ tăng cường giám sát những viện này. Tính đến tháng 2/2021, đã có 55 Viện Khổng Tử đã chính thức đóng cửa tại khắp các trường đại học của Mỹ, và tổng cộng 64 viện đã hoặc đang trong quá trình đóng cửa, theo Hiệp hội Học giả Quốc gia.

Năm ngoái, chính quyền Tổng thống Trump đã xác định Trung tâm Hoa Kỳ của Viện Khổng Tử có trụ sở tại Washington là một phái bộ nước ngoài. Ngoại trưởng Mike Pompeo khi đó cho biết, biện pháp này là sự công nhận vai trò của trung tâm này trong việc “tăng cường tuyên truyền toàn cầu và chiến dịch ảnh hưởng ác ý của Bắc Kinh trong các trường sở của Hoa Kỳ.”

Từ năm 2006 đến năm 2019, chế độ Trung Quốc đã rót hơn 158 triệu USD cho khoảng 100 trường đại học của Hoa Kỳ thông qua các Viện Khổng Tử, theo báo cáo của một tiểu ban điều tra năm 2019 của Thượng viện Hoa Kỳ.

Tháng trước, một quan chức Hoa Kỳ đã công khai kêu gọi sinh viên Mỹ học ngôn ngữ và lịch sử Trung Quốc từ Đài Loan thay vì học tại các Viện Khổng Tử.

Ông William Brent Christensen, giám đốc văn phòng Đài Bắc của Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asia vào đầu tháng Hai: “Học tiếng Quan thoại từ các giáo viên Đài Loan có nghĩa là học tiếng phổ thông trong một môi trường không bị kiểm duyệt hoặc ép buộc.” Viện này trên thực tế đóng vai trò là Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Đài Loan.

Minh Ngọc (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: