Hôm 11/7, Tổng thống Đài Loan đã đặt chân tới Mỹ, một điểm quá cảnh trong chuyến thăm các đồng minh Tây Bán Cầu của bà, với cảnh báo rằng nền dân chủ cần được bảo vệ và Đài Loan đang phải chịu mối đe dọa từ “các thế lực bên ngoài”, ngụ ý rõ ràng ám chỉ Trung Quốc. 

tsai ing wen
Bà Thái Anh Văn, tổng thống Đài Loan (Ảnh: Chính phủ Đài Loan)

Reuters cho rằng chuyến thăm chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc tức giận. Bắc Kinh vốn đã cảnh cáo Hoa Kỳ chớ cho bà Thái quá cảnh sau khi Đài Bắc thông báo kế hoạch đến Mỹ của bà từ nhiều ngày trước. 

Bắc Kinh xem Đài Loan là một tỉnh đảo thuộc Trung Quốc, và không cho phép Đài Bắc có quan hệ nhà nước với bất cứ quốc gia nào, nhất là siêu cường như Mỹ. 

Phát biểu trước khi khởi hành từ Đài Loan, bà Thái nói rằng Đài Loan có những giá trị chung về tự do và minh bạch với các đồng minh và bà đang nỗ lực tìm kiếm nhiều không gian quốc tế hơn cho Đài Loan.

“Nền dân chủ của chúng tôi không dễ mà có được, hiện nay đang phải đối mặt với các mối đe dọa cũng như xâm nhập của các lực lượng nước ngoài,” bà Thái nói.

Các thách thức này là những thử thách chung của các nền dân chủ trên toàn thế giới. Chúng tôi sẽ làm việc với các nước có cùng quan điểm để đảm bảo ổn định cho hệ thống dân chủ.”

Tổng thống Đài Loan sẽ lưu lại Mỹ 4 đêm, 2 đêm trong hành trình đi và 2 đêm trên đường về từ chuyến công du 4 nước đồng minh ở Ca-ri-bê.

Ngay trước khi bà Thái tới khách sạn ở Manhattan, một phóng viên của Reuters đã chứng kiến một vụ xô xát tại cổng khách sạn giữa những người biểu tình thân Trung Quốc và người biểu tình ủng hộ Đài Loan. Cảnh sát đã phải tới để giải tán vụ ẩu đả. 

Lần trước bà ghé Mỹ hồi tháng 3/2019, nhưng các chặng dừng chân quá cảnh lần này dài hơn thông lệ một đêm quá cảnh.

Các nhà phân tích cho rằng chuyến quá cảnh kéo dài lần này của bà Thái cho thấy sự ủng hộ của chính quyền Trump đối với bà vào thời điểm bà đang chịu nhiều áp lực từ Bắc Kinh. 

Tại New York bà Thái sẽ gặp thành viên của cộng đồng người Đài và đại sứ Liên Hiệp Quốc của các nước đồng minh. 

Bộ Ngoại giao mô tả chuyến thăm của bà Thái là “cá nhân và không chính thức”, nhưng nói thêm bà sẽ được chào đón tại New York bởi James Moriarty, Chủ tịch Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan – Đại sứ quán không chính thức của Mỹ tại Đài Loan. Bộ không trả lời khi được hỏi bà Thái có gặp thêm quan chức Mỹ nào nữa hay không. 

Chính quyền Trump ngày càng có các động thái kéo gần quan hệ với đồng minh không chính thức Đài Loan, mới nhất là vụ thông qua hợp đồng bán 2,2 tỷ USD vũ khí cho Đài Bắc khiến Trung Quốc “tức điên”. 

Bà Thái, người sẽ ra tái tranh cử vị trí Tổng thống vào tháng Một năm sau, đã liên tục kêu gọi sự ủng hộ quốc tế để bảo vệ nền dân chủ Đài Loan trước những đe dọa của Bắc Kinh. Lãnh đạo Bắc Kinh đầu năm nay cảnh báo Đài Loan sẽ phải về với Trung Quốc, dù qua hòa bình hay bằng bạo lực, và thường xuyên cho máy bay quân sự, tàu chiến đi vòng quanh đảo Đài Loan trong các cuộc tập trận quân sự. 

Trọng Đức 

Xem thêm: