Tờ SCMP hôm 16/4 dẫn lời nhà phân tích tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải cho biết, Bắc Kinh có thể cân nhắc cử “lực lượng gìn giữ hòa bình” tới Afghanistan sau khi quân đội Mỹ rút quân với lý do nhằm đảm bảo “an ninh quốc gia ở Tân Cương.”

Embed from Getty Images

Hôm 14/4, ông Joe Biden tuyên bố sẽ rút tất cả binh sĩ Mỹ còn lại khỏi Afghanistan kể từ 1/5 cho đến 11/9. Hiện số lượng quân Mỹ còn lại ở đây vào khoảng 2.500 người. 

Việc Mỹ rút quân được cho là có thể gây ra mối đe dọa đối với an ninh và ổn định của Afghanistan, theo nhiều chuyên gia. Ngoài ra, bất ổn có thể lan đến Tân Cương.

Theo SCMP, từ năm 2018, Trung Quốc đã huấn luyện quân đội Afghanistan và giúp thành lập một lữ đoàn miền núi nhằm chống lại các cuộc tấn công có thể xảy ra của al-Qaeda và Nhà nước Hồi giáo (IS).

Sun Qi, chuyên gia về quan hệ quốc tế tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải cho biết: “Lực lượng an ninh của chính phủ Afghanistan không đủ khả năng đảm bảo an ninh cho Afghanistan.”

“Tình hình ở Afghanistan có thể sẽ trở nên hỗn loạn hơn nữa trong tương lai,” ông nói. “Tội phạm xuyên biên giới, buôn bán ma túy và buôn lậu vũ khí có thể gia tăng.”

Ông nói thêm “Nếu tình hình an ninh gây ra mối đe dọa đáng kể, Trung Quốc có thể gửi lực lượng gìn giữ hòa bình cùng với hỗ trợ nhân đạo tới khu vực theo các điều khoản của Hiến chương Liên Hợp Quốc để đảm bảo an toàn và lợi ích của người dân và các công ty Trung Quốc ở đó.”

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm thứ Năm (15/4) cho biết quân đội nước ngoài đóng quân tại Afghanistan nên rút quân một cách “có trách nhiệm và có trật tự” để ngăn chặn các lực lượng khủng bố lợi dụng tình hình hỗn loạn.

“Hoa Kỳ là nhân tố bên ngoài lớn nhất ảnh hưởng đến vấn đề Afghanistan. Các quyết định và hành động liên quan của Hoa Kỳ cần hoàn toàn tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Afghanistan, nghiêm túc nhận trách nhiệm duy trì kết quả của hòa bình và tái thiết ở Afghanistan,” Triệu Lập Kiên nói.

Ngay sau thông báo của ông Biden, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết liên minh có kế hoạch sẽ rút khoảng 7.000 quân khỏi Afghanistan vào tháng tới. 

Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết hôm thứ Năm rằng Úc cũng sẽ hoàn tất việc rút quân khỏi Afghanistan vào tháng Chín.

Ông Sun cũng nhận định việc rút quân khỏi Afghanistan cho phép Mỹ tăng cường hiện diện quân sự ở các khu vực Châu Á – Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, với mục đích kiềm chế Trung Quốc.

“Rất có thể Mỹ sẽ gia tăng hoạt động quân sự ở Biển Đông và bán đảo Đông Dương – Trung Quốc,” ông nhận xét.

Gián điệp Trung Quốc ở Afghanistan cấu kết với Taliban để theo dõi người Duy Ngô Nhĩ

Trong một diễn biến khác, một loạt đặc vụ tình báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã được giao nhiệm vụ theo dõi và giám sát các nhà hoạt động người Duy Ngô Nhĩ bỏ trốn khỏi Trung Quốc và “phá hoại” các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra ở Afghanistan, theo báo cáo từ trang tin Ấn Độ hồi tháng 12 năm ngoái.

Tin tức của tờ Zee News (Ấn Độ) cho biết Tổng cục An ninh Quốc gia Afghanistan (NDS) gần đây đã phát hiện ra một mạng lưới gián điệp Trung Quốc dày đặc, nêu bật các hoạt động của ĐCSTQ nhằm tác động đến tình thế địa chính trị thông qua sự hiện diện trong khu vực.

Vào ngày 10/12, NDS Afghanistan đã phát động một cuộc vây ráp và bắt giữ một đặc vụ tình báo Trung Quốc tên là Li Yangyang, người đang hoạt động ở nước này từ tháng 7 năm nay. Yangyang bị bắt tại nơi cư trú ở Kabul. NDS cũng thu hồi vũ khí, đạn dược và chất nổ, bao gồm cả bột Ketamine từ nơi ở của anh ta.

Cùng ngày, NDS Afghanistan tiếp tục bắt giữ một điệp viên Trung Quốc khác tên là Sha Hung ở Shirpur, Kabul. Trong quá trình khám xét, chất nổ và các vật liệu nguy hiểm khác đã được thu hồi từ nơi ở của Hung.

Ngoài ra, 7 điệp viên Trung Quốc cùng với một công dân Thái Lan cũng đã bị NDS bắt giữ. Tất cả những người bị bắt đều hoạt động với tư cách gián điệp của Trung Quốc ở Afghanistan.

Lực lượng an ninh Afghanistan và những người có liên quan đến vấn đề này đã tiết lộ rằng Li Yangyang và Sha Hung đã từng gặp chỉ huy của Mạng lưới Haqqani (HQN), một chi nhánh của Taliban thông qua Cơ quan ISI của Pakistan.

Các chuyên gia cáo buộc Trung Quốc đang hợp tác chặt chẽ với ISI của Pakistan và các lực lượng khủng bố do chúng hậu thuẫn. Bên cạnh hợp tác với HQN, Trung Quốc cũng tài trợ cho Taliban thông qua Pakistan để nâng cao ảnh hưởng.

Theo Zee News, Đảng Cộng sản Trung Quốc và các gián điệp của Bắc Kinh đã hợp tác với các chiến binh Pakistan “để phá hoại các cuộc đàm phán hòa bình ở Afghanistan và thiết lập vị trí thống trị ở Afghanistan thông qua Taliban và Al-Qaeda sau khi lực lượng an ninh Mỹ rút lui”.

Tờ báo cũng nhấn mạnh rằng các điệp viên Trung Quốc đã gặp các chỉ huy của Talibani để theo dõi và giám sát những nhà hoạt động và chiến binh người Duy Ngô Nhĩ đã trốn sang Afghanistan hoặc đến Tây Á, từ đó báo cáo về cho chính phủ Trung Quốc.

Nghị sĩ Mỹ: Vũ khí do Trung Quốc sản xuất “thường xuyên” được thấy trong tay Taliban

Trong chương trình “Fox & Friends” hồi đầu năm 2021 của kênh Fox News, Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Michael Waltz (bang Florida) đã phản ứng trước thông tin tình báo được giải mật gần đây về việc Trung Quốc chi tiền thưởng cho việc tấn công binh lính Mỹ ở Afghanistan.

Ông kể lại rằng, trong thời gian phục vụ của mình ở Afghanistan, ông thường xuyên nhìn thấy các loại vũ khí mới do Trung Quốc sản xuất trong tay Taliban và nói rằng ông đang yêu cầu một báo cáo về thông tin tình báo nêu trên.

“Chúng tôi thường xuyên nhìn thấy vũ khí mới tinh do Trung Quốc sản xuất ở khắp nơi sau khi chúng tôi tịch thu được chúng từ tay Taliban. Chúng tôi không thể xác nhận chắc chắn rằng liệu chúng được bán ngoài thị trường chợ đen hay chúng được cung cấp từ chính phủ Trung Quốc. Tôi đang yêu cầu một báo cáo. Tôi muốn Mỹ sẽ có hành động đối với việc này nếu thông tin tình báo này là sự thật,” ông nói.

Lê Xuân (tổng hợp)

Xem thêm: