Hôm 10/11 vừa qua, hai thẩm phán thuộc phía bảo thủ của Tòa án Tối cao Mỹ là John Roberts và Brett Kavanaugh cho biết họ có xu hướng ủng hộ phần lớn Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (ACA hay Obamacare), dù cho vài điều khoản trong đạo luật này có thể là vi hiến.

Obamacare
Tối cao Pháp viện Mỹ. (Ảnh: MarkThomas/Pixabay)

Đây là lần thứ 3 trong 8 năm Tối cao Pháp viện Mỹ có động thái muốn duy trì Obamacare. Sau khi tuân thủ đạo luật này vào năm 2012 và 2015, Tối cao Pháp viện đã phải đối mặt với thách thức đến từ đảng Cộng hoà bắt nguồn từ việc loại bỏ hình phạt áp dụng vào năm 2017 đối với những người không mua bảo hiểm y tế.

Tuy nhiên, thậm chí ngay cả khi điều khoản bắt buộc mua bảo hiểm phải bị bãi bỏ đi chăng nữa, thì theo 2 thẩm phán John Roberts và Brett Kavanaugh, phần còn lại của đạo luật Obamacare dài 906 trang vẫn có hiệu lực.

Thẩm phán John Roberts là người trước đây đóng vai trò rất quan trọng trong việc giải cứu đạo luật. Khi Quốc hội bãi bỏ hình phạt thuế vào năm 2017, ông Roberts cho rằng điều này sẽ không làm bãi bỏ hiệu lực được toàn bộ đạo luật. Theo thẩm phán John Roberts, nếu Quốc Hội muốn hủy cả đạo luật thì đã không chỉ hủy phần bị coi là vi hiến (buộc mọi người phải mua bảo hiểm), và không để lại hầu như nguyên vẹn các phần khác của đạo luật Obamacare.

Trong khi đó, thẩm phán Brett Kavanaugh gọi tranh chấp này “là một vụ việc rất đơn giản”, trong đó chỉ bãi bỏ một điều khoản thay vì toàn bộ nội dung đạo luật. “Các phán quyết thời gian gần đây của Tối Cao Pháp Viện cho thấy giải pháp hợp lý nhất là bỏ điều bắt buộc mua bảo hiểm và giữ nguyên đạo luật,” ông Kavanaugh cho hay.

Tối Cao Pháp Viện đã bắt đầu nghe tranh luận về việc có nên hủy bỏ đạo luật hay không. Chính phủ Trump và nhiều tiểu bang Cộng hòa đã yêu cầu tòa án hủy bỏ đạo luật Obamacare. Nếu 2 thẩm phán Roberts và Kavanaugh đứng về phía 3 thẩm phán thuộc phe tự do của tòa án, thì đạo luật sẽ được bảo vệ.

Thẩm phán Roberts và một số thẩm phán khác đã hỏi các nguyên đơn về việc liệu họ có tổn thất tư pháp nào hay không, để phải yêu cầu hủy bỏ Obamacare. Câu hỏi này có vẻ chỉ là một thủ tục tư pháp, nhưng thật ra lại có ý nghĩa quan trọng. Những người ủng hộ đạo luật Obamacare nói rằng, phía nguyên đơn không có tổn thất pháp lý, do Quốc Hội đã sửa lại đạo luật vào năm 2017, trong đó không phạt tiền những người không mua bảo hiểm y tế. Do vậy, vụ kiện nên được bãi bỏ. Tuy nhiên, một số thẩm phán khác lại cho rằng, cho dù đạo luật Obamacare không còn điều khoản phạt, nó có thể gây thiệt hại và do đó vẫn có thể bị kiện. Tòa Pháp viện tối cao dự định sẽ đưa ra phán quyết vào khoảng giữa năm 2021.

 

Phan Anh (tổng hợp)

Xem thêm: