Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm Thứ Tư (6/12) chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, thực hiện một trong những cam kết tranh cử gây tiếng vang nhất của mình. Đồng thời, Tổng thống Mỹ đã ra lệnh cho Bộ Ngoại giao tiến hành công tác chuyển Đại Sứ Quán Mỹ từ thành phố Tel Aviv tới Jerusalem.

trump jerusalem
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel từ Tòa Bạch Ốc hôm 6/12/2017 (Ảnh chụp màn hình)

Tôi đã quyết định rằng đã đến lúc chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel”, Tổng thống Trump nói trong tuyên bố được truyền hình trực tiếp từ Phòng Tiếp Ngoại Giao tại Tòa Bạch Ốc.

Hôm nay chúng ta cuối cùng đã công nhận một sự thật hiển nhiên, rằng Jerusalem là thủ đô của Israel. Đây không nhiều hơn hay ít hơn một sự công nhận thực tế. Đây là điều đúng đắn và là điều phải làm”. 

Với tuyên bố này, ông Trump đã thực hiện một cam kết tranh cử quan trọng với những cử tri bảo thủ theo Cơ Đốc giáo và Do Thái giáo, nhưng đồng thời cũng bất chấp những cảnh báo của các lãnh đạo Hồi giáo và Phương Tây rằng việc này sẽ thêm dầu vào chảo lửa Trung Đông.

Tổng thống Mỹ thừa nhận sự phản đối của các quốc gia khác từ Trung Đông và nói rằng Phó Tổng thống Mike Pence sẽ tới khu vực này “trong những ngày tới”.

Tất nhiên, sẽ có sự phản đối, bất đồng quan điểm đối với thông báo này. Những chúng tôi tin rằng, đến cuối cùng, khi chúng ta cùng nỗ lực vượt qua những bất đồng này, chúng ta sẽ đạt được hòa bình, hiểu biết và hợp tác với nhau tốt đẹp hơn nhiều hiện nay”, ông Trump nói.

>> Ông Trump thông báo ý định chuyển Đại sứ Quán tại Israel tới Jerusalem

Trong tuyên bố, Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh rằng ông vẫn giữ vững cam kết đối với việc tìm ra một giải pháp hòa bình giữa Palestine và Israel.

Quyết định này không nhằm, theo bất cứ cách nào, phản ánh việc rời bỏ khỏi cam kết mạnh mẽ của chúng tôi là giúp thực thi một hiệp ước hòa bình lâu dài. Chúng tôi muốn đạt được một hiệp ước tốt đẹp cho người Israel và cho người Palestine”.

Với tuyên bố này, Mỹ sẽ là quốc gia đầu tiên chuyển Đại Sứ Quán tới thành cổ Jerusalem, nơi có giá trị lịch sử và tinh thần vô cùng quan trọng đối với cả ba tôn giáo: Cơ Đốc, Do Thái và Hồi giáo. Đồng thời đây cũng là khu vực đang trong tranh chấp mạnh mẽ giữa Palestine và Israel.

Tuy nhiên theo Fox News, việc chuyển Đại Sứ Quán có thể phải mất ít nhất từ 3 đến 4 năm.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã gửi một thông điệp trực tiếp trên truyền hình để cảm ơn quyết định “dũng cảm và công lý” của Tổng thống Trump.

Hôm nay là một ngày lịch sử”, ông Netanyahu nói.

“Jerusalem đã là thủ đô của Israel trong gần 70 năm. Jerusalem đã, đang là sự tập trung của hy vọng, ước mơ và lời cầu nguyện của chúng tôi hơn 3 thiên niên kỷ. Jerusalem đã là thủ đô của người Do Thái trong 3.000 năm qua.

Đây là nơi các ngôi đền của chúng tôi đã đứng, vua của chúng tôi đã trị vì và các nhà tiên tri của chúng tôi thuyết giảng.

Từ mỗi ngóc ngách của trái đất, dân tộc chúng tôi khát khao trở về Jerusalem, để chạm vào những hòn đá vàng, để đi bộ trên những con đường linh thiêng…

Chúng tôi vô cùng biết ơn Tổng thống [Trump] vì quyết định dũng cảm và công lý của ông về việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và chuẩn bị mở Đại Sứ Quán ở đây“, ông Netanyahu nói.

Quyết định này phản ánh cam kết của ngài tổng thống đối với một sự thật từ xa xưa và vĩnh viễn. Quyết định của ông là một bước tiến quan trọng đối với hòa bình, bởi sẽ không có hòa bình nếu không công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel”.

Thủ tướng Israel khẳng định sẽ không có thay đổi đối với hiện trạng tại thành cổ và khẳng định Nhà nước Do Thái sẽ đảm bảo quyền “tự do thờ phụng mọi tín ngưỡng”.

Ông Trump là Tổng thống Mỹ đầu tiên công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, tuy nhiên Quốc Hội Mỹ đã làm điều này từ cách đây 22 năm.

Năm 1995, Đạo Luật Đại Sứ Quán Jerusalem được quốc hội Mỹ thông qua đã công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, đồng thời bắt buộc chính quyền Mỹ phải chuyển Đại Sứ Quán về đó. Tổng thống khi đó là Bill Clinton đã từ chối ký luật này, và trong 22 năm qua, đạo luật chưa một lần được thực thi.

Theo Fox News, đạo luật có một lỗ hổng cho phép các tổng thống có thể ký quyết định trì hoãn mỗi 6 tháng đối với việc chuyển Đại Sứ Quán Mỹ tại Israel về thành cổ.

Lỗ hổng này đã được các tổng thống Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama sử dụng. Thậm chí ông Trump cũng ký lệnh hoãn hồi tháng 6 và sẽ tiếp tục phải ký tiếp một lần nữa để đảm bảo Bộ Ngoại giao được cấp ngân sách đầy đủ trong khi khởi động tiến trình di dời.

Giới chức Mỹ nói hiện có khoảng 1.000 nhân sự tại Đại Sứ Quán Mỹ tại Tel Aviv và Jerusalem không có sẵn một cơ sở để chuyển người tới đó. Quá trình di dời sẽ lâu dài vì phải giải quyết vấn đề an ninh, thiết kế, xây dựng, cũng như tính toán chi phí.

Sẽ bắt đầu ngay lập tức quá trình thuê kiến trúc sư, kỹ sư và những nhà hoạch định để khi mà đại sứ quán mới được xây dựng xong, nó sẽ là một biểu tượng tráng lệ vì hòa bình”, ông Trump nói.

Đức Trí (T/h)

Xem thêm: