Tổng thống Zelensky hôm 10/3 đã tán thành một kiến nghị đổi ‘Nga’ thành ‘Moscow’. Tức là nói “Liên bang Moscow” thay cho “Liên bang Nga”, nói “người Moscow” thay cho “người Nga”, nói “văn hóa Moscow” thay cho “văn hóa Nga”, v.v. Trong phỏng vấn với CNN trước đó 1 ngày, ông nhắc lại rằng Kyiv rất muốn Washington gửi máy bay F-16 vào chiến trường Ukraine.

Kievan Rus en
Rus Kiev —nước Nga Kiev— tổ tiên của những người đang sống ở Nga và Ukraine hôm nay (nguồn Wikipedia)

Theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky giải thích, cơ sở để ông ký tán thành kiến nghị này là do thăm dò ý kiến trên “website của Cơ quan đại diện Internet chính thức của Tổng thống Ukraine vào ngày 23/11/2022” và đã “nhận được hơn 25.000 công dân ủng hộ,” cho nên xem xét việc sửa đổi là phù hợp với hiến pháp và luật pháp Ukraine. Ông Zelensky đã yêu cầu các bộ cùng ban ngành liên quan cân nhắc và “toàn diện xử lý” để nhà nước có thể “phê chuẩn” trong thời gian tới.

Kiến nghị đề xuất đổi ‘Nga’ thành ‘Moscow’ này, như văn bản nói trên, là của công dân mang tên Valeriya Oleksandrivna Shakhvorostova.

Những người ủng hộ chính quyền Zelensky đã phổ cập lối đổi tên mang ý chỉ trích từ lâu rồi, ví dụ dùng “Ruzzian” thay cho “Russian” (dân Nga), dùng “Ruzzia” thay cho “Russia” (nước Nga), dùng “Orc” để gọi quân Nga, v.v. Có giải thích rằng chữ “Z” là ý nói về quân sự.

Động thái của ông Zelensky là tiến tiếp một bước nữa lối đổi tên này, đồng thời đưa nó vào sử dụng —có thể là bắt buộc— trong ngữ cảnh chính thức, ví như văn bản nhà nước hoặc báo chí.

Trong phỏng vấn với CNN trước đó 1 ngày, ông Zelensky đã nhắc nhở Trung Quốc không gửi vũ khí sát thương cho Nga, và nhắc lại mong muốn Hoa Kỳ gửi vũ khí tối tân hơn, như máy bay chiến đấu F-16, cho Ukraine.

Ông nói chiến tranh sẽ kết thúc và “chúng tôi sẽ có chiến thẳng của mình”, thậm chí trong năm 2023 hoặc thời gian rất gần, tất nhiên, tùy thuộc vào viện trợ của phương Tây.

Nếu Kyiv không chiến thắng, theo ông, Nga sẽ tiếp tục chiến tranh, và “bất cứ lúc nào có thể dẫn đến đại chiến thế giới một lần nữa.”

Trong bối cảnh chiến tranh khiến người Ukraine trở nên ngày càn ác cảm với Nga, dường như có xu thế bài trừ Nga mạnh mẽ, thậm chí xóa sổ cái tên “Nga” khỏi từ điển, ít nhất trong từ điển của họ.

Một nhóm của Ukraine, mang tên ICUV, hoạt động dưới danh nghĩa một hoạt động dân sự vì chiến thắng cho Ukraine, hôm 8/3 đã có bài nói về các vận động chống Nga.

Theo bài viết thì cho đến tận hôm nay nhân loại vẫn chưa hình dung được một “thế giới không có Nga” thì sẽ tốt đẹp nhường nào, và giá như phương Tây ý thức được điều đó từ đầu, thì đã không “do dự” đưa vũ khí tối tân vào chiến trường Ukraine:

“Khi bắt đầu cuộc đại chiến, phương Tây đã khiến người Nga ngạc nhiên với quyết tâm tập hợp lại để hỗ trợ Ukraine. Nhưng phương Tây đã khiến người Ukraine ngạc nhiên bởi sự do dự trong việc chuyển giao vũ khí cho nước này hay áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với kẻ xâm lược… nhiều người ở phương Tây vẫn tiếp tục sống trong cái khung của quan niệm cũ về Liên bang Nga.”

Do đó các vận động chống Nga trên các cộng đồng thế giới “là rất quan trọng” “phải tiếp tục giải thích tại sao chiến thắng của Ukraine không chỉ là chiến thắng của Ukraine trong cuộc chiến chống lại sự xâm lược của Nga, và tại sao đó là về việc lập lại trật tự thế giới.”

Nhật Tân